Wikibooks

Koningen aan de Nijl/Nieuwe Rijk: verschil tussen versies

Interactief door geschiedenis bladeren
← Vorige wijzigingVolgende wijziging →
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
Evil berry (overleg | bijdragen)
1.397 bewerkingen
Evil berry (overleg | bijdragen)
1.397 bewerkingen
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
{{Bladeren3|Koningen aan de Nijl/Tweede tussentijd|Tweede tussentijd|Koningen aan de Nijl/Nieuwe Rijk|Nieuwe Rijk|Koningen aan de Nijl/Derde tussentijd|Derde tussentijd}}
[[Image:Nieuwe Rijk.PNG|thumb|350px|De uitbreiding van Egypte onder het Nieuwe Rijk.]]
Voordat het Nieuwe Rijk (ca. 1580 v. Chr. tot 1080 v. Chr.) begon was het noorden van Egypte onderworpen aan de Hyksos. Het zuiden was in handen van de Egyptenaren. Kamose, de laatste farao van de XVIIde dynastie zal zijn rijk verder uitbreiden tot Memphis. Zijn broer (?) Ahmose zal het werk afmaken en Avaris innemen en het Egyptische rijk weer verenigen. Onder hem zal het Nieuwe Rijk aanvangen. Ahmose I maakt het rijk dus één en breidt het zelfs uit in het noorden en het oosten.
Voordat het Nieuwe Rijk (ca. 1580 v. Chr. tot 1080 v. Chr.) begon was het noorden van Egypte onderworpen aan de Hyksos. Het zuiden was in handen van de Egyptenaren. Kamose, de laatste farao van de XVIIde dynastie zou zijn rijk verder uitbreiden tot Memphis. Zijn broer en opvolger Ahmose zou het werk afmaken, Avaris innemen en het Egyptische rijk weer verenigen. Onder hem zou het Nieuwe Rijk aanvangen.
[[Afbeelding:Egypt.Thutmose-III.statue.jpg|thumb|170px|right|beeld van een offerende Tutmoses III]]
Bij het Nieuwe Rijk zullen de koninginnen ook een grotere rol spelen. Vaak is de nieuwe farao een zoon van een concubine en zal hij huwen met zijn halfzus die van volmaakt bloed was. Hierdoor stonden deze vrouwen sterker in hun schoenen. Het grootste voorbeeld hiervan is Hatsjepsoet. Zij was de dochter van Tutmoses I en was gehuwd met haar halfbroer Tutmoses II. Toen hij stierf werd zijn zoon Tutmoses III de opvolger. Deze was echter nog veel te jong en zijn stiefmoeder Hatsjepsoet trad op als regentes. Zij had het blijkbaar naar haar zin, want ze zal zich tot farao laten kronen en de regering van Tutmoses III in de weg staan. Onder haar zal een periode van vrede uitbreken en er komt een grote stimulatie in de kunst.
 
In het Nieuwe Rijk zullen de koninklijke vrouwen ook een grotere rol spelen. Vaak is de nieuwe farao een zoon van een concubine en zal hij huwen met zijn halfzus die van volmaakt bloed was. Hierdoor stonden deze vrouwen sterker in hun schoenen. Bovendien werd de weduwe vaak als regentes aangesteld als de mannelijke troonsopvolger nog te jong was om te regeren. Het is echter geweten dat zeker één vrouw, Hatsjepsoet, en mogelijk ook nog twee andere (Smenchkare en Neferneferuaten) als [[Koningen aan de Nijl/Farao|farao]] over Egypte heersten.
Als ze sterft zal Tutmoses III de naam van Hatsjepsoet verwijderen van de monumenten. Velen menen dat dit veroorzaakt was door een wrok omdat ze zijn regering in de weg stond, maar waarschijnlijk was het eerder om de uitzondering van een vrouwelijke farao te verwijderen (Egypte was nu eenmaal een conservatief land). Tutmoses III zal echter nog tientallen jaren kunnen regeren en hij wordt als één van de grootste farao's beschouwd. Onder hem wordt het rijk uitgebreid tot de Eufraat. Hij verslaat de Mitanni en de vorsten van Mesopotamië sturen hem tribuut. Op het binnenlands niveau stimuleert hij de kunst en bouwt talrijke tempels.
