Basiskennis chemie/Molaire massa/Opgaven

Kijk eventueel ook in BINAS-tabel 99.^[1]

Voor uitleg over deze pagina: klik op "uitklappen" rechts in dit kader.

Op onderstaande pagina zijn alleen de vragen zichtbaar in een kader op een afwijkende ondergrond. Binnen het kader is rechts een knop zichtbaar: "Uitklappen", vergelijkbaar met de knop om deze tekst te openen. Door op deze knop te klikken wordt het antwoord van de betreffende vraag zichtbaar.
Vaak, maar niet altijd is er ook een uitwerking bij de vraag aanwezig. Deze blijft bij het openen van het antwoord nog onzichtbaar, maar opnieuw is, als een uitwerking beschikbaar is, een knop "Uitklappen" aanwezig om de uitwerking zichtbaar te maken. Ontbreekt bij het antwoord de knop "Uitklappen", dan is geen uitwerking bij de vraag beschikbaar.

Indien gewenst kunnen antwoord en uitwerking ook weer onzichtbaar gemaakt worden door op de zelfde plek als waar de knop "Uitklappen" aanwezig was op de knop "Inklappen" te klikken.

Molaire massa

Bereken de molaire massa van

1. natriumchloride ( ${\ce {NaCl}}$ ) ${\ce {M_{NaCl}=58,443\ g/mol}}$ De molaire massa van natriumchloride is de som van de molaire massa's van natrium en chloor: ${\ce {M_{NaCl}=M_{Na}+M_{Cl}=22,990+35,453=58,443\ g/mol}}$ Afwijkingen in de laatste twee cijfers zijn doorgaans terug te voeren naar de precieze tabel waar de atomaire molaire massa's zijn gevonden.	2. natriumsulfaat ( ${\ce {Na2SO4}}$ ) ${\ce {M_{Na_{2}SO_{4}}=142,041\ g/mol}}$ De molaire massa van natriumsulfaat is de som van de 2 keer de molaire massa van natrium, 1 keer de molaire massa van zwavel en vier keer de molaire massa van zuurstof: ${\ce {M_{Na_{2}SO_{4}}=2\times M_{Na}+M_{S}+4\times M_{O}=2\times 22,990+32,06+4\times 15,999=142,041\ g/mol}}$ Afwijkingen in de laatste twee cijfers zijn doorgaans terug te voeren naar de precieze tabel waar de atomaire molaire massa's zijn gevonden.
3. calciumchloride ( ${\ce {CaCl2}}$ ) ${\ce {M_{CaCl_{2}}=110,986\ g/mol}}$ De molaire massa van calciumchloride is de som van 1 keer de molaire massa van calcium plus 2 keer de molaire massa van chloor: ${\ce {M_{CaCl_{2}}=M_{Ca}+2\times M_{Cl}=40,080+2\times 35,453=110,986\ g/mol}}$ Afwijkingen in de laatste twee cijfers zijn doorgaans terug te voeren naar de precieze tabel waar de atomaire molaire massa's zijn gevonden.	4. ammoniumsulfaat ( ${\ce {(NH4)2SO4}}$ ) ${\ce {M_{(NH_{4})_{2}}=132,139\ g/mol}}$ De molaire massa van ammoniumsulfaat is de som van twee keer de molaire massa van het ammonium-ion plus de massa van het sulfaat-ion: ${\ce {M_{(NH_{4})_{2}}=2\times M_{NH_{4}}+M_{SO_{4}}=2\times (14,0067+4\times 1,0079)+(32,064+4\times 15,999)=132,139\ g/mol}}$ Afwijkingen in de laatste twee cijfers zijn doorgaans terug te voeren naar de precieze tabel waar de atomaire molaire massa's zijn gevonden.
5. ijzer(II)chloride ( ${\ce {FeCl2}}$ ) ${\ce {M_{FeCl_{2}}=126,753\ g/mol}}$ De molaire massa van ijzer(II)chloride is de som van 1 keer de molaire massa van ijzer plus 2 keer de massa van chloride: ${\ce {M_{FeCl_{2}}=M_{Fe}+2\times M_{Cl}=55,847+2\times 35,453=126,753\ g/mol}}$ Afwijkingen in de laatste twee cijfers zijn doorgaans terug te voeren naar de precieze tabel waar de atomaire molaire massa's zijn gevonden.	6. koper(I)fosfaat ( ${\ce {Cu3PO4}}$ ) ${\ce {M_{Cu_{3}PO_{4}}=285,609\ g/mol}}$ De manier van uitwerken wordt in de opgaven opgave 1 tot en met opgave 5 weergegeven. Afwijkingen in de laatste twee cijfers zijn doorgaans terug te voeren naar de precieze tabel waar de atomaire molaire massa's zijn gevonden.
7. koper(II)fosfaat ( ${\ce {Cu3(PO4)2}}$ ) ${\ce {M_{Cu_{3}PO_{4}}=380,581\ g/mol}}$ De manier van uitwerken wordt in de opgaven opgave 1 tot en met opgave 5 weergegeven. Afwijkingen in de laatste twee cijfers zijn doorgaans terug te voeren naar de precieze tabel waar de atomaire molaire massa's zijn gevonden.	8. bariumjodide ( ${\ce {BaI2}}$ ) ${\ce {M_{BaI_{2}}=391,1\ g/mol}}$ De manier van uitwerken wordt in de opgaven opgave 1 tot en met opgave 5 weergegeven. Afwijkingen in de laatste twee cijfers zijn doorgaans terug te voeren naar de precieze tabel waar de atomaire molaire massa's zijn gevonden.

