Netwerken

Titel: Netwerken

Auteur: Gerard D. de Gier

Netwerken is meer dan een borrel drinken. Binnen de kringen van ondernemers, journalisten en professionele loopbaanadviseurs en in vele andere beroepsgroepen, wordt netwerken beschouwd als een veelomvattende activiteit die het puur sociale aspect overstijgt. Het navolgende is een toelichting voor een breder publiek.

Bewustzijn

Hoewel men dit vaak niet beseft, netwerkt men vaker dan men denkt. De meeste mensen zijn er afkerig van omdat zij het gevoel hebben dat netwerken op de een of andere manier een inbreuk op de privacy van anderen maakt, en/of een oneigenlijk gebruik van de kring van vrienden, familie en zakelijke relaties. Maar wij maken allemaal gebruik van de mensen in ons netwerk, bv. voor het regelen van oppas, het vinden van een betere kamer of appartement, in contact komen met mensen met dezelfde hobby.

Doel

Echter, netwerken-om-het-netwerken heeft weinig zin: er moet wel een doel zijn. Voor journalisten bijvoorbeeld is dat het vinden van nieuws, in de loopbaanadvies branche is dit mensen helpen met het vinden van een andere job, en, voor zelfstandige ondernemers, het verkrijgen van opdrachten. Netwerken heeft ook zin binnen de eigen organisatie, als een manier om zonder formele autoriteit toch invloed uit te oefenen, dingen gedaan te krijgen of bij bepaalde projecten een productieve samenwerking te bewerkstelligen.

Doen!

Veel mensen práten wel over netwerken, maar ze doen het in de praktijk niet. Dat komt veelal omdat men een drempel voelt om andere aan te spreken, zelfs op bijeenkomsten die zich daar goed voor lenen als recepties. En dat is jammer en onnodig want netwerken is niets anders dan 'leuk omgaan met mensen'.

Attitude

Maar als men blijvend succesvol wil zijn als netwerker, dan zal het een mentaliteit moeten worden, een manier van leven, iets waar men steeds alert op is. Dus als u bv. informatie nodig hebt denk dan éérst aan iemand in uw netwerk die het zou kunnen weten en denk dán pas aan Google.

Profiel

Om succesvol te netwerken moet u een helder profiel hebben zodat u weet wie u bent en wat u kunt (en wat niet). Natuurlijk is het van groot belang dat u dit vervolgens ook goed voor het voetlicht kunt brengen. En dit heeft alles te maken met uw zelfbeeld. De vraag hoe u uzelf ziet bepaalt in hoge mate hoe u uw verhaal vertelt. Maar belangrijker nog: zoals iemand zichzelf ziet, zo ziet een ander hem/haar ook – u straalt het uit. Juist dat zelfbeeld is bij veel mensen een probleem. Enkelen hebben een te groot ego (dat is redelijk eenvoudig bij te stellen); maar velen ‘denken’ zich klein. Terecht luidt het gezegde: ‘Wie zich zo klein maakt als een muis wordt opgegeten door de kat.’

Voorbereiding

De voorbereiding bij netwerken valt uiteen in drie gedeelten. Ten eerste de markt: waar vindt u de opdracht of baan die bij u past en hoe ziet die markt eruit? Vervolgens uw eigen voorbereiding: naast uw profiel, een aantal pakkende succesverhalen en een helder betoog over uw ideeën voor de toekomst. Tenslotte moet ieder individueel netwerkgesprek terdege voorbereid worden. U moet zo veel mogelijk over uw gesprekspartner te weten zien te komen, goed geïnformeerd zijn over de branche, iets actueels te vertellen hebben en op de hoogte zijn van de situatie van de organisatie die u bezoekt. Het is een bekend gegeven dat ieder mens ongeveer vijfhonderd mensen kent. Het is zaak die in beeld te brengen door een goede inventarisatie. Dat gaat het gemakkelijkst door eerst die netwerken op te schrijven waar u zelf deel van uitmaakt zoals familie, collega’s, de buurt, sportclub, vrienden en kennissen etc. Daarnaast kent u meestal wel mensen die lid zijn van grote netwerken zoals serviceclubs (Rotary, Lion, o.a.), studentenverenigingen (dan wel alumni-netwerken) of ondernemersclubs. Dat zijn mensen die bij uitstek geschikt zijn om nadere informatie te verstrekken over bijv. potentiële opdrachtgevers voor uw bedrijf. Ze horen veel en kennen veel mensen.

