Onderwijsarchitect/Opbrengst

Afspraken

Meetbaar

Een onderwijsarchitect werkt met concrete en haalbare ontwerpen waarin de doelen en de rendementen meetbaar zijn. De gewenste rendementen worden vooraf vastgesteld en zullen worden geëvalueerd nadat het ontwerp is uitgevoerd. Tijdens de uitvoering van het ontwerp door de onderwijsprofessional wordt ondersteuning gegeven door een onderwijsarchitect die de professional persoonlijk begeleidt. Deze ondersteuning kan op verzoek van de professional op maat worden geleverd. De trajecten waarin het onderwijswerk wordt herontworpen zijn kortdurend en werpen na enkele afspraken hun eerste vruchten al af.

De rendementsafspraken worden zowel bepaald door de onderwijsinstelling als de professional zelf. Op die manier wordt een betere afstemming binnen het onderwijs bevordert en kunnen beide partijen hun doelen bereiken.

Vanwege de effectiviteit van het onderwijsrecept geeft een onderwijsarchitect vaak een “no-cure-no-pay-garantie” en gaat daarbij uit van een 100% klanttevredenheid. Het voordeel van de methode is dat de werkwijze in elk organisatorisch kader past, ongeacht onderwijsvisie of onderwijsfilosofie, levensovertuiging of geloofsrichting. Diversiteit werkt niet remmend maar juist stimulerend op de ontwikkeling van de school, haar onderwijsprofessionals en haar onderwijsontwikkeling.

Veelzijdigheid

Door onderwijsinnovatie en professionalisering te integreren is het mogelijk om de effectiviteit in alle lagen van de onderwijsorganisatie te vergroten. De methode van een onderwijsarchitect kan op verschillende organisatieniveaus worden geïmplementeerd, maar het individu wordt hierbij altijd als uitgangspunt genomen.

De opbrengst van een onderwijsarchitect is veelzijdig. Het onderwijsrecept van een onderwijsarchitect is dan ook een multifunctioneel middel. Een onderwijsarchitect gaat ervan uit dat zowel de onderwijsorganisatie als de onderwijsprofessional profijt moeten hebben van professionalisering. Onderwijsverbeteringen zijn dus niet alleen voorbehouden aan diegene die onderwijs ontvangt.

Voorbeelden

Afhankelijk van de inzet van het onderwijsrecept van een onderwijsarchitect als middel voor docentprofessionalisering en onderwijsontwikkeling, zijn er meerdere opbrengsten te realiseren. Een aantal van die opbrengsten worden hieronder in willekeurige volgorde geïnventariseerd.

vergroting van individuele effectiviteit
vergroten van teameffectiviteit
vergroten van onderwijsorganisatorische effectiviteit
verbetering van arbeidstevredenheid
verbetering van arbeidsmotivatie
vergroting van het innovatief vermogen van de onderwijsorganisatie
versterking van de uniciteit van de onderwijsinstelling
reductie van weerstand tegen verandering
verkorting van trainings- en coachingstrajecten
afname van professionaliseringskosten
reductie van absentie wegens bij- en nascholingsactiviteiten
reductie van ziekteverzuim
reductie van personele uitstroom
inzet van bestaande ervaringen, vaardigheden en talenten
bevordering van studenttevredenheid
bevordering van studentbetrokkenheid
verbetering van studieresultaten

ROI

ROI is een afkorting voor Return On Investment.

De kracht van een onderwijsarchitect is het behalen van hoge opbrengsten door een doelgerichte en doelmatige interventie. Het is de onderwijsarchitect zelf die bovengenoemde opbrengsten en werkwijze met elkaar verenigt; hij is hét product. Hij beschikt over een specifiek scala aan onderwijs-, coachings-, ontwerp-, ondernemende en psychologische competenties. Maar bovenal de houding om deze op een unieke, creatieve, ad rem en lerende manier in te zetten.