Massa van een aantal mol

Hoeveel gram is

9.
2 mol natriumchloride,

{\ce {NaCl}}

116,886 gram

Om de massa NaCl uit te kunnen rekenen heb je een formule nodig waarin die massa voorkomt. Er is een gegeven over het aantal mol en de stof waar je mee werkt: natriumchloride. Daar weet je de molaire massa van, of die kun je uitrekenen. We hebben de formule voor de molaire massa, waarin een relatie gelegd wordt tussen de drie grootheden massa, aantal mol en molaire massa:

${\ce {Molaire\ massa\ =\ {\frac {massa}{aantal\ mol}}}}$

verg. 1

of in symbolen:

${\ce {M \ = \ {\frac {m}{n}}}}$

verg. 2

Met behulp van wiskunde (of het 2, 3, 6-ezelsbruggetje) kun je deze algemene formule omzetten in:

${\ce {m\ =\ n\ *\ M}}$

verg. 3

Om de massa NaCl uit te rekenen vermenigvuldig je dus het aantal mol met de Molaire massa van NaCl. In formules wordt het aantal mol weergegeven met een kleine letter "n", de massa met een kleine letter "m" en de molaire massa met een hoofdletter "M". Toegepast op natriumchloride wordt de formule:

${\ce {m_{n\ mol\ NaCl}\ =\ n\times \ M_{NaCl}}}$

verg. 4

De molaire massa van NaCl is de som van de molaire massa's van natrium en chloor:

${\ce {M_{NaCl}=\ M_{Na}+M_{Cl}}}$

verg. 5

Invullen (in omgekeerde volgorde, begin bij formule 5) geeft nu:

${\ce {M_{NaCl}=\ M_{Na}+M_{Cl}=22{,}990+35{,}453=58{,}443\ g\cdot mol^{-1}}}$

verg. 6

Het resultaat van vergelijking 6 (gebruik de knop Ans op je rekenmachine) invullen in vergelijking 4 geeft dan:

