Geo-visualisatie/Oplevering: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
kGeen bewerkingssamenvatting |
verbeteringen en classificeren van de evaluatie-items |
||
Regel 55:
:# welk kenmerk speelt er op die plek?
:# hoe is de geografische spreiding van dat kenmerk?
In hoeverre de kaart deze kernvragen moet kunnen beantwoorden, hangt af van het doel en de doelgroep van de kaart. Deze twee vragen zijn voor een gewone leek - de uiteindelijke kaartlezer - wat te cryptisch; ze zijn dan ook meer bedoeld voor iemand die [[Geo-visualisatie/Deel_B:_Geo-visualisatie#Goede_geo-visualisatie|het verhaal van Bertin]] uit deel B min of meer kent.
Stuur de proefpersoon met een algemene vraag op pad:
Regel 71 ⟶ 69:
Hier onder staan meer evaluatievragen die ook wat algemener van aard zijn, en die je zowel zelf als door iemand anders kan laten beoordelen.
:* Komt de kaart ook nog goed in beeld op het uiteindelijke medium; scherm, brochure, opgemaakt (PDF-) document?▼
'''Over de layout en de kaartonderdelen:'''
:* Is de kaart rustig, hoe is de balans (verhouding tussen de kaartonderdelen)? Kan die misschien toch anders? Is de kaart niet te vol? Is de kaart niet te rustig? Als de kaart te druk is, zet dan de onderdelen verder uit elkaar, maak het kaartframe iets kleiner, gebruik een kleiner font voor de begeleidende tekst of kies een groter formaat.
:* Zijn er niet te veel (kleine) lege plekken? Dat levert vaak een onrustig beeld. Kies liever voor minder grote lege plekken.
:* Zijn de kaartonderdelen goed uitgelijnd en niet handmatig op ongeveer de juiste plek geplaatst (komt amateuristisch over)?
:* Zijn sommige onderdelen niet te groot of te klein? De titel moet groot genoeg zijn (tekstgrootte minimaal drie maal die van de overige tekstgroottes) en is de schaalbalk niet te groot.
:* Zijn er niet te veel overlaps tussen de kaartonderdelen? Kunnen de legenda, schaalaanduiding en dergelijke wel binnen het kaartframe, of kunnen ze er niet toch beter buiten?
:* Zijn er randen rondom de kaartonderdelen gebruikt en hebben deze kaartonderdelen een achtergrondkleur? Zo ja, levert dat niet een te onrustig beeld op.
:* Zijn alle kaartonderdelen, zoals de noordpijl, de (gehele) begeleidende tekst, de ondertitel en de projectieaanduiding wel nodig?
'''Over de inhoud van het kaartframe / de kaartinhoud:'''
:* Is de kaart voor de doelgroep niet te simpel of te moeilijk?
:* Is de kaart wel interessant genoeg? Moeten bepaalde verschillen misschien meer (of minder) worden aangezet. Bijvoorbeeld door lijn-dikteverschillen groter te maken, meer zwart toe te voegen bij de hogere klassen van kleurenschema's, of door cirkels of staafdiagrammen van grootte aan te passen.
Regel 79 ⟶ 85:
:* Zou de kaart ook zonder legenda nog redelijk (goed) gelezen kunnen worden? Zo nee, is dat dan erg en of kan dat worden opgelost door de titel aan te passen of een extra onder titel er in aan te brengen?
:* Zijn alle legenda-eenheden in de legenda wel nodig? Formeel zou je misschien alles er in willen zetten. Maar als naast de meeste grijze lijnen toch al een label met een straatnaam staat, of bij alle zwarte punten staat toch al een plaatsnaam, waarom zou je van die grijze lijnen en zwarte punten dan in de legenda opnemen?
:* Kunnen er minder thema's / kaartlagen in het kaartframe? Zo nee? Kan het aantal objecten per thema / kaartlaag misschien omlaag?▼
:* Zijn de juiste objecten wel gekarteerd, dat wil zeggen, hadden plaatsen (locaties) niet beter vlakken (gemeenten) kunnen zijn? En hadden gemeentes misschien niet wijken moeten zijn? Zie eventueel [[Geo-visualisatie/Deel_B:_Geo-visualisatie#Individuele_objecten_of_geaggregeerde_objecten|Individuele of geaggregeerde objecten]] in deel B.▼
:* Is het juiste coördinatensysteem gebruikt? Richtlijnen: In Nederland: RD-stelsel. Wereldwijd en gehele continenten bij choropleten: een oppervlaktegetrouwe projectie. Zie verder de suggesties en voorbeelden in [[Geo-visualisatie/Vervolg_Cartografie|Vervolg Cartografie]] in deel A.