== XVIIde dynastie==
Hoewel er geen duidelijke breuk in de opvolging van de koninklijke familie tussen de XVIIde en XVIIIde dynastie geweest schijnt te zijn, zou Manetho, die ten tijde van de Ptolemaeën schreef, de definitieve verdrijving van de [[Koningen aan de Nijl/Hyksos|Hyksos]], nadat deze bijna een eeuw lang Egypte hadden overheerste, en het herstel van de inheemse Egyptische heerschappij over Opper- en Neder-Egypte als belangrijk genoeg beschouwen om een nieuwe dynastie te beginnen.{{fn|1}} De verovering van de stad Avaris zou hierbij als een breekpunt worden gezien.{{fn|2}}
===Ahmose===
[[Afbeelding:AhmoseI-StatueHead MetropolitanMuseum.png|thumb|Een fragmentair beeld van Ahmose (Metropolitan Museum of Art, New York).]]
Ahmose was een broer van Kamose, de laatste farao van de 17e dynastie, en behoorde aldus tot het Thebaanse koningshuis. Nadat zowel zijn vader, Ta'a II, als zijn broer waren omgekomen in hun strijd tegen de Hyksos, zou hij op de troon komen. Omdat hij bij zijn troonsbestijging nog maar een kind was, nam zijn moeder Ahhotep het regentschap waar. Toen hij in het elfde regeringsjaar{{fn|3}} als meerderjarig werd beschouwd, nam hij de strijd op waar zijn voorgangers hem hadden moeten staken. Hij verdreef de Hyksos en breidde daarbij het Egyptische rijk uit tot ver in Palestina. Ook drong hij in het zuiden door tot aan de derde cataract. Hij liet een verenigd Egypte achter, met een sterk verbeterde economische positie. Ahmose I maakt het rijk dus één en breidt het zelfs uit in het noorden en het oosten.
===Amenhotep I===
[[Afbeelding:Egypte 1450 v.Chr.svg|thumb|left|350px|Het Nieuwe Rijk rond 1450 v.Chr.]]
Bij het overlijden van Ahmose was zijn zoon Amenhotep nog te jong om zelf te regeren, waardoor ook hij - net zoals zijn vader voor hem - zijn eerste jaren zag onder het regentschap van zijn moeder, [[Ahmose-Nefertari]].{{fn|4}} Toen hij oud genoeg was om zelf de teugels in handen te nemen, zou Amenhotep I de macht van Egypte nog verder uitbreiden, al schijnt hij niet zijn macht in de Levant te hebben geconsolideerd. Hij zette de wederopbouw van de tempels in Opper-Egypte voort, en bracht een revolutie in het ontwerp van het grafcomplex teweeg door zijn graf te scheiden van zijn dodentempel, een trend die zich gedurende heel het Nieuwe Rijk zou doorzetten.{{fn|5}} Hij stichtte het dorp Deir el-Medina, waar de arbeiders en kunstenaars woonden die de koningsgraven van het Dal der Koningen uithakten en decoreerden. Na zijn dood werd hij - samen met zijn Ahmose-Nefertari - vergoddelijkt en de beschermgod van Deir el-Medina.{{fn|6}}
===Thoetmosis I===
Thoetmosis door bloed behoorde tot de dynastie. Hij was namelijk de zoon van ons onbekende vader (mogelijk een militair) en een zekere Seniseneb/Senseneb.{{fn|7}} Het is echter voorgesteld geweest dat zijn huwelijk met Ahmose hem de troon had opgeleverd, omdat deze mogelijk tot de koninklijke familie behoorde.{{fn|7}} Thoetmosis I staat vooral bekend om zijn militaire activiteiten. Zo weten we uit de autobiografie van Ahmose, zoon van Abana (die in zijn tombe was aangebracht) dat Nubië bij Thutmosis' troonsbestijging in opstand kwam en dat Thutmosis - aldus Ahmose, zoon van Abana - eigenhandig de Nubische koning zou hebben gedood.{{fn|8}} In de eerste jaren van zijn regering bereikte hij de Eufraat en drong in het zuiden door tot aan de vierde cataract.
