Nederlands/Spelling/Accentteken

Accenttekens zijn tekens die helpen bij de uitspraak van geschreven woorden. Ook in de Nederlandse spelling is het gebruik van deze tekens aan regels gebonden.

Franse herkomst

In redelijk gangbare woorden van Franse herkomst worden de Franse accenttekens alleen gebruikt op de e — é, è en ê:

comité, coupé, crêpe, fêteren, scène, volière

De â, ô, û en á worden voor deze categorie woorden dus niet gebruikt:

paté, compote, ragout

Vrouwelijke nevenvormen van woorden op -é krijgen geen -ée maar -ee:

attaché → attachee; prostitué → prostituee

Als de eerste lettergreep in het oorspronkelijke Franse woord bestaat uit een é of medeklinker(s) plus é, blijft het accentteken achterwege:

bechamelsaus, etage, rechaud, present

In niet-algemeen gangbare woorden en uitdrukkingen – die nog als zuiver Frans worden aangevoeld – blijven de accenttekens daarentegen staan:

à, dégénéré, déjà vu, tête-à-tête

Klemtoonteken

Het klemtoonteken is het teken ΄. Als de klank met meer dan één letter wordt weergegeven, krijgen de eerste twee letters een accentteken:

dé, jé van hét, búíten, ééuwig, voorkómen, vóórkomen

Maar bij de digraaf ij lukt dat laatste wegens technische beperkingen soms niet:

blíjf! / blíȷ́f!

Uitspraakteken

De tekens ΄ en ` worden ook gebruikt om de uitspraak van de letter e aan te geven: de ΄ voor /ee/ en de ` voor de /e/:

hé, hè, één, blèren

Andere tekens

In anderstalige woorden, vooral in eigennamen, komen verschillende andere tekens voor: diakritische tekens.

Frequentie

Uit een analyse van de spellingwoordenlijst van Opentaal in 2008 op de woordenlijst van bijna 250.000 woorden blijkt dat de frequenties van geaccentueerde letters als volgt verdeeld is:

Letter	Frequentie
ë	1762
ï	599
é	468
è	248
ö	171
ê	71
ü	61
ó	35
ç	30
á	24
à	17
ä	16
û	8
î	7
í	5
ô	4
ú	4
ñ	4
â	3
Å	1

Bronnen

Zie ook

Woorden van vreemde herkomst