'''Over de symbologie, de legenda en de classificatie:'''
:* Maak er eens een zwart-wit kopie van. Hoe oogt de kaart dan? Is dat de bedoeling? Let vooral op of de volgordelijke legenda nog wel volgordelijk is. En is de kwantitatieve legenda nog goed onderscheidend?
:* Is het aantal klassen niet te hoog? Kan 5 ook in plaats van acht?
▲:* Kunnen er minder thema's / kaartlagen in het kaartframe? Zo nee? Kan het aantal objecten per thema / kaartlaag misschien omlaag?
:* Zijn alle labels wel nodig, of zijn alleen een beperkt aantal labels (bij uitschieters / de hoofdstraten) genoeg?
:* Moeten er labels bij voor (sommige) uitschieters op thematische kaarten?
:* Is de visuele indruk van het gekozen kleurenschema wel juist ten opzichte van de werkelijke waarden? Zie eventueel [[Geo-visualisatie/Classificatie#De_visuele_indruk_van_een_kleurenschema|De visuele indruk van een kleurenschema]] in deel B.
:* Had de data niet beter relatief (in percentages) in plaats van absoluut (aantallen) moeten zijn? Oftewel: Is de data wel genormaliseerd? (Bijvoorbeeld: omgerekend naar percentages van de bevolking in dat gebied, of omgerekend naar gemiddelden in het hele gekarteerd gebied?)
:* Hadden die cirkels, getallen, staafdiagrammen misschien toch niet anders weergegeven moeten worden, of is dat al overwogen gebeurd? Zie eventueel [[Geo-visualisatie/Deel_B:_Geo-visualisatie#Het_kiezen_van_de_visualisatiemogelijkheden_bij_kwantitatieve_gegevens|
:* Zou een andere classificatiemethode misschien nog te overwegen zijn, heb ik überhaupt al wel nagedacht over de verdeling van de data? Voor tips en voorbeelden zie eventueel [[Geo-visualisatie/Classificatie#Lessen_uit_het_classificeren|Aanvullende tips bij het classificeren]] in deel B.
▲:* Zijn de juiste objecten wel gekarteerd, dat wil zeggen, hadden plaatsen (locaties) niet beter vlakken (gemeenten) kunnen zijn? En hadden gemeentes misschien niet wijken moeten zijn? Zie eventueel [[Geo-visualisatie/Deel_B:_Geo-visualisatie#Individuele_objecten_of_geaggregeerde_objecten|Individuele of geaggregeerde objecten]].
:* Zijn de belangrijkste objecten van het thema visueel goed op de voorgond aanwezig? (Bijvoorbeeld door primaire, verzadigde kleuren en lijndiktes en - kleuren die goed opvallen.) Worden de belangrijkste onderdelen niet te veel in de ondergrond opgenomen? Een goede ondergrond (of referentiekaart met lijnen over de thematische achtergrond) is veel lichter, zoals bij pasteltinten, bevat dunnere lijnen of grijstinten. Zie eventueel [[Geo-visualisatie/Deel_C:_Kaartopmaak#Visuele_hi.C3.ABrarchie|Visuele hiërarchie]] in deel B.
:* Is extra uitleg bij de kaart misschien een optie om vragen of verkeerde conclusies te voorkomen? Of staat een dergelijke toelichting misschien al naast de kaart in de tekst / website? Is er nog iets te zeggen over de (on)nauwkeurigheid van de kaart? Moet er iets bij gezegd worden voor welke conclusies de kaart zich wel en niet leent?▼
:* Ben je geen bronnen / copyright informatie / je eigen naam of dat het bedrijf waar je voor werkt vergeten? Misschien moet er een versie, datum of documentnummer (waar de kaart bij hoort) vermeld worden.▼
'''Overige zaken:'''
▲:* Komt de kaart ook nog goed in beeld op het uiteindelijke medium; scherm, brochure, opgemaakt (PDF-) document?
