Schilderen/Inlijsten (olieverf of acryl)

Of je een schilderij wil inlijsten staat je vrij, maar het staat wel veel netter, en je schilderij komt beter naar voren. Tegenwoordig kiest men vaak voor een eenvoudige strakke lijst. De dikke 3D lijsten hoef je niet in te lijsten, mits je de zijkant meeschildert.

Een bewerkte lijst als deze zullen de meeste mensen tegenwoordig niet kiezen

Baklijst

Het goedkoopst zijn de zogenaamde baklijsten. Die bestaan in vele standaardmaten, en je schroeft je schilderij er vanaf de achterzijde in. Voorboren van de lijst maakt dat makkelijker, bijvoorbeeld op 4 plaatsen aan de lange kanten van de bak.

Je kan het schilderij ook in de baklijst monteren met speciale hoekjes, die de vorm van een rechthoekige Z hebben. Een belangrijk aandachtspunt is dat de afstand tussen het schilderij en de bak overal gelijk moeten zijn. Daarvoor kan je afstandshouders gebruiken die je tussen het canvas en de lijst plaatst tijdens het monteren.

Je kan de binnenkant van de baklijst donker schilderen, de buitenkant lichter, in de kleur die bij je schilderij past. Blank laten kan natuurlijk ook, maar bedenk dat het hout van de baklijst op den duur zal vergelen. Kies zorgvuldig de kleur, zodat het schilderij goed uitkomt in de lijst.

Zelf lijsten maken

Zelf lijsten maken is iets duurder meestal dan een baklijst gebruiken, zeker gezien het materiaal dat je nodig hebt. Het is ook beslist moeilijk om het netjes te doen. In houthandels zijn allerlei houten profielen te koop waarvan je zelf een lijst kan maken. Let bij de aanschaf op dat er geen knoesten in het hout zitten, en houdt rekening met verlies, want bij het in verstek zagen van profielen zal je altijd onbruikbare stukken overhouden. Je kan ook de lijst zelf opbouwen, door een hout met een profiel dat je mooi vindt aan te brengen op een frame van eenvoudige smalle latten.

	Verstelbare verstekzaag	Een houten verstekbak met zaag (de zaag is niet volledig afgebeeld)	Een oude verstekbak, uitgelubberd dus niet meer goed bruikbaar

Benodigdheden

Je hebt een goede verstekbak met verstekzaag nodig, of een professionelere verstekzaag die je onder meerdere hoeken kan instellen, dan kan je bijvoorbeeld ook een 6-kantige of 8-kantige lijst maken. Verder heb je houtlijm nodig, liefst een type dat transparant opdroogt, en een speciale lijmklem om latten in verstek aan elkaar te lijmen. Handig is het om 4 lijmklemmen te hebben, dan kan je alle hoeken tegelijk in elkaar lijmen. Bovendien een potlood, een houtvijl, een meetlint, een oude lap om overtollige lijm af te vegen. Een priem, houtschroeven, spijkers en dergelijke. Eventueel een nietmachine voor hout. Voor het opruimen tenslotte een stoffer en blik en een stofzuiger.

Werkwijze

Lijmklem om verstek te lijmen. Op deze foto is het verstek niet erg netjes gezaagd

Neem de maat van het schilderij, bedenk dat de lijst een paar millimeter over de rand van het schilderij zal vallen. Zaag het houten profiel op maat, onder een hoek van 45^o. Denk goed na wat je doet, want je zaagt snel verkeerd als je het voor de eerste keer doet. Zorg dat de lijstdelen twee aan twee precies even lang zijn, en dat de hoeken scherp zijn en precies loodrecht gezaagd. Anders gaat je lijst in de hoeken kieren vertonen.

Vijl de eventuele braampjes van het hout voorzichtig af. Laat vooral de punten scherp, vijl daar niet aan.

Een nietje zetten in de hoekjes (uiteraard aan de achterzijde) is handig bij het monteren, maar het kan het lijmen niet vervangen. Smeer de gezaagde delen aan één zijde in met houtlijm en bevestig de gelijmde delen in de lijmklemmen. Veeg overtollige lijm weg en laat het drogen. Kijk voor de droogtijd op de verpakking van de houtlijm.

Ruim je werkplaats op, dat hoort er ook bij.

Je kan vervolgens de lijst desgewenst schilderen of vernissen in de kleur die je wilt. Er zijn acrylverven in goud- en zilvertinten te koop, dat kan mooi zijn.

Bevestig tenslotte je schilderij met koperen spijkers of roestvrije schroeven in je lijst. Bevestig op ongeveer 1/3 van de bovenkant een stevige draad aan je schilderij (bij spielatten) of aan je lijst (als je een op karton geschilderd werk inlijst). Trek de draad zover strak dat hij bij het ophangen niet boven de lijst uitsteekt. Hang je schilderij op.

Laten inlijsten

Wil je het jezelf makkelijker maken, laat je schilderij dan inlijsten. Er zijn lijsten te kust en te keur. Maar neem wel een dikke portemonnaie mee, laten inlijsten is kostbaar.