Papiamento is een taal die wordt gesproken op Aruba. Op de andere Benedenwindse Eilanden Curaçao en Bonaire, spreekt men Papiamentu (uitspraak: "Papiamentoe"). Het verschil zit 'm, zoals de naam al doet vermoeden, onder meer in het gebruik van de o en de u. De naam Papiaments is afgeleid van de Portugese termen voor brabbelen (respectievelijk papia en papear).
Nederlands
|
Papiamento (Aruba)
|
Papiamentu (Curaçao en Bonaire)
|
Español
|
ik |
mi |
ami |
yo
|
jij |
abo |
abo |
tú
|
hij, zij, het |
e |
e |
el, ella, usted
|
wij |
nos |
nos |
nosotros, nosotras
|
jullie |
boso |
boso/bosnan |
vosotros, vosotras
|
zij |
nan |
nan |
ellos, ellas, ustedes
|
iedereen |
tur hende |
tur hende |
todas
|
jongen |
mucha homber |
mucha hòmber |
niño / chico
|
meisje |
mucha muhe |
mucha muhé |
niña / chica
|
moeder |
mama |
mama |
madre
|
vader |
tata |
tata |
padre
|
overgrootvader |
bisawelo |
bisawelo |
bisabuelo
|
overgrootmoeder |
bisawela |
bisawela |
bisabuela
|
grootvader |
welo |
tawela/welo |
abuelo
|
grootmoeder |
wela |
wela/mamai |
abuela
|
zoon |
yiu homber |
yu hòmber |
hijo
|
dochter |
yiu muhe |
yu muhé |
hija
|
broer |
ruman homber |
ruman hòmber |
hermano
|
zus |
ruman muhe |
ruman muhé |
hermana
|
kind |
mucha |
mucha |
niño
|
oom |
omo |
omo,tío |
tío
|
tante |
tanta |
tanta/tanchi |
tía
|
neef |
primo |
primu |
primo
|
nicht |
prima |
prima |
prima
|
neef (oomzegger) |
subrino |
subrino |
sobrino
|
nicht (oomzegger) |
subrina |
subrina |
sobrina
|
kleinkind |
nieto |
nietu |
nieto
|
schoonvader |
suegro |
suegru/suegro |
suegro
|
schoonmoeder |
suegra |
suegra |
suegra
|
schoonzus |
cuña |
kuñá |
cuñada
|
zwager |
swa |
sua |
cuñado
|
echtgenoot(e) |
casa |
kasá |
esposo/-a
|
man(nen) |
homber(nan) |
hòmber (nan) |
hombre(s)
|
vrouw(en) |
muhe(nan) |
muhe (nan) |
mujer(es)
|
Nederlands
|
Papiamento (Aruba)
|
Papiamentu (Curaçao en Bonaire)
|
aap |
macaco |
makaku
|
duif |
paloma |
palomba
|
eend |
pato |
patu
|
ezel |
burico |
buriku
|
garnaal |
cabaron |
kabaron
|
geit |
cabrito |
kabritu
|
haai |
tribon |
tribon
|
haan |
gay |
gai
|
hagedis |
lagadishi |
lagadishi
|
hond |
cacho |
kachó
|
inktvis |
secat, inktvis |
zekat/ inktvis/kalamaris/oktopus
|
kaaiman |
caiman |
kaiman
|
kat |
pushi |
pushi
|
kikker |
dori |
sapu
|
kip |
galiña |
galiña
|
koe |
baca |
baka
|
konijn |
conenchi, coneu |
konènchi
|
krokodil |
crocodil |
krokodil
|
leeuw |
leon |
leon
|
leguaan |
yuwana |
yuana
|
mier |
fruminga/vruminga |
vruminga
|
mug |
sangura |
sangura
|
muis |
raton |
raton
|
olifant |
olifante |
olefante
|
paard |
cabay |
kabai
|
papegaai |
lora |
lora
|
parkiet |
prikichi |
prikichi
|
poes |
pushi |
pushi
|
rat |
djaca |
djaka
|
schaap |
carne |
karné
|
schildpad |
turtuga |
turtuga
|
slang |
colebra |
kolebra
|
spin |
haraña |
araña
|
tijger |
tiger |
tiger
|
uil |
shoco |
palabrua
|
varken |
porco |
porko
|
vis |
pisca |
piská
|
vleermuis |
raton di anochi |
raton di anochi
|
vlieg |
musca/muskita |
muska/muskita
|
vogel |
parha, para, parharito, paharito |
para
|
walvis |
bayena |
bayena
|
wesp |
maribomba, maribombo |
maribomba
|
worm |
bichi |
bichi
|
rups |
bichi |
bichi
|
Nederlands
|
Papiamento (Aruba)
