Onderwijstechnologie/Voorbeelden onderwijstechnologische realisaties/RapportSLO Taal en Letterkunde 4 2011-2012

Groepsleden

Axelle Daems

Alix Thielemans

Inleiding

Volgens de opdracht die ons werd opgelegd, moesten we een vernieuwende en originele onderwijstechnologische realisatie creëren. Aangezien onze groep, Taal- en Letterkunde 4, uitsluitend uit studentes Frans bestond, was het voor ons vanzelfsprekend om iets rond de Franse taal te doen. De vraag bleef natuurlijk wát we gingen doen. Na veel wikken en wegen, besloten we om interactieve video’s te maken.

Ons doel was om, via deze films, de interesse van zowel Vlaamse als Brusselse leerlingen te wekken met deze films. Het moest dus een uitdaging blijven voor beide groepen. Vaak krijg je, als leerkracht Frans, te horen dat de Franse taal “zó moeilijk is” en zeker het schrijven. De dag van vandaag vind je overal schrijffouten, zeker op internet en des te meer op sociale netwerksites zoals Facebook of Twitter. We dachten eerst iets te kunnen verzinnen rond de fouten die op Facebook gemaakt worden, maar de enorme omvang van de site hield ons tegen, om het niet te hebben over de problemen die we zouden kunnen ondervonden hebben bij het gebruiken van “privé”-informatie. Uiteindelijk, door ons te baseren op schrijffouter uit Facebook, hebben we besloten om iets rond de meest voorkomende fouten te verwezenlijken, namelijk de grammaticale homofonen.

Opdat onze video’s zo veel mogelijk leerlingen zouden kunnen bereiken, vonden we dat we dit via een kanaal moesten doen dat ze goed kennen en deel uitmaakt van hun leefomgeving. Daarom besloten we Youtube te gebruiken. Het idee is dan verder geëvolueerd naar interactieve filmpjes waarin de leerlingen moeten kiezen tussen een goed en een foutief antwoord. Als ze juist antwoorden, gaan ze verder naar het volgende deel van de video, maar als ze het onjuiste antwoord geven, worden ze doorverwezen naar een verklarend filmpje.

Ons project

Eerste stappen

De eerste stap was een groep opstellen in Pointcarré. We werden de groep Taal- en Letterkunde 4. Oorspronkelijk bestond die uit Alma Mossakowska, Alix Thielemans en Axelle Daems, maar al snel voegden twee personen zich aan de groep toe. Na een paar e-mails om af te spreken, kregen we van één persoon geen antwoord en van de andere een e-mail om te zeggen dat ze gestopt was met de lerarenopleiding. We waren nog met drie. De eerste keer dat we elkaar zagen om het project te bespreken was een vrijdagochtend. We wisten niet wát we zouden doen, maar we wisten wel dat het rond het Frans zou zijn, aangezien we alle drie Frans studeren. Eén van de eerste ideeën was om iets rond tongbrekers te maken, maar dat werd al snel ingewikkeld want er moest een site bij gemaakt worden. Dan stapten we over naar de schrijffouten die op Facebook staan. We overwogen om een ‘autocorrectie’ toe te voegen aan Facebook om de mensen correcter te doen schrijven. Opnieuw was dit niet echt te verwezenlijken. Toen kwamen we op het idee om ons te baseren op de meest voorkomende Facebook-fouten en daar een site over te maken. We hadden de titel van de site al: Basic Facebook errors in the French language. Nadat ons enthousiasme over dit project wat was bedaard en we weer met beide voeten op de grond stonden, beseften we dat we geen site konden maken omdat we daar echt geen idee van hebben hoe dat in elkaar zit. Een blog maken daarover vonden we maar niks omdat die waarschijnlijk niet evenveel personen zou kunnen bereiken.

Uiteindelijk kwamen we op het idee om iets te doen met de meest voorkomende fouten. In het Frans zijn de meest voorkomende fouten het onjuiste gebruik van homofonen. Homofonen zijn woorden die hetzelfde klinken als je ze uitspreekt, maar die een andere betekenis hebben naargelang de manier waarop je het schrijft. Zo zijn er een hele hoop in het Frans. Nu stelde zich de vraag: hoe leer je, op een ludieke manier, aan je leerlingen wat het verschil is tussen ça en sa? We vonden al snel ons antwoord: interactieve Youtube video’s. Het idee was om een verhaaltje te vinden waarin verschillende types homofonen terug te vinden zijn. Dan zouden we dat verhaal opsplitsen zodat je op het einde van elk deel van de video het juiste antwoord moet kiezen, vb. ça of sa. Als je correct antwoordt volgt het tweede deel van de video, maar als dat niet het geval is word je doorverwezen naar een verklarend filmpje met links onderaan theorie en/of oefeningen. De taken werden verdeeld.