Netwerkgesprek

Pas als u goed voorbereid bent is het zinvol om echte netwerkgesprekken te gaan voeren. U kunt overal mensen ontmoeten, maar zeker in het begin van uw netwerk-activiteiten is het slim om het in de buurt te zoeken en vooral laagdrempelig te beginnen. Probeer gewoon eens informatie te verzamelen over een bedrijf waar u mogelijk zou willen werken door te praten met mensen in uw omgeving. U zult al snel zien dat mensen u doorverwijzen zodat u in contact komt met mensen die u de benodigde informatie over die organisatie kunnen geven.

In het begin zal dat informeel gebeuren, bijv. op een verjaardag of een receptie, maar al snel zult u een echt netwerkgesprek hebben. Zo’n gesprek kunt u vanaf het begin een positieve wending geven door het maken van een perfecte eerste indruk. Het is zéér belangrijk dat u meteen duidelijk maakt waar u voor komt: "geen opdracht, geen baan, maar informatie". Doet u dat niet dan denkt uw gesprekspartner al snel: "Die wil iets van mij (een baan/een opdracht), dat heb/wil ik niet, hoe kom ik hier zo snel mogelijk van af."

De ervaring leert dat het gesprek zelf (na een paar keer) wel loopt, maar de afsluiting is vaak een groot struikelblok. Begin met te vragen naar concrete suggesties. Als die zijn gekomen is de volgende vraag: "Zeer interessant, met wie zou ik daar nu eens verder over kunnen praten?" Dan moet de gesprekspartner namen noemen. Tenslotte de vraag: "Hoe kan ik contact leggen met deze perso(o)n(en)," waarbij het natuurlijk van belang is dat uw gesprekspartner als tussenpersoon wil optreden.

Wanneer u het gesprek heeft gevoerd, en het besprokene heeft vastgelegd in uw systeem, stuur dan de volgende dag even een passend kaartje of een e-mail. Daarin drukt u uw dank uit voor de tijd die uw gesprekspartner voor u heeft willen uittrekken, en voor de informatie en/of de directe hulp. En als u eens iets tegenkomt waarvan u denkt dat uw gesprekspartner dat op prijs zal stellen, bijvoorbeeld een artikel uit een tijdschrift op zijn/haar vakgebied of hobby, stuurt u dat dan meteen even naar hem/haar op. Dit is ook meteen een prachtige manier om in contact te blijven. Dergelijke kleine attenties worden bijzonder op prijs gesteld en zorgt er in veel gevallen voor dat men u zich blijft herinneren. Dan zal men gemakkelijker geneigd zijn ook u op de hoogte houden of iets toe te zenden, of zelfs voor iets uitnodigen. Wanneer u binnen uw eigen organisatie uw netwerk goed onderhoudt, heeft dit onmiddellijk invloed op de manier waarop u uw collega’s of teamleden kunt insprireren (of zij u), en zal het project of de taak waaraan u werkt ten goede komen: "(...) the ultimate 'glue' that binds people is not 'what they get' from the organization but what they can contribute to the community." "Shared visions have a way of spreading through personal contact."

Evaluatie

Ga na zo’n gesprek meteen voor de spiegel staan voor een evaluatie en vraagt u zich dan af: - wat was goed - wat kon beter - welke tips heb ik gekregen? - welke verwijzingen?

Als u straks die nieuwe baan of die opdracht hebt, moet u uiteraard het spoor terug volgen en de mensen die u onderweg hebben geholpen bedanken. U zult de gesprekken dus goed moeten vastleggen. De eerste vijf gesprekken kunt u nog onthouden, de volgende niet meer. Programma’s als Excel, Outlook, Access, Davilex etc. lenen zich hier uitstekend voor. En wilt u het echt professioneel aanpakken denk dan aan pakketten als ACT!, Archie of Commence.

Onderhoud

Iedereen kent veel mensen, maar kènde er veel meer. Gebrek aan gestructureerd onderhoud is er de oorzaak van dat veel mensen gewoon verdwijnen in de mist. De simpelste manier van onderhoud is natuurlijk het netwerk gewoon gebruiken. U kunt iets opzoeken via Internet, maar het is leuker (en beter voor het onderhoud) iemand te bellen of mailen die de informatie ook heeft.

Ondanks alle ‘vriendensites’ als Hyves, LinkedIn, Facebook, etc. blijft persoonlijk contact een onmisbare schakel bij netwerken. Het beste bewijs daarvoor is dat een site als LinkedIn ook begonnen is met fysieke bijeenkomsten. "As members of a community, we need to meet in person when we talk about what we really care about."

