Meditatie/Tonglen

Dit boek is in ontwikkeling. Volg de wijzigingen door bij elk hoofdstuk op de ster te klikken of gebruik de toetscombinatie [alt+shift+w].

Tonglen is een meditatie uit het Tibetaans boeddhisme met als doel de zelfgerichtheid te doorbreken door "nemen en uitzenden" te beoefenen. Het woord Tonglen is Tibetaans voor "sturen en ontvangen". Tonglen wordt op vele wijzen onderwezen, doch de nadruk ligt hierbij steeds op het verlichten van het lijden van anderen door dit lijden op je te nemen. Dat gebeurt door het onaangename in te ademen en het aangename (de gewenste tegenpool van het onaangename) uit te ademen.

Voorbereiding

Als men nog onervaren is dan is Tonglen aan te raden bij medemensen met wie je een sterke band hebt en je van nature hun lijden op jouw schouders wilt nemen, zoals bijvoorbeeld bij je eigen kinderen. Ter voorbereiding op de toepassing bij mensen met wie je een mindere hechte band hebt, ontwikkel je eerst maitri of metta. Maitri is sanskriet voor "liefdevolle vriendelijkheid tegenover alle levende wezens" en "vertrouwen hebben in jezelf". Die laatste betekenis verraad de manier waarop je maitri kunt ontwikkelen, namelijk je begint bij oneindige vriendelijkheid voor jezelf, omdat dit dan vanzelf zal leiden tot oneindige vriendelijkheid naar anderen (Chögyam Trungpa).

Oefening

Zoals bij de meeste meditaties begint de oefening met het richten van de aandacht op de ademhaling. Bij de inademing nodigen we ongewenste sensaties uit met als doel zich van het lijden dat ermee gepaard gaat te bevrijden voor jezelf en voor alle andere levende wezens. Deze bewuste intentie is cruciaal voor de oefening. Bij de uitademing zenden we opluchting en verlichting mee als geschenk aan alle andere wezens in de wereld. We kunnen deze oefening training door bijvoorbeeld in een stad rond te lopen en het bij elke medemens die ons opvalt (iets met ons doet) toe te passen. Je verkent vervolgens wat het precies is dat die persoon bij je oproept (aantrekking, afstoting). Dit gevoel wordt dan zo veel mogelijk met compassie "ingeademd". Je accepteert het gevoel volledig zonder te oordelen. Vervolgens adem je tevredenheid en geluk naar de betreffende persoon toe.

De techniek die de bekendste hedendaagse verkondiger van de Tonglen-meditatie, de boeddhistische non en docent in de Tibetaanse Vajrayana-traditie Pema Chödrön, heeft geleerd van de Tibetaans leraar en oprichter van de wereldwijde organisatie Shambhala-Boeddhistische traditie Chögyam Trungpa Rinpoche bestaat uit 4 fasen:

1. In de eerste fase haak je in op de stilte, openheid of leegte door bijvoorbeeld naar het wegebben van de gong te luisteren die het begin van de meditatie inluidt. Men kan dit ondersteunen door een herinnering op te halen van een uitgestrekte of oneindige ruimte zoals de sterrenhemel.
2. In de volgende fase ademt men het subtiele gevoel van donker, zwaar, dik die men ervaart als men zich visualiseert zich in een kleine ruimte te bevinden. Men ademt in naar het hart of het hele lichaam de kwaliteit of textuur van claustrofobie. Daarna ademt men helder, licht, vers uit. Men straalt zo uit vanuit het hele lijf de kwaliteit of textuur die hoort bij ruimte en openheid. Het idee is dat je jezelf opent voor alle nare sensaties die je dan alle ruimte biedt.
3. Als men dit een tijdje doet en de in- en uitademen synchroniseren met de visualisatie en elkaar (qua tijd), dan treedt men het stadium dat men zich focust op iets. Pema Chödrön stelt voor je moeder als meditatie-object (naam of gezicht) in te zetten, omdat volgens haar de meeste mensen dat complex en verwarrend zullen vinden. Bij de inademing neem je dan alles van haar over waarvan je weet dat het haar lijden veroorzaakt of veroorzaakte. Met het uitademen zend je naar haar verlichting toe. Wat die verlichting inhoudt, bijvoorbeeld compassie, kracht of mooie objecten of situaties, is persoonlijk zolang het maar voor beoefenaar betekenis heeft en het volgens de beoefenaar zijn of haar moeder geluk, ontspanning of tevredenheid geeft.
4. Als een tijdje de uitdagingen wat betreft zijn of haar moeder (dat kan ook weerstand zijn tegen de moeder en dan neem je die gevoelens voor de inademing) hebt gedaan, en men voelt oprechte openheid, warmte en begrip, dan kan men gaan verbreden. Men ademt dan niet meer voor de eigen moeder in, maar voor alle levende wezens met dezelfde uitdagingen. Dat kan men nog verder uitbreiden naar iedereen die op een of andere manier lijdt.

Toepassing

Tonglen wordt zoals eerder gezegd lastiger bij mensen waarmee je geen band hebt en al helemaal een uitdaging bij mensen aan wie je een hekel hebt. De kunst is je dan niet te forceren, maar deze moeilijkheid om mededogen op te roepen te omarmen en op te mediteren. Met andere woorden, eerst weer vriendelijkheid naar jezelf te hanteren. Met deze wetenschap over je niveau van beoefening kun je een stapje terug doen en bijvoorbeeld eerst te oefenen met mensen die minder weerstand oproepen.

Tonglen is een cruciale meditatie voor mensen die zoals de een Indiase filosoof Shantideva dat noemt spirituele of bodhisattva-krijger willen worden, omdat het een grote dapperheid en diepe verbondenheid vraagt.

Bronnen

Verdieping

De volgende open en gratis bronnen kunnen helpen bij verdere verdieping in deze materie:

Soort	Bron	Link	Beschrijving

Verwijzingen

Personen

Organisaties

Begrippen

Referenties