Een onderwijsarchitect laat graag aan de hand van voorbeelden of verhalen zien wat zijn werk kan betekenen. Maar hij heeft er ook zelf profijt van deze voorbeelden of verhalen te expliciteren:

Behoud van kennis
Destilleren van wensen
Oplossingstraject inzichtelijk maken
Brede uitrol van kennis
Andere projecten en management voeden.

Kwaliteitszorg

Voorbeelden waarmee een onderwijsarchitect naar buiten treedt (bijvoorbeeld via zijn website) zijn een manier om de kwaliteitszorg te vergroten en te cultiveren. Deze kwaliteitszorg is tweeledig:

Kwaliteitszorg berust in eerste instantie bij de organisatie zelf. Een onderwijsarchitect wordt ingehuurd om aan onderwijs vorm te geven, maar het onderwijs wordt door de organisatie zelf verzorgd. Een onderwijsarchitect stelt organisatie dus in staat de effectiviteit van onderwijsprofessional en de kwaliteit van onderwijs te verhogen.
De professionalisering van de onderwijsarchitect wordt bevorderd, omdat hij grondiger te werk gaat en in het verslag meer aandacht zal besteden aan de reflectie. Omdat dit naar voren komt in de voorbeelden, een document dat openbaar wordt gemaakt, zal deze gedegen aanpak een visitekaartje maar ook een feedbackmiddel zijn voor de verdere ontwikkeling van zijn werk.

Doelen

De ontwikkeling van de illustraties dient een aantal doelen:

Marketing
Behoud van kennis
Destilleren van wensen
Traject inzichtelijk maken
Brede uitrol van best practices
Andere projecten en management voeden

Er zijn meerder doelgroepen te identificeren die baat hebben bij de verdere ontwikkeling best practices. Namelijk de onderwijsprofessionals; de voorbeelden demonstreren dat er met onderwijsarchitectuur veel kan worden bereikt en de onderwijsarchitectbureau's; de problemen en oplossingen van het onderwijs worden in kaart gebracht.

Beschrijving

Een onderwijsarchitect zal in de beschrijving van een casus onder meer opnemen:

Inleiding: situatieschets inclusief een plaatje schetsen van “vóór” zodat hij later kan uitleggen hoe het “ná” is geworden; EN hij zal de kwaliteiten van de professional noemen waarop hij zich richt in dit geval
De vraag: hier zal hij de vraag van de opdrachtgever uitleggen en de vertaling naar concreet doel door architect
Het ontwerp: hier zal hij uitleggen welke ‘hervormingen’ zijn bedacht EN hoe deze aansluiten op de kwaliteiten van de professional; ook zal hij de meetpunten en –methoden expliciet benoemen
Resultaat: oftewel “na”-situatie. Hier zal hij verslag doen van hoe het daadwerkelijk heeft uitgepakt. Werkte het? Waren er kleine aanpassingen nodig? Wat waren de reacties van collega’s / studenten / bestuur?
De opbrengst:
1. de doelen van punt 2 worden nog even nagaan
2. het eventuele gereedschap dat hierbij ontwikkeld is en nu bruikbaar voor de opdrachtgever
3. extra rendementen worden benoemd zoals tijdwinst e.d.
4. eventueel nog de onvermoede talenten of inzichten vd onderwijsprofessional worden benoemd die de onderwijsarchitect naar boven heeft gehaald

Eigenlijk moet een onderwijsarchitect alles wat hij beweert kunnen staven met tenminste 1 casus. Dus in de meeste casussen zullen meerdere elementen behandeld kunnen worden, maar voor sommige elementen zullen hij nog moeten zoeken naar een illustrerend verhaal.

SROI

SROI of sociaal rendement geeft aan wat de goede opbrengst is die de onderwijsarchitect bereikt.

Overtuigingen

Onderstaande beperkende overtuigingen zijn onderwijsarchitecten in hun ondernemende adviespraktijk tijdens de analyse van een traject tegengekomen en hebben we weten om te buigen.