« Tweede » stappen

De volgende stap was ons project voor te stellen op Pointcarré en de goedkeuring krijgen van professor Questier. Dat was snel gebeurd en dus konden we verder met het creëren van een Youtube-profiel.

Moeilijk is dat niet. Je moet je naam ingeven en wat informatie geven. We hebben Fransiseasy gekozen als naam voor ons profiel. Deels uit ironie, deels om de leerlingen aan te moedigen. Het is waar dat Frans geen gemakkelijke taal is om te leren, maar er zijn trucjes om het je gemakkelijker te maken en dat is net het doel van die interactieve Youtube films.

Jammer genoeg, vertelde Alma Mossakowska dat ze haar lerarenopleiding stopzette. De twee overblijvende teamleden raakten in paniek omdat ze het niet zagen zitten om het hele project met zijn tweeën te moeten doen, maar Alma stelde ze gerust. Ze zou toch nog helpen met dit project en was bereid om de video’s te maken. Gelukkig maar! We besloten dus om een Dropbox account aan te maken om zo alles probleemloos te kunnen delen met elkaar.

Video maken

Om aan de realisatie van de films te kunnen beginnen moesten we allereerst een verhaaltje vinden waarin verschillende soorten homofonen zouden voorkomen. We besloten al snel om een mop te kiezen. De gekozen grap gaat als volgt:

C'est un neurone qui arrive dans un cerveau masculin. Bref, ce pauvre petit neurone se retrouve tout seul dans une grande boîte vide et noire. "Houhou!"- crie le petit neurone. Misère! Ce pauvre petit neurone, personne ne lui répond! "Houhou!"-crie encore le petit neurone. Mais ça ne sert à rien et il n'entend que l'écho de sa voix. Alors, désespéré, notre pauvre et brave petit neurone masculin s'installe dans un coin et se met à pleurer. Soudain, un autre petit neurone arrive essoufflé dans le cerveau masculin et crie à notre petit neurone: "Eh bien, qu'est-ce que tu fous là? On est tous en bas!" 

Nu we het grappige verhaal gevonden hadden, moesten we er ook nog beelden op plakken. We konden moeilijk zelf de neuronen gaan spelen, daarom besloten we een animatiefilm te maken met een ei als acteur voor het neuron. We zouden het animatiefilmpje creëren door foto’s te maken van verschillende gelaatsuitdrukkingen die we zouden tekenen op een ei. Zo zouden we de emoties beetje bij beetje veranderen en daar telkens een foto van nemen. Daarna hebben we alle foto’s op een rijtje gezet en er een video van gemaakt.

In de praktijk bleek het vrij moeilijker om zorgvuldig op een ei te tekenen zonder het ei, noch de camera te doen bewegen. Daar gingen vele uren werk in zitten. Gelukkig konden we daar snel iets voor bedenken. Met Adobe Photoshop is het mogelijk om van eenzelfde foto verschillende versies te maken door erop te tekenen. We hebben bijgevolg een honderdtal foto's verzameld om ze dan opeenvolgend te laten verschijnen in een film, waardoor er een animatie ontstaat.

Voor het realiseren van de video, hebben we met het Open Source programma Videopad gewerkt, wat een heel gebruiksvriendelijk programma is. Alles wat we nodig hadden, kon het programma ons aanbieden. Men kan er de lengte van de beelden mee bepalen, daar verschillende audiokanalen aan toevoegen, evenals ondertiteling, etc.

De eerste stap was het plaatsen van de beelden. Daarna voegden we er een stem aan toe die het verhaal vertelde, de stemmen van de personages voordroeg en de grammaticale uitleg gaf. Daarna voegden we er ook ondertitels aan toe, waardoor de grammaticale focus in de video duidelijker zou worden voor de kijker. Enkel de homofonen vallen weg en worden verplaatst door drie punten, omdat je de kijker anders het antwoord zou geven. Nu dit allemaal klaar was, moesten we nog zorgen voor een fade-in aan het begin en een fade-out op het einde van de video, zowel bij het geluid als bij het beeld.

De laatste taak betrof het opslaan van onze technologische realisatie. Al hadden we daar eerst wat moeilijkheden bij, lukte het uiteindelijk wel door het onder mov-formaat op te slaan, met de resolutie HD 720 p en in frame rate 15. Het was van groot belang dat het filmpje eenvoudig op Youtube zou komen en gemakkelijk bekeken zou kunnen worden. Het was dus belangrijk om de folder niet te zwaar maken, maar tegelijkertijd met een minimum aan kwaliteitsverlies.

Video’s op Youtube plaatsen en interactief maken

Eens de videobestanden op Dropbox stonden, konden we ons bezig houden met het plaatse van de video’s op Youtube. Het profiel was al aangemaakt, dus de filmpjes stonden vrij snel op Youtube. We dachten dat het misschien lang zou duren om te uploaden, maar dat was gelukkig niet het geval aangezien we hier aandacht hadden besteed bij het saven van de video’s.