===Thoetmosis II===
Thoetmosis' opvolger Thoetmosis II lijkt een zwak figuur te zijn geweest, die met enkele kleine campagnes nog niet eens aan de enkels van zijn vader reikte. Sommige geleerden veronderstellen dat hij werd gedomineerd door zijn halfzus en echtgenote Hatsjepsoet omdat deze naast hem en soms alleen verscheen op reliëfs in [[Karnak]].{{fn|9}}
===Hatsjepsoet & Thoetmosis III===
Zijn zoon, Thoetmosis III, was te jong om te regeren, en dus werd de vrouw van Thoetmosis II, Hatsjepsoet, regent voor Thoetmosis III. In het zevende jaar van Thoetmosis III riep Hatsjepsoet zichzelf uit tot farao en regeerde tot aan haar dood in het 22<sup>e</sup> jaar van Thoetmosis III. Onder haar zal een periode van vrede uitbreken en er komt een grote stimulatie in de kunst.
 
[[Afbeelding:Egypt.Thutmose-III.statue.jpg|thumb|170px|right|beeld van een offerende Tutmoses III.]]
Zijn opvolgers Amenhotep II en Tutmoses IV volgen dezelfde lijn en voeren eveneens verschillende expedities. Het was een tijd van grote rijkdom en macht voor Egypte. Tegen de tijd van Amenophis III (1417–1379 v.Chr.) was Egypte erg rijk geworden en deze laatste vorst hield zich veeleer bezig met binnenlandse zaken en religie (zonnegod Ra).
Na haar dood nam Thoetmosis III de macht over en ondernam militaire campagnes in Palestina en Nubië. Pas laat in zijn regering begon hij de herinneringen aan de regering van Hatsjepsoet uit te wissen, door haar naam van de monumenten te laten verwijderen.
 
Thoetmoses III zou nog tientallen jaren regeren en hij wordt als één van de grootste farao's beschouwd. Onder hem werd het rijk uitgebreid tot aan de Eufraat. Hij versloeg de Mitanni en de vorsten van Mesopotamië stuurden hem tribuut. Op het binnenlands niveau stimuleerde hij de kunst en bouwde hij talrijke tempels.
===Amenhotep II===
Zijn opvolger Amenhotep II volgde dezelfde lijn als zijn voorganger en voerde eveneens verschillende expedities.
=== Thoetmosis IV ===
Thoetmosis IV, de opvolger van Amenhotep II, zou dit beleid voortzetten. Toch zou onder zijn regering en die van zijn opvolger Egypte haar grondgebied in Palestina aan de Mitanni verliezen. Het was een tijd van grote rijkdom en macht voor Egypte.
=== Amenhotep III ===
Tegen de tijd van Amenophis III (1417–1379 v.Chr.) was Egypte erg rijk geworden en deze laatste vorst hield zich veeleer bezig met binnenlandse zaken en religie (zonnegod Ra).
=== Echnaton (Amenhotep IV) en Smenchkare ===
[[Afbeelding:Pharaoh_Akhenaten.jpg|thumb|170px|left|beeld van Echnaton]]
Amenhotep III werd opgevolgd door zijn zoon Amenhotep IV. dieDe regering van Achnaton (Amenhotep IV) bracht enkele opmerkelijke veranderingen. In zijn vijfde regeringsjaar veranderde hij zijn naam in Echnaton veranderde.en Hijstichtte gingeen denieuwe hoofdstad naardie eenhij nieuweAchetaton stadnoemde. verplaatsenHij liet alle tempels sluiten en noemdezorgde dezeervoor Akhetaten.dat Samenmen metvoortaan zijnslechts nieuweeen vrouw(opper)god Nefertitiaanbad, concentreerdenamelijk Aton, de zonneschijf. Voor zichzelf had hij zicheen hierbelangrijke oprol in gedachten, namelijk de stichtingtussenpersoon vantussen zijnhet nieuwegewone godsdienstvolk en de god. Doordat hij zich concentreerde op de godsdienst, negeerde hij de wereld buiten Egypte. Dit stond diverse ondergrondse facties toe om zich te verenigen die niet gelukkig waren met zijn "nieuwe wereld". Een nieuwe godsdienst was iets dat nooit eerder in Egypte was voorgekomen.