|
Papiamentu (Curaçao en Bonaire)
|
Welkom! |
Bon bini! |
Bon bini
|
Doei! |
Ayo! |
Ayo
|
Goedemorgen |
Bon dia |
Bon dia
|
Goedemiddag |
Bon tardi |
Bon tardi
|
Goedenacht |
Bon nochi |
Bon nochi
|
Ik zie je later |
Te aki rato |
Te akiratu
|
Tot de volgende keer! |
Te otro biaha! |
Te otro bia
|
Tot later! |
Te despues |
Te despues
|
Tot morgen! |
Te mañan |
Te mañan
|
Tot ziens! |
Ayo! |
Ayo, te despues
|
Tot zo! |
Te oro |
Te awero
|
Nederlands
|
Papiamento (Aruba)
|
Papiamentu (Curaçao en Bonaire
|
boot |
boto |
boto
|
brood |
pan |
pan
|
eten |
cuminda |
kuminda
|
geld |
placa |
plaka/sen
|
huis |
cas |
kas
|
kerk |
misa |
misa
|
melk |
lechi |
lechi
|
nummer |
number |
number
|
oud |
bieu |
bieu
|
schatje/lekker/zoet |
dushi |
dushi
|
schoenen |
sapato |
sapatu
|
school |
scol |
skol
|
telefoon |
telefon |
telefon
|
water |
awa |
awa
|
werk/baan |
trabou/trabao |
trabou
|
winkel |
tienda/shop |
pakus/tienda
|
zee |
lama |
laman
|
Nederlands
|
Papiamento (Aruba)
|
Papiamentu (Curaçao en Bonaire)
|
aan |
na |
na
|
achter |
patras |
patras
|
binnen |
paden |
paden
|
buiten |
pafo |
pafó
|
bij |
cerca |
serka
|
in |
den |
den
|
met |
cu |
ku
|
na |
despues |
despues
|
naast |
banda |
na banda
|
om |
pa |
pa
|
onder |
abao/abou |
abou
|
op, boven |
ariba |
ariba
|
te |
di |
di
|
tussen |
memey/meymey, entre |
meimei, entre
|
uit |
for di, fo’i, fey |
for di
|
van |
di |
di
|
voor (jou, mij) |
pa bo /pa mi |
pa bo/ pa mi
|
voor (plaats) |
dilanti |
dilanti
|
voor (tijd) |
pa ora, prome cu |
pa ora
|
zonder |
sin |
sin
|
Nederlands
|
Papiamento (Aruba)
|
Papiamentu (Curaçao en Bonaire)
|
maandag |
dialuna |
djaluna
|
dinsdag |
diamars |
djamars
|
woensdag |
diaranson |
djárason
|
donderdag |
diahuebs |
djaweps
|
vrijdag |
diabierna |
djabièrnè
|
zaterdag |
diasabra |
djasabra
|
zondag |
diadomingo |
djadumingu
|
|
|
dag |
dia |
dia
|
week |
siman |
siman
|
maand |
luna |
luna
|
jaar |
aña |
aña
|
jaren |
añanan |
añanan
|
gisteren |
ayera |
ayera
|
eergisteren |
antayera |
antayera
|
vandaag |
awe |
awe
|
morgen |
mañan |
mañan
|
overmorgen |
otro mañan |
otro mañan
|
vanochtend |
awe mainta |
awe mainta
|
vanmiddag |
awe merdia |
awe mèrdia
|
vanavond |
awe nochi |
awenochi
|
Getal
|
Nederlands
|
Papiamento (Aruba)
|
Papiamentu (Curaçao en Bonaire)
|
0 |
nul |
cero |
sero
|
1 |
één |
un |
unu
|
2 |
twee |
dos |
dos
|
3 |
drie |
tres |
tres
|
4 |
vier |
cuater |
kuater
|
5 |
vijf |
cinco |
sinku
|
6 |
zes |
seis |
seis
|
7 |
zeven |
shete |
shete
|
8 |
acht |
ocho |
ocho
|
9 |
negen |
nuebe |
nuebe
|
10 |
tien |
dies |
dies
|
11 |
elf |
diesun |
diesun
|
12 |
twaalf |
diesdos enz.. |
diesdos
|
20 |
twintig |
binti |
binti
|
21 |
eenentwintig |
bintiun |
bintiun
|
30 |
dertig |
trinta |
trinta
|
40 |
veertig |
cuarenta |
kuarenta
|
50 |
vijftig |
sincuenta |
sinkuenta
|
60 |
zestig |
sesenta |
sesenta
|
70 |
zeventig |
setenta |
setenta
|
80 |
tachtig |
ochenta |
ochenta
|
90 |
negentig |
nobenta |
nobenta
|
100 |
honderd |
shen |
shen
|
Nederlands
|
Papiamento (Aruba)
|
Papiamentu (Curaçao en Bonaire)
|
arm |
brasa |
brasa
|
bot |
weso |
wesu
|
buik |
barica |
barika
|
elleboog |
elleboog, cocoti |