Beperkende overtuigingen
Opvatting	Ontkrachting	Uitleg	Voorbeeld
Je kunt geen praktijkvak aanbieden als ze niet eerst de theoretische basiskennis gehad hebben!	Hoezo, hebben ze jou ook eerst de werking van de zwaartekracht uitgelegd voordat je leerde lopen?	Meestal werkt het erg goed als je eerst iets probeert; op een gegeven moment word je dan geprikkeld door de vraag “waarom gebeurt dit zo”.	Je kunt studenten de werking van de dynamo uitleggen, maar pas als ze de verlichting van hun fiets in orde moeten brengen raken ze geïnteresseerd en willen ze weten hoe het werkt.
Als ik het niet behandeld heb in een college dan weten ze het toch niet?	Hoe zo? Onthouden ze echt alles wat jij in de colleges vertelt?	Van alles wat mensen horen, onthouden ze niet zoveel. Horen plus zien, maar vooral zelf doen heeft een veel groter effect.	Ga eens na wat je het meest is bijgebleven uit je eigen studietijd. Waar heb je het meest van geleerd? Waren dat al die colleges of ….
Alleen ik als vakdocent kan beoordelen of ze de stof beheersen.	Alleen jij? Dan rust er wel een onmenselijk zware taak op jouw schouders.	Tentamens zul je zelf na moeten kijken, maar studenten zijn heel goed in staat om kritisch naar de presentaties en werkstukken van hun medestudenten te kijken.	Je kunt veel leren door je te verdiepen in een bepaalde materie en die vervolgens schriftelijk of mondeling te presenteren. Als je vervolgens gaat bekijken hoe studiegenoten dat aangepakt hebben, kan er nog een dimensie bijkomen. Tot slot kun je in een reflectieverslag je eigen aanpak met die van studiegenoten vergelijken; weer een dimensie!
Ja maar daar heb ik geen ervaring mee.	Hoe zo geen ervaring mee? Je wilt me toch niet vertellen dat je te oud bent om te leren?	Je zult zien dat als je het op deze manier aanpakt dat het je veel minder tijd kost en dat de studenten enthousiast zijn.	Ik ken heel wat docenten die, nadat ze een andere insteek gekozen hebben, zich afvragen waarom ze dat niet veel eerder gedaan hebben.
Studenten zijn van nature lui; als je ze niet direct aan het werk zet doen ze niets tot het tentamen.	Lui? Volgens mij hebben de meeste studenten het juist erg druk.	Als de enige prikkel die de student krijgt de datum van het tentamen is, dan doet hij niet veel. Maar er zijn genoeg mogelijkheden om ze vanaf de eerste week in actie te krijgen.	Toen ik college liep, deed ik ook niet zoveel totdat het tentamen in zicht kwam. Toen een docent ons echter aan het beging van een collegeperiode vroeg wat wij bij hem wilden leren en hoe we dat dachten te doen, kwamen we prompt in actie.
Ik heb het allemaal al eens gezien.10 Jaar geleden moest alles anders en nu is het weer niet goed. Al die vernieuwingen zijn alleen maar verkapte bezuinigingen.	Hoe zo, jij werkt hier toch nog steeds?	Of er bezuinigingen achter zitten doet nu niet ter zake. Het gaat erom dat we het onderwijs voor jou effectiever en efficiënter maken en dat jij met plezier kunt blijven werken.	Ik ken heel wat docenten die, nadat ze een andere insteek gekozen hebben, zich afvragen waarom ze dat niet veel eerder gedaan hebben.
Projectonderwijs kost me veel te veel tijd. Laat mij maar gewoon college geven.	Hoe zo kost dat meer tijd?	Je kunt juist ontzettend veel werk uit handen geven en de studenten veel dingen zelf laten doen.	Maak de studenten verantwoordelijk voor het organiseren en uitvoeren van hun eigen projecten en zelfs voor de voortgang. Je hoeft zelf dan alleen maar de grote lijnen in de gaten te houden en als deskundige beschikbaar te zijn.
Maar dan moet ik al die verslagen nakijken.	Hoe zo jij? Dat kunnen de studenten toch doen?	Je kunt de studenten heel goed de opdracht geven het werk van studiegenoten op bepaalde punten te beoordelen.	Je kunt veel leren door je te verdiepen in een bepaalde materie en die vervolgens schriftelijk of mondeling te presenteren. Als je vervolgens gaat bekijken hoe studiegenoten dat aangepakt hebben, kan er nog weer een extra dimensie bijkomen. Tot slot kunnen de studenten in een reflectieverslag hun eigen aanpak met die van studiegenoten vergelijken.
Dit leidt alleen maar tot meelift gedrag.	Hoe zo meeliften? Jij bent degene die bepaalt of er gelift kan worden of niet.	Studenten die niet willen zullen altijd creatief genoeg zijn om anderen het werk te laten doen; dat kun je niet voorkomen, maar je kunt er ook gebruik van maken.	Ik heb studenten eens gevraagd wat ze vonden van meeliften en als ze dat vervelend vonden, hoe ze daarmee om zouden willen gaan.