 
Eerder kwamen de nieuwe goden mee en werden geabsorbeerd in de cultuur, maar geen god mocht oude goden verdringen. Echnaton, echter, vormde een monotheïstische godsdienst rond Aton. De verering van alle andere goden werd verboden. Dit veroorzaakte interne onrust. Een nieuwe soort kunst werd geïntroduceerd, die naturalistischer was dan voorheen. Tegen het eind van zijn 17-jarige regeerperiode nam hij zijn broer, Semenkhkare, als medeheerser. Het is mogelijk dat deze broer feitelijk zijn vrouw Nefertiti was. Dit duurde slechts twee jaar. Toen Echnaton stierf herleefde de cultus van de oude goden. In werkelijkheid waren zij nooit weggeweest, maar ondergronds gegaan. Semenkhkare stierf na een paar maanden van alleenheerschappij.
=== Toetanchaton (Toetanchamon) ===
 
In zijn of haar plaats werd een cazeven à negen 9-jaar oude jongen gekroond, die waarschijnlijk een zoon van een van de bijvrouwen van Achnaton was. Hij was echter niet in staat de zware last van het bestuur van dit grote land te dragen en zijn adviseurs namen de besluiten voor hem. Zijn naam was Toetanchaton, maar metlater dein heroplevingzijn vanregering, Amuntoen werdde hijtraditionele andersreligie genoemd:in Toetanchamon.ere Éénhersteld vanwerd, deveranderde invloedrijkstehij adviseurszijn wasnaam Generaalin HoremhebToetanchamon. ToetanchamonDe stierfware terwijlmacht hijlag nogin eenhanden tiener was en werd door Ay (van een vroegere hogepriester van Aton), opgevolgdAy, dieen waarschijnlijkeen de weduwe van Tutankhamun huwde om zijn recht op de troon te versterken. Het is mogelijk datgeneraal, Horemheb Ay de leider maakte om als overgangskoning dienst te doen tot hij bereid was de taak over te nemen. In elk geval, toen EjeToetanchamon stierf greepterwijl Horemhebhij de macht en er volgdenog een tijdtiener van herstel en terugkeer naar meer traditionele waardenwas.
=== Ay ===
 
Hij werd door Ay opgevolgd die waarschijnlijk de weduwe van Tutanchamon huwde om zijn recht op de troon te versterken. Het is mogelijk dat Horemheb Ay de leider maakte om als overgangskoning dienst te doen tot hij zelf bereid was de taak over te nemen.
Zo werden de namen van Echnaton, Tutankhamon en Ay geschrapt omdat ze verwezen naar de de 'ketterse' god Aton Horemheb verzekerde interne stabiliteit en hernieuwde het aanzien dat het land genoot voor de regering van Akhenaton.
=== Horemheb ===
 
In elk geval, toen Ay stierf greep Horemheb de macht en er volgde een tijd van herstel en terugkeer naar meer traditionele waarden. Zo werden de namen van Echnaton, Tutankhamon en Ay geschrapt omdat ze verwezen naar de de 'ketterse' god Aton Horemheb verzekerde interne stabiliteit en hernieuwde het aanzien dat het land genoot voor de regering van Akhenaton.
De XIXde dynastie werd gesticht door een andere generaal Ramses I, die door toedoen van de kinderloze Horemheb op de troon kwam. Hij regeerde slechts korte tijd, en werd opgevolgd door Seti I (of Sethos I). Seti I zette het goede werk van Horemheb voort in het herstellen van macht, controle en eerbied van Egypte. Hij was ook verantwoordelijk voor de bouw van de fantastische tempel in Abydos.
== De XIXde dynastie ==
=== Ramses I ===
De XIXde dynastie werd gesticht door een andere generaal, Ramses I, die door toedoen van de kinderloze Horemheb (als diens vizier) op de troon kwam. Hij zou slechts voor een korte tijd regeren.
