Schilderen/Kwantiteitscontrast
Het kwantiteitscontrast betekent dat er een sterk contrastverschil kan ontstaan door de kleuren in zeer verschillende hoeveelheden te gebruiken. In de voorbeelden hieronder wordt het duidelijk.
enkele kleine rode vlakjes in een groot groen veld |
Kwantiteitscontrast tussen het overheersende oranje vlak en de kleine grijze vlakken. |
Het rood valt erg op naast de grote blauwe ovaal |
Het rode dakje trekt veel meer aandacht dan je op grond van de omvang zou verwachten | |
Bij het kwantiteitscontrast speelt niet alleen de hoeveelheid kleur een rol. Ook de stralingskracht is van belang. Zo heeft een fel geel een grotere stralingskracht dan bijvoorbeeld violet. Van fel geel is dus minder nodig om een kwantiteitscontrast te verkrijgen. De zuivere kleuren worden wel in deze volgorde gezet qua stralingskracht:
- Geel
- Oranje
- Rood en groen (hebben dezelfde stralingskracht)
- Blauw
- Violet
Voorbeelden
bewerkenSchilders passen het kwantiteitscontrast niet vaak toe. De schrijver van het boek had moeite om een aantal voorbeelden te vinden, en vond eigenlijk alleen landschappen. De levens van de drie schilders uit het onderstaand voorbeeld overlappen elkaar. Misschien is het niet toevallig dat impressionistisch schilderende kunstenaars het kwantiteitscontrast toepassen. Het is een effect dat in werkelijkheid namelijk vaak te zien is, maar het ligt niet zo voor de hand het vast te leggen. Kleine details met een afwijkende kleur worden in schilderijen juist veelal weggelaten.
James Abbott McNeill Whistler (1834–1903) | Joaquín Sorolla (1863–1923) | Claude Monet (1840–1926) | |
James McNeill Whistler - gebruikt in zijn Nocturne in blauw en zilver uit 1870 een sterk kwantiteitscontrast. De lampen en de reflecties van de lampen in het water vragen bijna meer aandacht dan de grote blauwe gebouwen. Kijk ook eens hoe hij de transparante figuur op de voorgrond heeft geschilderd. En kijk ook eens naar de compositie, vrijwel alleen horizontalen, met een enkel vertikaal accent. Sorolla schildert in het tamelijk sombere donkergroene landschap enkele witte huizen. Bij het staren naar dit schilderij, zou je de grote groene massa's die ook weinig detail vertonen, bijna overslaan om alleen te kijken wat er bij die kleine witte huizen gebeurt. Monet schildert eigenlijk de rode muren en ramen van de ingesneeuwde huizen, hoewel de brug vooraan, door het licht-donker contrast, ook wel veel aandacht trekt. |