Onderwijs in relatie tot P2P/Microfabriek
Micro-fabriek (in het Engels Microfactories genoemd). Micro-fabriek is een samengesteld woord dat bestaat uit het Griekse prefix micro- wat ‘klein’ betekent en het woord fabriek : een industrieel grootbedrijf, waarin de productie langs mechanische of chemische weg plaatsvindt. De term fabriek wordt ook gebruikt om een gebouw aan te duiden, waar de productie van materialen kan plaatsvinden.
Een micro-fabriek is een "kleine" productie-eenheid voor "kleine" producten die geassembleerd en / of gefabriceerd worden met een heel klein totaal volume. Het doel van een microfactory is om de grootte van 'machines en apparatuur aan te passen aan het te fabrikeren product (Lutz, Ph. 2003).
Micro-fabriek en P2P bewerken
Micro-fabriek is een kleine productie-eenheid voor "kleine" producten die geassembleerd en / of gefabriceerd worden met een heel klein totaal volume. Een Fablab (afkorting van het Engels woord fabrication laboratory) verwijst naar een technisch prototype platform voor innovatie en uitvinding. Fablabs steunen op de principes van opening en medewerking. In fablabs zijn er numerieke machines en netwerken terug te vinden die het wisselen van bestanden mogelijk maakt. Een voorwerp kan dus in een fablab ontworpen, vervaardigd worden in een ander en verbeterd zijn in een derde Dit om het lokaal ondernemerschap te stimuleren. Fablab wordt beschouwd als een platform voor leren en innovatie. Men kan fablabs onder andere in scholen of op festivals terug vinden. Werkplaatsen die ingericht zijn met computergestuurde gereedschappen, waarmee we een product kunnen aanmaken. In zo een Fab lab kan men apparaten als een laser-snijder en een 3D printer terugvinden. De weerstand om zelf een product aan te maken is nu sterk gedaald doordat de bediening van apparaturen vergemakkelijkt is en de prijs van een soortgelijke apparatuur ook aanzienlijk gedaald is.
Volgens Bauwens (2014) ligt het fenomeen micro-fabriek aan de basis van een postkapitalistische samenleving. Via het postkapitalisme wordt er gestreefd naar peer-to-peer productie (P2P), in een peer productie is er altijd sprake van een samenwerking rond een gemeenschappelijk doel. In het boek “De wereld redden” van Bauwens (2014) wordt er gezegd dat de organisatie van peer productie zich in staat stelt om in grote, digitaal verbonden netwerken gezamenlijk te consumeren, te produceren en te innoveren. Bij peer productie worden de taken zo verdeeld dat iedereen aan zijn deeltaak kan werken met expertise (Bauwens, 2014). Je werkt met anderen samen aan een bepaald project, waarmee iedereen iets kan bijleren en zijn steentje kan bijdragen. Er wordt hier niet gestreefd naar grote rijkdom voor één bepaald persoon. Bij P2P is het de bedoeling dat een individu zelf op kleinschalig niveau een product aanmaakt, dit gebeurt op maat van de cliënt. P2P streeft naar verandering in het heersend kapitalistisch systeem en zoekt zo een weg naar een postkapitalistische samenleving, waarbij de markt onderworpen wordt aan het algemeen belang. waarmee wordt bedoeld dat iedereen er voordelen zou kunnen uithalen (Bauwens & Lievens, 2014). Hier tegenover komt het kapitalisme waar er enkel sprake van arbeidsverdeling. In een kapitalistische organisatie worden de taken zo verdeeld dat een werknemer enkel nog een bepaalde deeltaak moet uitvoeren, om zo efficiënt mogelijk te kunnen werken. Weliswaar om over peer-to-peer-productie te kunnen spreken moet er sprake zijn van uitwisseling van informatie. Zo wordt er gestreefd naar meer productie om meer winst als resultaat te bekomen. Wat betreft de peer-to-peer samenleving zorgt de gedeelde kennis en verrijkende samenwerking voor bereikvoordelen/ integraalvoordelen in plaats van schaalvoordelen. Sinds het internet toegankelijker is voor iedereen wordt de peer-productie groter waardoor de productie door gelijken 'peers' vergemakkelijkt wordt. Peer-productie laat ruimte ontstaan voor contacten onderling omdat er geen hiërarchische structuur heerst.