=== Seti I ===
Hij werd opgevolgd door Seti I (of Sethos I). Seti I zette het werk van Horemheb voort in het herstellen van macht, controle en eerbied van Egypte. Hij was ook verantwoordelijk voor de bouw van de tempel in Abydos. Hij ondernam enkele militaire campagnes in Palestina, en deed veel moeite om alle herinnering aan Echnaton uit te wissen, door zijn naam van de monumenten te verwijderen.
=== Ramses II ===
[[Afbeelding:Rammumy.jpg|thumb|160px|left|mummie van Ramses II.]]
Ramses II nam het werk van zijn vader over en liet veel schitterende tempels bouwen. Hij regeerde een lange tijd en probeerde het rijk verder uit te bouwen. Bij de slag van KadesjKadesh komtkwam hij in aanvaring met de Hettieten. DeDit slaggevecht eindigde in een eindigtwederzijds onbeslistvredesverdag, maar werd in de Egyptische tempels voorgesteld als een grote overwinning van de Egyptenaren. Een uitbreiding in het oosten zitzat er nu niet meer in. De relaties met de Hettieten zouden echter verbeteren alsmet de opkomst van het Assyrische Rijk. Ramses II bouwde meer dan welke andere farao dan ook, en verplaatste de hoofdstad naar Pi-Ramesse in de Delta, de plaats van herkomst van de opkomtRamessiden-familie.
 
De regering van Ramses II wordt vaak als meest waarschijnlijke datum gezien voor de Exodus van de Israelieten uit Egypte. Er zijn geen verslagen in de Egyptische geschiedenis van de gebeurtenissen die in de Bijbel worden beschreven, noch is er archeologisch bewijsmateriaal, waardoor er sterke twijfel is als de exodus wel degelijk historische plaatsvond.
 
Ramses II werd opgevolgd door zijn zoon Merneptah en daarna door Seti II. Ramses III was een farao van de 20ste Dynastie die. Zowel Merneptah als Ramses III hadden te kampen met de inval van de Zeevolken die echter verpletterend worden verslagen. Ramses III die tot de XXde dynastie behoorde, zal het rijk herorganiseren en de tempels een grotere onafhankelijkheid geven. Veel van het inkomen wordt verloren en de opvolgers van Ramses III kennen allen een zwakke regering. Door de toegenomen macht van de hogepriesters van Amon, zullen deze een eigen rijk oprichten wat het einde betekent van het Nieuwe Rijk.
 
De regering van Ramses II wordt vaak als de meest waarschijnlijke datum gezien voor de Exodus van de Israëlieten uit Egypte. Er zijn geen verslagen in de Egyptische geschiedenis van de gebeurtenissen die in de Bijbel worden beschreven, noch is er archeologisch bewijsmateriaal, waardoor er sterke twijfel is of de uittocht wel degelijk een historische grond heeft.
=== Merneptah ===
Ramses II werd opgevolgd door zijn dertiende zoon Merneptah, die meerdere malen de binnenvallende Libiërs bevocht. Ook de zogenaamde 'Zeevolkeren' - stammen uit het Mediterrane gebied, die Egypte tijdens zijn regering binnenvielen - werden bevochten.
=== Seti II ===
Na de dood van Merenptah volgde Seti II hem op. Hij zou voor korte tijd worden geüsurpeerd door Amenmesses.
=== Siptah ===
Vervolgens regeerde Siptah korte tijd.
=== Tawsoret ===
Hij werd opgevolgd door de weduwe van Seti II, Tawosret. Met Tawosret kwam er een einde aan de XIXde dynastie. Ramses III was een farao van de 20ste Dynastie die.
== De XXde dynastie ==
=== Sethnacht ===
De XXde dynastie werd gesticht door Sethnacht, die een einde maakte aan de onrust in Egypte, die ontstaan was na het einde van de XIXde dynastie.
=== Ramses III ===
Zijn opvolger, Ramses III, kreeg echter te maken met invallende Libische stammen en hernieuwde aanvallen van de 'Zeevolkeren', die echter verpletterend worden verslagen. Hij zou het rijk reorganiseren en de tempels een grotere onafhankelijkheid geven. Hierdoor zou de macht van de hogepriesters van Amon - wiens macht Echnaton had willen breken - verder versterkt. Het merendeel van het land kwam in handen van de tempels, met name van de Amon-tempel in Karnak, waardoor deze tempel uiteindelijk controle kreeg over het zuiden van Egypte.
