Pools/Naamvallen/Instrumentalis
< Pools | Naamvallen
Instrumentalis
De instrumentalis (Latijn: dare, datum = geven, gegeven, Pools: Narzędnik) is een naamval waarvan de functie gedeeltelijk overeenkomt met die van de Latijnse ablativus. De instrumentalis heeft de volgende hoofdbetekenissen:
Met.. (bij transportmiddelen en hulpmiddelen)
Naamwoordelijk deel van het gezegde (hij is Amerikaan, zij is tandarts)
| Onzijdig zelfstandig naamwoord |
| Bij onzijdige zelfstandige naamwoorden wordt de instrumentalis in het algemeen gevormd door in het enkelvoud -em en in het meervoud -ami achter de stam van het woord te plaatsen: piwo → piwem. Na een k wordt de uitgang -iem(ciastko → ciastkiem). |
| Pools | Nederlands |
|---|
|- | To jest piwem || Dit is bier |- | Które są krzesłami? || Wat zijn de stoelen? |}
| Mannelijk zelfstandig naamwoord |
| De vorming van de instrumentalis bij mannelijke zelfstandige naamwoorden lijkt erg op die van onzijdige woorden: inżynier → inżynierem, kot → kotem. Er zijn enkele onregelmatige vormen zoals psem (van pies, "hond"). |
| Pools | Nederlands |
|---|
|- | To jest kotem || Dit is een kat |- | To jest psem || Dit is een hond |- | Jestem Amerykaninem || Ik ben Amerikaan |}
| Vrouwelijk zelfstandig naamwoord |
| Bij vrouwelijke zelfstandige naamwoorden wordt de instrumentalis in het algemeen gevormd door de uitgang -a te vervangen door -ą. |
| Pools | Nederlands |
|---|
|- | Maria jest studentką || Maria is studente |- |Maria jest kobietą|| Maria is een vrouw |}
De signalerende voorzetsels voor de instrumentalis zijn:
| Pools | Nederlands |
|---|
|- |z || met |- |razem || samen |- | przed || op de voorgrond, achter |- |nad || boven |- |pod || onder |- |za || achter |}