${\ce {m_{2\ mol\ NaCl}\ =2\times M_{NaCl}\ =\ 2\times \ 58{,}443\ =116{,}886\ gram}}$

verg. 7

10.
7 mol kaliumbromide,

{\ce {KBr}}

833,042 gram

Om de massa KBr uit te rekenen vermenigvuldig je het aantal mol met de Molaire massa van KBr. In formules wordt het aantal mol weergegeven met een kleine letter "n", de massa met een kleine letter "m" en de molaire massa met een hoofdletter "M". De formule wordt dus:

${\ce {m_{n\ mol\ KBr}\ =n_{KBr}\times M_{KBr}}}$

verg. 1

De molaire massa van KBr is de som van de molaire massa's van kalium en broom:

${\ce {M_{KBr}=\ M_{K}+M_{Br}}}$

verg. 2

Invullen (in omgekeerde volgorde, begin bij formule 2) geeft nu:

${\ce {M_{KBr}=\ M_{K}+M_{Br}=\ 39{,}102+79{,}904=119{,}006\ g\cdot mol^{-1}}}$

verg. 3

Het resultaat van vergelijking 3 invullen (gebruik de knop Ans op je rekenmachine) in vergelijking 1 geeft dan:

${\ce {m_{7\ mol\ KBr}\ =7\times M_{KBr}\ =\ 7\times \ 119{,}006\ =833{,}042\ gram}}$

verg. 4

11.
5 mol waterstofgas

{\ce {H2}}

10,080 gram

Om de massa ${\ce {H2}}$ uit rekenen vermenigvuldig je het aantal mol met de molaire massa van ${\ce {H2}}$ . In formules wordt het aantal mol weergegeven met een kleine letter "n", de massa met een kleine letter "m" en de molaire massa met een hoofdletter "M". De formule wordt dus:

${\ce {m_{n\ mol\ H_{2}}\ =\ n_{H_{2}}\times M_{H_{2}}}}$

verg. 1

De molaire massa van

{\ce {H2}}

is 2 keer de molaire massa van

{\ce {H}}

:

${\ce {M_{H_{2}}\ =\ 2\ \times M_{H}}}$

verg. 2

Invullen (in omgekeerde volgorde, begin bij formule 2) geeft nu:

${\ce {M_{H_{2}}\ =\ 2\ \times M_{H}\ =\ 2\ \times 1{,}008=2{,}016g\cdot mol^{-1}}}$

verg. 3

Het resultaat van vergelijking 3 invullen (gebruik de knop Ans op je rekenmachine) in vergelijking 1 geeft dan:

${\ce {m_{5\ mol\ H_{2}}\ =\ 5\times \ 2{,}016\ =\ 10{,}080\ gram}}$

verg. 4

12.
0,25 mol suiker

{\ce {C12H22O11}}

85,576 gram

Om de massa ${\ce {C12H22O11}}$ uit te rekenen vermenigvuldig je het aantal mol met de molaire massa van ${\ce {C12H22O11}}$ . In formules wordt het aantal mol weergegeven met een kleine letter "n", de massa met een kleine letter "m" en de molaire massa met een hoofdletter "M". De formule wordt dus:

${\ce {m_{n\ mol\ C_{12}H_{22}O_{11}}\ =n_{C_{12}H_{22}O_{11}}\times M_{C_{12}H_{22}O_{11}}}}$

verg. 1

De molaire massa van

{\ce {C12H22O11}}

is 12 keer de molaire massa van

{\ce {C}}

plus 22 keer de molaire massa van

{\ce {H}}

plus 11 keer de molaire massa van

{\ce {O}}

:

${\ce {M_{C_{12}H_{22}O_{11}}=12\ \times M_{C}+22\ \times M_{H}+11\ \times M_{O}}}$

verg. 2

Invullen (in omgekeerde volgorde, begin bij formule 2) geeft nu:

${\ce {M_{C_{12}H_{22}O_{11}}=12\ \times 12{,}011+22\times 1{,}008+11\times 15{,}999=342{,}303/g\cdot mol^{-1}}}$

verg. 3

Het resultaat van vergelijking 3 invullen (gebruik de knop Ans op je rekenmachine) in vergelijking 1 geeft dan:

${\ce {m_{0,25\ mol\ C_{12}H_{22}O_{11}}\ =\ 0{,}25\times \ 342{,}303\ =85{,}576\ gram}}$

verg. 4

13.
0,007 mol gootsteenontstopper,

{\ce {NaOH}}

0,280 gram

Om de massa ${\ce {NaOH}}$ uit te rekenen vermenigvuldig je het aantal mol met de molaire massa van ${\ce {NaOH}}$ . In formules wordt het aantal mol weergegeven met een kleine letter "n", de massa met een kleine letter "m" en de molaire massa met een hoofdletter "M". De formule wordt dus:

${\ce {m_{n\ mol\ NaOH}\ =n_{NaOH}\times M_{NaOH}}}$

verg. 1

De molaire massa van

{\ce {NaOH}}

is 1 keer de molaire massa van

{\ce {Na}}

plus 1 keer de molaire massa van

{\ce {O}}

plus 1 keer de molaire massa van

{\ce {H}}

:

${\ce {M_{NaOH}=M_{Na}+M_{O}+M_{H}}}$

verg. 2

Invullen (in omgekeerde volgorde, begin bij formule 2) geeft nu:

${\ce {M_{NaOH}=M_{Na}+M_{O}+M_{H}=22{,}990+15{,}999+1{,}008+=39{,}997/g\cdot mol^{-1}}}$

verg. 3

Het resultaat van vergelijking 3 invullen (gebruik de knop Ans op je rekenmachine) in vergelijking 1 geeft dan:

${\ce {m_{0{,}007\ mol\ NaOH}\ =\ 0{,}007\times \ 39{,}997\ =0{,}280\ gram}}$

verg. 4

14.

{\ce {5,7\times 10^{-4}}}

mol kalk

{\ce {CaCO3}}

{\ce {5{,}7\ \times \ 10^{-2}\ chem{gram}}}

Om de massa ${\ce {CaCO3}}$ uit te rekenen vermenigvuldig je het aantal mol met de molaire massa van ${\ce {CaCO3}}$ . In formules wordt het aantal mol weergegeven met een kleine letter "n", de massa met een kleine letter "m" en de molaire massa met een hoofdletter "M". De formule wordt dus:

${\ce {m_{n\ mol\ CaCO_{3}}\ =n_{CaCO_{3}}\times M_{CaCO_{3}}}}$

verg. 1

De molaire massa van

{\ce {CaCO3}}

is 1 keer de molaire massa van

{\ce {Ca}}

plus 1 keer de molaire massa van

{\ce {C}}

plus 3 keer de molaire massa van

{\ce {O}}

:

${\ce {M_{CaCO_{3}}=M_{Ca}+M_{C}+3\times \ M_{O}}}$

verg. 2

Invullen (in omgekeerde volgorde, begin bij formule 2) geeft nu:

${\ce {M_{CaCO_{3}}=M_{Ca}+M_{C}+3\ \times M_{O}=40{,}080+12{,}011+3\times \ 15{,}999=100{,}089/g\cdot mol^{-1}}}$

verg. 3

Het resultaat van vergelijking 3 invullen (gebruik de knop Ans op je rekenmachine) in vergelijking 1 geeft dan:

${\ce {m_{n\ mol\ NaOH}\ =\ 5{,}7\times 10^{-4}\times \ 100{,}089\ =5{,}7\times \ 10^{-2}\ gram}}$

verg. 4

↑ BINAS 5e druk tabel 99, BINAS, Informatieboek voor natuurwetenschappen en wiskunde vijfde druk, BINAS-commissie van de NVON, Noordhoff Uitgevers

[1] BINAS 5e druk tabel 99, BINAS, Informatieboek voor natuurwetenschappen en wiskunde vijfde druk, BINAS-commissie van de NVON, Noordhoff Uitgevers

[1]