kokoti
|
hand |
man |
man
|
hoofd |
cabes |
kabes
|
mond |
boca |
boka
|
neus |
nanishi |
nanishi
|
oog |
wowo |
wowo
|
oren |
horea |
orea
|
pols |
pols |
pòls
|
rug |
lomba |
lomba
|
tanden |
djente |
djente
|
teen |
tenchi |
tenchi
|
vinger |
dede |
dede
|
voet |
pia |
pia
|
vuist |
mokete |
moketa
|
Nederlands
|
Papiamento (Aruba)
|
Papiamentu (Curaçao en Bonaire)
|
wit |
blanco |
blanku
|
zwart |
preto |
pretu
|
blauw |
blauw |
blou
|
bruin |
bruin |
Maron
|
geel |
geel |
hel
|
grijs |
shinishi |
shinishi
|
groen |
berde |
bèrde
|
oranje |
oraño |
orañe/oraño
|
paars |
biña |
lilá
|
rood |
cora |
kòrá
|
roze |
ros |
ros
|
Sterke Onregelmatige Werkwoorden
bewerken
Nederlands
|
Papiamentu/Papiamento
|
hebben |
tin
|
kunnen |
por/po
|
mogen |
por/po
|
weten |
sa
|
willen |
ke/kier
|
zijn |
ta
|
zullen |
lo
|
Nederlands
|
Papiamento
|
Papiamentu
|
hoe |
con |
kon
|
wie |
ken |
ken
|
wat |
kico |
kiko
|
waar |
unda |
unda
|
wanneer |
ki dia/ki ora
|
waarom |
pakico/dicon |
pa kiko/dikon
|
welke |
cua |
kua
|
hoe laat |
ki ora |
ki ora
|
hoeveel |
cuanto |
kuantu
|
Nederlands
|
Papiamento (Aruba)
|
Papiamentu (Curaçao en Bonaire)
|
Hoe gaat het? |
Con ta bay?/conbai |
Kon ta bai/kumbai
|
Hoe heet je? |
Con yama bo? |
Kon yama bo?
|
Ik ben moe |
Mi ta cansa |
Mi ta kansa
|
Hoe oud ben je? |
Cuanto aña bo tin? |
Kuantu aña bo tin?
|
Ik ben Nederlands |
Mi ta Hulandes |
Mi ta Hulandes
|
Waar ben je? |
Unda bo ta? |
Unda bo ta?
|
Ik woon in Nederland |
Mi ta biba na Hulanda |
Mi ta biba na Hulanda
|
Ik heb honger |
Mi tin hamber |
Mi tin hamber
|
Ik heb dorst |
Mi tin set |
Mi tin set
|
Wat wil je drinken? |
Kico bo kier bebe? |
Kiko bo kier bebe?
|
Waar woon je? |
Unda bo ta biba? |
Unda bo ta biba?
|
Ik ben ziek |
Mi ta malo |
Mi ta malu
|
Ik heb geen zin om te gaan |
Mi no tin gana di bay |
Mi no tin gana di bai
|
Ik kom zo terug! |
Mi ta bay bin! |
Mi ta bai bin
|
Het gaat regenen |
Awa ta bay yobe/Awasero ta bay cay/ Awa ta bay basha |
Awa ta bai yobe/Awa seru ta bai kai
|
Het is warm man! |
Ta haci calor! |
Ta hasi kalor!
|
Kan je papiamento/u spreken? |
Bo por papia Papiamento? |
Bo por papia papiamentu?
|
Ik moet gaan |
Mi tin cu bay/Mi tin di bay/Mi mester bay/Mi tin mester di bay/ Mi tin nodo di bay |
Mi tin ku bai
|
Hoeveel kost het? |
Cuanto e ta costa/Cuanto p'e? |
Kuantu e ta kosta?/kuantu pe?
|
Wat ga je vandaag doen? |
Kico bo ta bay haci awe? |
Kiko bo ta bai hasi awe?
|
Heb je een vuurtje? |
Bo tin un lighter? |
Bo tin un laiter?
|
Ik hou van je |
Mi ta stima bo |
Mi ta stima bo
|
Ik hou ook van jou |
Ami tambe stima bo |
Mi tambe stima bo
|
Ik ga je slaan |
Mi ta bay dal bo |
Mi ta dal bo
|
Kusje voor jou |
Sunchi pa bo |
Sunchi pa bo
|
Ik ga slapen |
Mi ta bai drumi |
Mi ta bai drumi
|
Ik bel je later |
Mi ta yamabo despues |
Mi ta bel bo akiratu/mi ta bel bo despues
|
Je blijft lullen (onzin praten) (Pas op met deze zin!) |
Keda hode hode |
Bo ta keda papia koi kens
|
Je bent niet goed wijs (Pas op met deze zin!) |
Bo cabes n’ ta bon |
Bo kabes no ta ni un tiki bon
|
Wij gaan naar het strand, ga je met ons mee? |
Nos ta bay lama, bo ta bin cu nos? |
Nos ta bai laman, bo ta ban cu nos?
|