=== Opvolgers van Ramses III ===
Hierdoor zouden de positie van de opvolgers van Ramses III, allen Ramses geheten, er verzwakt worden. De hogepriesters van Amon zouden uiteindelijk een rivaliserende dynastie met die van de farao's in het noorden van het land vormen. Ook de Libiërs die zich hadden gevestigd in het noord-westen van Egypte werden een belangrijke politieke macht. Tijdens de regering van Ramses IX kwam in Thebe de macht in handen van de priester en legerofficier Herihor, die zichzelf tot koning uitriep, evenals zijn opvolgers. Ramses XI werd opgevolgd door Smendes, de eerste koning van de XIXe Dynastie, terwijl Piankh in het zuiden werd opgevolgd door Pinudjem I. Hiermee kwam er een einde aan het Nieuwe Rijk en begon de Derde tussenperiode.
== Cultuur ==
Cultureel gezien was het Nieuwe Rijk één van de bloeiendste periodes. De tempel van Karnak en de vele graven in de Vallei der Koningen tonen de macht en rijkdom die het rijk toen kende. Zelfs de latere zwakkere koningen van de XXde dynastie hebben ons prachtige graven nagelaten.
== Noten ==
{|
| valign="top"|{{fnb|1}}
|{{Aut|D.B. Redford}} (ed.), ''A History and Chronology of the Eighteenth Dynasty of Egypt: Seven Studies'', Toronto, 1967, p. 28.
|-
| valign="top"|{{fnb|2}}
|{{Aut|J.H. Breasted}}, ''Ancient Records of Egypt'', Cambridge, II, 1906, pp. <span class=plainlinks>[http://books.google.com/books?id=bT0q7nt1-gUC&pg=PA7&vq=Avaris&dq=Ancient+Records+of+Egypt&hl=nl&source=gbs_search_s&sig=R-5ZY_mIESaEaeFb8nhaDrGzRPA 7]–[http://books.google.com/books?id=bT0q7nt1-gUC&pg=PA8&vq=Avaris&dq=Ancient+Records+of+Egypt&hl=nl&source=gbs_search_s&sig=y36YIobzUNv3jKy53o_P-ipyS_Y 8].
|-
| valign="top"|{{fnb|3}}
|Aldus de Rhind-papyrus, waarbij het niet duidelijk is of het om het elfde regeringsjaar van Ahmose dan wel van een Hyksos-farao gaat ({{Aut|D.B. Redford}}, ''Egypt, Canaan, and Israel in Ancient Times'', Princeton, 1992, p. 128.).
|-
| valign="top"|{{fnb|4}}
|{{Aut|S. Thomas}}, ''Ahmose: Liberator of Egypt'', New York, 2003, p. <span class=plainlinks>[http://books.google.com/books?id=Ew4JV7yVAg0C&pg=PA93&dq=%22Amenhotep+I%22+%22Ahmose-Nefertari%22+regent&hl=nl&sig=_qZPn39VHT5C7G_uQ9ITVJzf4aA 93].
|-
| valign="top"|{{fnb|5}}
|[http://home.earthlink.net/~nfrtry/pages/articles/dodson.html {{Aut|S. Cottman}}, After the pyramids: The Valley of the Kings and beyond, in ''The Scroll'' (2001).]
|-
| valign="top"|{{fnb|6}}
|{{Aut|J. Dieleman}}, ''De wereld in evenwicht: Goden en mensen in het Oude Egypte'', Amsterdam, 2006, p. <span class=plainlinks>[http://books.google.com/books?id=2AbD8APpOxEC&pg=PA104&dq=%22Amenhotep+I%22+%22Deir+el-Medina%22&hl=nl&sig=YCqpde7d7jS9gMjcUdCvEs5hPJM 104].