Voorbeeld bewerken
Bauwens (2014) geeft aan dat het fenomeen van peer-to-peer-productie en commons sinds een paar jaar opduikt in de wereld van de auto-productie. Hij verduidelijkt het concept microfabriek via het toepassen van het maken van een auto, in een microfabriek. Het concept microfabriek ontstaat doordat sceptici overtuigd waren dat men enkel in heel grote fabrieken waar duizenden mensen werken, materiële goederen kon maken. Een p2p-project, aangedreven door een internationaal team ingenieurs, heeft aangetoond dat productie van materiële goederen niet altijd op grootschalig niveau moet gebeuren. Het systeem van immateriële productie werd mogelijk omdat de machines voor immateriële productie, namelijk computers, goedkoop genoeg werden, zodat een kennisarbeider zijn eigen productiemiddelen kon aanschaffen.
Zoals eerder al vermeld waren sceptici overtuigd dat men enkel auto’s in peperdure, grote fabrieken en met dure machines en robotten kon maken. Via een peer-project , Zoals Wikispeed werd er nagegaan of dit ook effectief het geval was. Door de nieuwe technieken en de micromachines/ miniaturen in microfabrieken werd er een auto gemaakt. De wagens zelf kunnen lokaal via verschillende microfabrieken gebouwd worden. Verder geeft Bauwens (2014) ook aan dat het allerbelangrijkste aspect van de nieuwe ontwikkeling het open design is. Open design of open ontwerp is de ontwikkeling van fysieke producten, machines en systemen door middel van het gebruik van de gedeelde ontwerp informatie. Het proces wordt in het algemeen vergemakkelijkt door het internet en vaak uitgevoerd zonder financiële compensatie. Het is zo belangrijk omdat de designfase een zo klein kapitaal nodig heeft en een paar gefascineerde vrijwilligers met de nodige kennis die een bijdrage kunnen leveren. Hieruit ontstond het wikispeed project dat door een paar vrijwillige medewerkers uit 12 verschillende landen op drie maanden tijd gecreëerd werd. Er werd gebruik gemaakt van een nieuwe hypersnelle designmethode ‘xtreme manufacturing’ die toelaat om elke week een nieuw ontwerp te produceren. Xtreme manufacturing bestaat uit een reeks technische praktijken en managementprincipes om van een idee tot een product of dienst te komen in minder dan zeven dagen tijd. De wikispeed sportwagen heeft alle veiligheidsattesten om legaal de straat op te rijden en kan op een paar dagen tijd in een microfabriek gemonteerd worden en deze wagen is energiezuiniger dan de industriële wagens. Maar met dit voorbeeld worden er vooral een nieuw productiesysteem en methode geïntroduceerd in de fabriekswereld.
Local motors is een Amerikaans bedrijf dat massaal crowdsourcing , samen werken aan een productie eenheid, toepast (Localmotors.be ,2015) Het werkt met een coöperatief design, dat ontworpen wordt door eigen gebruikers en hobby-ingenieurs. De productie van de wagens gebeurt in een aantal micro-fabrieken. Local motors produceert zijn auto’s op kleinschalig niveau. er wordt uitsluitend op vraag van de cliënt gewerkt. Hiervoor wordt er geen gebruik gemaakt van kostbare apparatuur. Het monteren van een product wordt stap per stap gedaan via miniaturen, micro-fabrieken en fablabs. Fab labs zijn coöperatieve werkplaatsen waar uitvinders en ontwikkelaars gebruik kunnen maken van een collectieve infrastructuur, die helpt om het monteren en demonteren van het product te vergemakkelijken. Men kan deze infrastructuur vergelijken met het project van Wikispeed. Het ontwerp wordt modulair ontworpen maar de productie van beide initiatieven volgen een ‘lego-logica’, lle onderdelen worden perfect in elkaar gepast om een mooi geheel te vormen.