:* Zijn er labels of grenzen die aan de randen storend of onnodig in beeld komen? Verwijder die of zoom iets verder in of uit, zodat deze niet mee in beeld komen.
▲:* Is extra uitleg bij de kaart misschien een optie om vragen of verkeerde conclusies te voorkomen? Of staat een dergelijke toelichting misschien al naast de kaart in de tekst / website? Is er nog iets te zeggen over de (on)nauwkeurigheid van de kaart? Was de data echt op alle aspecten betrouwbaar? Moet er iets bij gezegd worden voor welke conclusies de kaart zich wel en niet leent?
▲:* Ben je geen bronnen / copyright informatie / je eigen naam of dat het bedrijf waar je voor werkt vergeten? Misschien moet er een versie, datum of documentnummer (waar de kaart bij hoort) vermeld worden. Misschien moet het bedrijfslogo worden opgenomen. Is er niet een huisstijl (misschien zelfs specifiek voor kaarten) voor dit bedrijf?
:* Levert de kaart niet meer vragen op dan hij beantwoordt?
Bij de reacties op je kaart kom je misschien bepaalde opmerkingen tegen die - bij nadere bestudering - voorkomen hadden kunnen worden door generalisatie. Bijvoorbeeld: "Waar dienen al die lijnen, punten vlakken voor"? "Ik zie door de bomen het bos niet meer!" en "Ik begrijp de kaart wel, heb ook gevonden wat ik moest vinden, maar de kaart (of legenda) vind ik te ingewikkeld, het duurde lang voor ik het echt begreep". Misschien zijn er teveel kaartlagen in het kaartframe aanwezig, of is er geen of niet genoeg generalisatie toegepast op de kaartlagen. Zie eventueel de tips over [[Geo-visualisatie/Deel_B:_Geo-visualisatie#Generaliseren|
<div style="background:#FFEFD5;">
▲Bij de reacties op je kaart kom je misschien bepaalde opmerkingen tegen die - bij nadere bestudering - voorkomen hadden kunnen worden door generalisatie. Bijvoorbeeld: "Waar dienen al die lijnen, punten vlakken voor"? "Ik zie door de bomen het bos niet meer!" en "Ik begrijp de kaart wel, heb ook gevonden wat ik moest vinden, maar de kaart (of legenda) vind ik te ingewikkeld, het duurde lang voor ik het echt begreep". Misschien zijn er teveel kaartlagen in het kaartframe aanwezig, of is er geen of niet genoeg generalisatie toegepast op de kaartlagen. Zie eventueel de tips over [[Geo-visualisatie/Deel_B:_Geo-visualisatie#Generaliseren|'Generaliseren' in deel B]].
[[Afbeelding:Note.svg|20px]] '''TIP:''' Tja, al die reacties
</div>
<div style="background:#FFDAB9;">
▲Tja, al die reacties. Het levert wel werk op. Maar het product zal dan ook in waarde stijgen. Er zijn plotseling veel minder foute conclusies die getrokken worden. En al zullen niet alle reacties (positief én negatief) leiden tot een verandering in de kaart; de leert er wel van voor de volgende keer.
[[Afbeelding:Leer meer.png|20px]] '''SAMENVATTING:''' Evalueren levert veel reacties op. Naast verbetersuggesties levert het ook betrokkenheid en positieve reacties op. Die kan je gebruiken voor kaarten die je in de toekomst nog gaat maken. Er is veel te evalueren. Je kan dat open en gesloten doen. Open vragen zijn vooral interessant richtin 'leken', gesloten vragen zijn meer iets voor de cartografen zelf. Vraag goed door waarom iemand iets vreemd of fout vindt. Dat levert je meer op dan de droge opmerking dat iets te geel, te groot of te druk is. Er zal vast wel ''iets'' niet goed zijn aan jouw kaart, iets waar jij over heen hebt gekeken. Evalueren kan zowel jij, een cartografisch onderlegd persoon of GIS-kenner, als een leek. Van die laatste kan soms nog het meeste leren. Neem al zijn problemen en opmerkingen aan voor waar, behalve zijn concrete verbetersuggesties. Hij is immers géén cartograaf / GIS-specialist. Naast de suggestie die hij noemt, zijn er vast nog wel andere manieren om zijn probleem op te lossen of te verminderen.
</div>
==Bewust afwijken van cartografische richtlijnen en conventies==
| |||