|-
| valign="top"|{{fnb|7}}
|{{Aut|B.M. Bryan}}, The Eighteenth Dynasty before the Amarna Period (c.1550–1352 BC), in {{Aut|I. Shaw}} (ed.), ''The Oxford History of Ancient Egypt'', Oxford, 2000, p. <span class=plainlinks>[http://books.google.com/books?id=092jP1lBhtoC&pg=PA221&dq=%22Thutmose+I%22+mother&hl=nl&sig=rGuBb1y8Ug-WZCfGMcgqTAL0oIg 211].
|-
| valign="top"|{{fnb|8}}
|[http://www.reshafim.org.il/ad/egypt/ahmose_inscription.htm {{Aut|A. Dollinger}} (trad.), ''Biography of Ahmose, son of Abana'', reshafim.org (2000)].
|-
| valign="top"|{{fnb|9}}
|{{Aut|B.M. Bryan}}, The Eighteenth Dynasty before the Amarna Period (c.1550–1352 BC), in {{Aut|I. Shaw}} (ed.), ''The Oxford History of Ancient Egypt'', Oxford, 2000, p. <span class=plainlinks>[http://books.google.com/books?id=J-rIO6BBh6IC&pg=PA232&vq=Thutmose+Nubian+king&dq=Thutmose+Nubian+king+%22Ahmose,+son+of%22&lr=&hl=nl&source=gbs_search_r&cad=1_1&sig=ePKByao8qsyBwIjCfLpbVUkVRW0#PPA236,M1 236].
|}
==Bronnen==
*[http://www.brainfly.net/html/books/aroev2.pdf {{Aut|J.H. Breasted}}, ''Ancient Records of Egypt'', Cambridge, II, 1906.]
*{{Aut|B. Cummings - e.a.}}, ''Egyptian Historical Records of Later Eighteenth Dynasty'', Warminster, 1982-.
*[http://www.reshafim.org.il/ad/egypt/ahmose_inscription.htm {{Aut|A. Dollinger}} (trad.), ''Biography of Ahmose, son of Abana'', reshafim.org (2000)].
*[http://www.specialtyinterests.net/eae.html ''The Encyclopedia of El Amarna Research Tool'']
==Bibliografie==
*{{Aut|C. Aldred}}, ''Akhenaten. Pharaoh of Egypt. A New Study'', Londen, 1968. {{ISBN|0349100632}}
*{{Aut|B.M. Bryan}}, The Eighteenth Dynasty before the Amarna Period (c.1550–1352 BC), in {{Aut|I. Shaw}} (ed.), ''The Oxford History of Ancient Egypt'', Oxford, 2000, pp. <span class=plainlinks>[http://books.google.com/books?id=092jP1lBhtoC&pg=PA207&vq=1550&dq=Ian+Shaw+Oxford+Egypt&hl=nl&source=gbs_search_s&sig=QfMmgsHUNPRWjUDA6481w0VLmn4 218][http://books.google.com/books?id=092jP1lBhtoC&printsec=frontcover&dq=Ian+Shaw+Oxford+Egypt&ei=5Cw9SLmSKKe-ygSo04n1AQ&hl=nl&sig=1RDHbN1oj3RKEQDoJNqo1lKp_OU#PPA263,M1 -]271.
*[http://home.earthlink.net/~nfrtry/pages/articles/dodson.html {{Aut|S. Cottman}}, After the pyramids: The Valley of the Kings and beyond, in ''The Scroll'' (2001).]
*{{Aut|B. Cummings - e.a.}}, ''Egyptian Historical Records of Later Eighteenth Dynasty'', Warminster, 1982-.
*{{Aut|J. Dieleman}}, ''De wereld in evenwicht: Goden en mensen in het Oude Egypte'', Amsterdam, 2006.
*{{Aut|J.E. Harris - F. Hussien}}, The Identification of the Eighteenth Dynasty Royal Mummies; A Biological Perspective, in ''Internafional Journal of Osteoarchaeology'' 1 (1991), pp. [http://wysinger.homestead.com/harris_-_1991.pdf 235-239.]
*{{Aut|H.W. Helck - E. Otto - W. Westendorf}} (edd.), ''Lexikon der Ägyptologie'', 7 dln., Wiesbaden, 1972-1992. {{ISBN|3447022660}}
Informatie afkomstig van https://nl.wikibooks.org Wikibooks NL.
Wikibooks NL is onderdeel van de wikimediafoundation.