Bij het onderhoud is het verder van belang dat u zorgt voor een zekere structuur: voor u het weet praat u altijd met dezelfde mensen. Maar waar het vooral op aankomt is: "Laat eens iets van je horen." Dat kan natuurlijk van alles zijn, maar het moet wel bij u passen. Probeer uw creatieve vermogens te benutten. Enkele voorbeelden van onderhoud zijn:

In de privésfeer	In de zakelijke sfeer
Hulp bieden (liefst ongevraagd) Artikel of Internet link sturen over iemands hobby Alternatieve kerstkaart – bedenk iets leuks Bellen (en dat dan ook echt doen) Lentekaart i.p.v. kerstkaart	Samen met relaties iets bezoeken Sponsor een boek Houd open huis voor de buurt Kom in een krant of tijdschrift met uw bedrijf of beroep Word lid van een ondernemersvereniging

Zoals uit het bovenstaande blijkt is netwerken wel degelijk iets meer en anders dan alleen maar het drinken van een borrel in een café.

LITERATUURLIJST

Carrière en netwerken

• L. Alexander, Career networking, (Oxford 1997)
• Richard Bolles, What color is your parachute (verschijnt jaarlijks)
• Gerard D. de Gier, Netwerken doe je zó (Zwolle, 2006).
• R.L. Krannich & C.R. Krannich, The new network: your way to job and career success (Woodbridge 1993)
• Dr. N. M. Yeager, CareerMap (New York 1988)
• Dineke van Zeewijk-Vink, Just Jongeleen, Doeltreffend netwerken (Deventer 2003)
• Charles D.A. Ruffolo, Network Your Way to Success (Zwolle 2004)
• Fred Krautwurst, Afgedwongen toeval (Zaltbommel 2006)
• Ria de Jong, De essentie van netwerken (Den Haag 2006)

Wetenschappelijke netwerktheorieën

• Wayne E. Baker, Networking Smart (New York 1994)
• Wayne E. Baker, Netwerken, over het waarderen, opbouwen en gebruiken van sociaal kapitaal (Amsterdam 2001)
• A.W. Boxman (uitg.), Contacten en carrière (Amsterdam 1992)
• W. Jansen, G.L.H. van den Wittenboer, Sociale netwerken en hun invloed (Meppel 1992)
• Nitin Nohria & Robert G. Eccles, Networking & Organisational Structure, Form and Action (Harvard 1994)

Vrouwen en netwerken

• Dr. Lily M. Segerman-Peck, Networking & Mentoring, a Woman’s Guide (London 1991)
• Mary Scott Welch, Networking, a Great New Way for Women to Get Ahead (Stamford CT 1980)

Netwerken in het algemeen

• A. Baer & Lynne Waymon, 52 Ways to Re-connect, Follow Up & Stay in Touch (Dubuque 1994)
• L. D. Bjorseth, Breakthrough networking (Lisle 1996)
• Dale Carnegie, Zo maakt u goede vrienden en relaties (Den Haag 2003)
• H. Catt, P. Scudamore, The power of networking (London 1999)
• D. Fisher, S. Vilas, Power Networking (Austin 2000)
• J. Gitomer, Het zwarte boekje voor netwerkers (Austin 2008)
• J. van Hezewijk, M. Metze, Je kent wie je bent (Amsterdam 1999)
• H. Mackay, Dig Your Well Before You Get Thirsty (New York 1997)
• Susan Roanne, The Secrets of Savvy Networking (New York 1993)
• J. Smallwood McKenzie, The 101 Commandments of Networking (privé uitgave ISBN: 1-58500-444-8)
• L. Michelle Tullier, Networking for Everyone (Indianapolis 1998)
• Prof. W. Verbeke, Ik netwerk, dus ik besta (Alphen a/d Rijn 2001)
• D. de Wit, Netwerken als strategie (Alphen a/d Rijn 1998)

Overig

• D. Cohen, L. Prusak, In Good Company: How Social Capital Makes Organisations Work (Harvard 2001)
• J. R. DeLuca, Political Savvy (Berwyn 1992)
• S. Covey, The Seven Habits of Highly Effective People (New York 1991)
• M. Giovagnoli & J. Carter Miller, Networlding (San Francisco 2000)
• Malcolm Gladwell, Het Omslagpunt (Amsterdam 2001)
• Trudy Kunz, Zeg toch eens gewoon HALLO, (Amsterdam 1993)
• Pyttersen’s Nederlandse Almanak (Houten, verschijnt ca. 1 x per twee jaar)
• C. Topf, Een succesvolle carrière door de juiste lichaamstaal (Antwerpen & Harderwijk, 2000)