Noors/Introductie2

Extra letters en uitspraak

Het Noors heeft een paar extra letters, namelijk de å, æ en ø. Deze worden respectievelijk als oo of o, een langgerekte è en eu uitgesproken.

Andere letters en lettercombinaties

y: als een uu met aan het einde een overgang naar i, met naar voren gerichte lippen uitgesproken

Zelfstandig naamwoord

Het Noors heeft drie geslachten voor zelfstandig naamwoorden: mannelijk, vrouwelijk en onzijdig. Deze kunnen bepaald en onbepaald zijn. Bij onbepaald wordt er een en, ei of et bij respectievelijk een mannelijk, vrouwelijk of onzijdig woord geplaatst, bijvoorbeeld en mann (een man). Bij bepaalde woorden wordt er een en, a of et achter respectievelijk een mannelijk, vrouwelijk of onzijdig woord geplaatst, bijvoorbeeld huset (het huis). Toch mag je bij vrouwelijke woorden de mannelijke vorm gebruiken, dat doen de Noren zelf het meest. Bv. Jenten (het meisje) in plaats van Jenta (het meisje).

Geslacht	Onbepaald	Bepaald
Mannelijk	en bart (een snor)	barten (de snor)
Vrouwelijk	ei jente (een meisje)	jenta (het meisje)
Onzijdig	et spørsmål (een vraag)	spørsmålet (de vraag)

Meervoud

In het meervoud wordt er achter onbepaalde woorden een -er achter het woord geplaatst, en bij bepaalde worden een -ene. Onzijdige woorden krijgen echter meestal geen uitgang in onbepaalde vorm.

Geslacht	Onbepaald	Bepaald
Mannelijk	gutter (jongens)	guttene (de jongens)
Vrouwelijk	jenter (meisjes)	jentene (de meisjes)
Onzijdig	spørsmål (vragen)	spørsmålene (de vragen)

Er zijn enkele uitzonderingen op deze regels.

Bijvoeglijke naamwoorden

In het Noors kan het bijvoeglijk naamwoord drie vormen hebben:

• Zonder uitgang, dit geldt als en of ei wordt gebruikt
• Een -t als uitgang, na et
• Een -e als uitgang wordt bij de overige gevallen gebruikt

Voorbeelden

Geslacht	Onbepaald enkelvoud	Bepaald enkelvoud	Onbepaald meervoud	Bepaald meervoud
Mannelijk	en pen bart (een mooie snor)	den pene barten (de mooie snor)	pene barter (mooie snorren)	de pene bartene (de mooie snorren)
Vrouwelijk	ei artig jente (een aardig meisje)	den artige jenta (het aardige meisje)	artige jenter (aardige meisjes)	de artige jentene (de aardige meisjes)
Onzijdig	et godt spørsmål (een goede vraag)	det gode spørsmålet (de goede vraag)	gode spørsmål (goede vragen)	de gode spørsmålene (de goede vragen)

Werkwoorden

Tegenwoordige tijd

Werkwoorden zijn relatief makkelijk in het Noors, er is in de tegenwoordige tijd namelijk slechts één vorm voor alle personen

løpe	rennen
jeg løper	Ik ren
du løper	jij rent
han løper	hij rent
hun løper	zij rent
vi løper	wij rennen
dere løper	jullie rennen
de løper	zij rennen

Verleden en voltooide tijd

Ook in de verleden en de voltooide tijd geldt dat er 1 vorm is voor alle personen, er zijn echter wel verschillende groepen.

groep 1
jeg sykler	ik fiets
jeg syklet	ik fietste
jeg har syklet	ik heb gefietst

groep 2
jeg spiser	ik eet
jeg spiste	ik at
jeg har spist	ik heb gegeten

onregelmatig
jeg går	ik ga
jeg gikk	ik ging
jeg har gått	ik ben gegaan

sterke werkwoorden
jeg skriver	ik schrijf
jeg skrev	ik schreef
jeg har skrevet	ik heb geschreven