U voldoet prima

laten we daar nu eens optimaal gebruik van maken

Een onderwijsarchitect zet zijn ondernemende houding in om de docent te overtuigen mee te doen met een herontwerp van zijn onderwijs zodanig dat deze bij de docent past en GEEN beroep hoeft te doen op "moeten veranderen".

“Ik heb een probleem. In plaats van 50 moet ik met dezelfde inspanning volgend jaar 200 mensen opleiden.” “Maar dat is fantastisch!!!! Je hoeft komend jaar veel minder te doen! De denktank is groter geworden.”
Een trainster laat anderhalf uur lang zien hoe mooi ze haar cursus heeft opgezet. “Komen er nog wel mensen naar je training?” “Hoe weet jij dat er geen mensen komen?” “Nou je hebt je training zo ingericht dat je jezelf overbodig hebt gemaakt. Dat zou je einddoel moeten zijn en niet je startpunt!”
“Ik heb geen advies nodig, want ik ben onderwijsexpert. Mijn onderwijs is perfect!” “Dan geef ik toch een advies. Werk aan je reflectief vermogen!”.
“Vakdocenten verstaan meestal hun vak niet.” “Wat krijgen we nou ik ben een autoriteit op mijn vakgebied!” “Oeps! Het is nog erger. Je weet niet eens wat je vak is! De eerste discipline voor een vakdocent is het onderwijs!”
“Ik ben een zeer ervaren wetenschapper ik heb je advies niet nodig.” “Wetenschap is wie stelt moet bewijzen! Geef me een experiment van 2 uur en laten we dan een onderbouwde conclusie trekken.” Na een half uur van omtrekkende bewegingen: “Je bent geen goede wetenschapper” “Wat?” “Je zit het experiment te manipuleren” Resultaat: een enthousiaste deelnemer!
“Oké, ik zal oppassen geen leeractiviteiten van de cursisten over te nemen. Maar hoe voorkom ik dat ik dat teveel doe?” “Stel vooral uit tot morgen wat JIJ vandaag niet hoeft te doen. Van uitstel komt afstel!”
“Ik ben een echte cabaretier, ik kan mijn publiek rustig langer dan 20 minuten boeien.” “Hoe lang doen de beste cabaretiers er minimaal over om tien keer een twee uur durend theaterstuk in elkaar te zetten?”
“Teveel professionals halen de gestelde verwachtingen niet.” “Dan moet je de verwachtingen naar boven bijstellen!” “Hè, maar dan wordt het verschil toch nog groter!” “Maar het verschil tussen begin- en eindniveau ook! En een succesvolle coach zal zijn spelers uitdagen door de lat hoger te leggen dan het gewenste niveau.”

Bronnen

Verdieping

De volgende open en gratis bronnen kunnen helpen bij verdere verdieping in deze materie:

Soort	Bron	Link	Beschrijving