Nu de video’s op Youtube stonden moesten we de gegevens van de video’s aanpassen. We kozen ervoor om de films openbaar te maken, evenals de licentie. Het gaat hier dus om een creative commons-licentie die het hergebruik van het materiaal toestaat. Precies wat we wilden! De volgende stap was de bewerking van de beschrijving van de video’s. We kozen ervoor om alles wat in het filmpje gezegd wordt nog eens opnieuw in de beschrijving voorbij te laten komen omdat we problemen ervoeren met de ondertitels. Die zijn namelijk niet altijd goed zichtbaar in Youtube. We hebben geprobeerd om daar een oplossing voor te vinden, helaas zonder succes. De titels werden ook vervangen om zo het zo duidelijk mogelijk te maken dat de oefening in een bepaalde volgorde gemaakt moet worden om deze goed te kunnen verwezenlijken.

De laatste en meest gevreesde stap, was om tegen het einde van elk fragment een link te zetten naar het verklarende filmpje of naar het vervolg van het verhaal. Uiteindelijk bleek dit niet moeilijk te zijn. Youtube heeft een aparte rubriek voorzien waar je enkel op hoeft te klikken, waarna je wordt gevraagd wat je in je tekstballonnetje wil schrijven. Je kunt er ook een link aan toevoegen en dat is hoe we de juiste antwoorden hebben kunnen koppelen met het vervolg van het filmpje of de foutieve antwoorden hebben kunnen verbinden met de verklarende video’s.

Publiciteit

Welke betere manier is er om reclame te maken dan je project op Facebook te plaatsen? Na een paar uurtjes kregen we likes van iedereen.

Om ons project nog verder te verspreiden hebben we een profiel aangemaakt op Klascement en daar ons project voorgesteld. Wel is het zo dat je een paar dagen moet wachten vooraleer het officieel op de site staat omdat het eerst goedgekeurd moet worden.

Overige materialen

Verder hebben we nog verschillende hulpmiddelen gebruikt om dit project vlotter te laten verlopen. Via PointCarré hebben we de eerste contacten met elkaar gelegd, alsook de eerste ideeën uitgewisseld. We hebben tevens gebruik gemaakt van Facebook om contact te houden met elkaar en ook alsook Webmail gebruikt om de andere groepsleden te contacteren. Om het verslag te schrijven hebben we gebruik gemaakt van Titanpad. TitanPad is een versie van Etherpad. Etherpad is een idee van AppJet dat Google heeft gekocht. Etherpad is een hosted web service dat document collaboration in real time mogelijk maakt voor verschillende users tegelijk. TitanPad is één van de Public Sites van Etherpad. Het voordeel van Titanpad is dat je kunt chatten met je online collega’s terwijl je het rapport aan het schrijven bent. Het is zeer eenvoudig om veranderingen aan te brengen in eenzelfde document. Je kunt ook te weten komen wie wat geschreven heeft aangezien elke persoon een kleur heeft waarmee zij of hij schrijft. Elk persoon van de groep kon zich ook met een eigen paswoord aanmelden.

We hebben ook gebruikt gemaakt van Open Office voor het maken van dit rapport.

Voor onze presentatie in de les hebben we gekozen om een Prezi te maken. Je kunt daar een dynamische presentatie mee ontwerpen die je publiek zeker zal boeien!

Wie heeft wat gedaan ?

	Alma	Axelle	Alix
Filmpjes maken	X
Op Youtube plaatsen en interactief maken		X	X
Prezi presentatie			X
Titanpad gebruiken		X	X
Rapport maken		X	X
Reclame maken		X	X
Dropbox gebruiken	X	X	X

Conclusie

We geloven dat het ons gelukt om ludieke met educatieve aspecten te combineren. Hopelijk kunnen we leerlingen gelukkiger maken bij het horen van het woord ‘grammatica’. We hopen dat dit project verder zal evolueren, dat mensen hetzelfde zullen doen als wij hebben gedaan, maar dan voor alle talen en voor alle vakken.

Het is niet altijd gemakkelijk geweest en we hebben veel alternatieve oplossingen moeten zoeken, maar het is ons uiteindelijk toch allemaal gelukt! We hebben in ieder geval veel bijgeleerd en dat geldt voor onderwijstechnologie, maar ook in het algemeen, over hoe je op een interactieve manier kan lesgeven. Ook al waren we uiteindelijk maar met z’n tweeën over, we hebben ervan genoten om dit te verwezenlijken en we zijn trots op wat we bereikt hebben, vooral omdat we met weinig technologische voorkennis toch een geslaagde onderwijstechnologische realisatie hebben kunnen bewerkstelligen.

---