Theoretische duiding bewerken
In het doctoraat thesis “Microfabrique: méthodologie de conception de systèmes de production miniaturisés et modulaires, disposant d'un environnent salles blanches” werd de haalbaarheid van een miniatuur assemblagelijn aangetoond (Verettas, I., 2006). Zo kunnen microcomponenten samengesteld worden in een schone omgeving die niet noodzakelijk een 'witte kamer' moet zijn. Doordat de samenstelling van micro-componenten in eender welk omgeving plaats kan vinden heeft het als voordeel dat de bouwtijd, de begin- en systeemkosten verminderd worden. Het belangrijkste doel van dit proefschrift is om een methodologie te ontwerpen die als opdracht heeft om de snelle ontwikkeling van een miniatuur modulair productielijn te bevorderen. Dergelijke methode helpt de ontwerper om de beste configuratie en afmeting voor in de micro-fabriek voor hun product te kiezen. de ontwerper vult in een database alle machines, robots en potentieel bruikbare pallets in die nodig zijn voor de realisaties van een aangevraagde assemblage. Het concept micro-fabriek heeft als bedoeling om micro-componenten samen te brengen met behulp van kleine productielijnen. Sinds de jaren '90 wordt het fenomeen van micro assemblage nagestreefd. De eerste micro-fabriek was in de jaren '90 in Japan terug te vinden omwille van miniaturisatie en energiebesparing. Het ging dan over een productielijn kleinschalig niveau. Naast het besparen van plaats heeft deze miniaturisatie als voordeel dat het minder energie verbruikt. Doordat deze eerste microfabriek, tien keer kleiner was dan een gemiddelde fabriek, werd er 100 keer minder energie verbruikt. Doordat het om verkleinde machines gaat is er sprake van vermindering in de massa waardoor er ook energie bespaard wordt. Aangezien heel het systeem compacter is, zijn de af te leggen afstanden ook kleiner geworden, dit zorgt voor verminderde reistijden. tussen productie stations. De kleine omvang van de machines zorgt er voor dat ze minder gevoelig zijn voor thermische uitzetting. (Vereattas., I., 2006). Men kan hieruit dus concluderen dat de productiecapaciteit in een micro-fabriek lager zal liggen dan die in een volwaardige lopende band.
Externe links bewerken
Hieronder zijn er interessante linken over peer-to-peer productie "micro-fabriek" terug te vinden
Verdere inlichting van hoe local motors werkt : http://www.mo.be/en/node/37121
https://www.youtube.com/watch?v=rWd3vgLaA_M geeft duidelijk weer hoe fablab en micro-fabriek eruit zien, via een lego spel.
Hier http://www.timelab.org/nl/machines vindt men een voorbeeld van een micro fabriek.
Om een duidelijker zicht te krijgen in wat een Fab lab allemaal inhoudt : https://fablabtruck.nl
Om zich te verdiepen in Fablab : http://www.fabfoundation.org en http://fablab.nl
Het op microschaal brengen van apparatuur : https://www.youtube.com/watch?v=0hr0klIf2vQ
Referenties bewerken
Bauwens, M., & Lievens, J. (2014). De wereld redden; Met peer-to-peer naar een postkapitalistishe samenleving. Antwerpen, België: Houtekiet.
Fablabtruck. (n.d.) Retrieved 3 augustus 2015 from https://fablabtruck.nl
Kruyskamp, C. (1976). Groot woordenboek der Nederlandse taal. De Haag, The Nederlands: Martinus Nijhoff.
Localmotors. (2015). Local Motors. Retrieved 8 August 2015 from https://localmotors.com/microfactory/ Lutz, P.H. (2003). La microfactory. Retrieved 8 August 2015, from http://www.univ-fcomte.fr/index.php?id=numero_200_13_1&art=2190%C2%A0 Okazaki, Y, Mishima, O & Ashida, K. (2004). Microfactory-concept, history and developments. Journal of manufacturing Science and Engineering, 126, 837-844 Tolsma, H. (2007). Een fabriek in zaklamp. Retrieved 8 August, 2015, from http://www.c2w.nl/een-fabriek-in-zakformaat.75970.lynkx
Tincq, B. (2012). From Henry Ford to Joe Justice: wikispeed, manufacturing in the age of open collaboration. Retrieved 29 oktober 2014, from http://magazine.ouishare.net/2012/10/wikispeed-agile-manufacturing
Verettas, I. (2006). Microfabrique: méthodologie de conception de systèmes de production miniaturisés et modulaires, disposant d'un environnent salles blanche. (Thesis), Lausane, 139.
Wikipedia (2014, 12 november). Crowdsourcing. Retrieved 29 oktober from http://fr.wikipedia.org/wiki/Crowdsourcing
Wikipedia (2013, 18 maart). Microfabrication. Retrieved 29 oktober from http://fr.wikipedia.org/wiki/Microfabrication