Schilderen/Ruimte om te schilderen

Als je begint met je eerste schilderij is de keukentafel voldoende. Maar prettiger is het om wat meer ruimte te hebben, met goed licht en voldoende ruimte voor je verf, palet en je ezel. En natuurlijk eventueel voor je onderwerp, zoals een model of stilleven.

Ruimte binnenshuis

De Franse illustrator Philippe Legendre-Kvater aan het werk achter zijn ezel

Het is fijn om een ruimte binnenshuis te hebben waar je je werk een tijdje kan laten liggen of staan, zodat je niet alles meteen hoeft op te ruimen. Vaak zal je namelijk na een paar dagen nog verbeteringen aan je schilderij willen aanbrengen. Sommigen werken namelijk - al dan niet bij vlagen - weken of maandenlang aan hetzelfde schilderij.

Zorg in elk geval voor een plek die een stootje kan hebben zodat het niet erg is als je wat knoeit of morst. Gebruik een oude tafel, of leg kranten op een tafel die schoon moet blijven. Denk vooral ook aan de vloer, mocht er een pot terpentine omvallen.

Zorg ervoor dat je een paar passen achteruit kan lopen om je werk van een afstand te bekijken. Dat is nodig als je op groot formaat werkt.

Licht is belangrijk. Daglicht verdient de voorkeur, maar schilder niet in het volle zonlicht. Een raam op het noorden vinden de meeste schilders het prettigste. Wil je 's avonds schilderen, zorg dan voor goed (neutraal) kunstlicht, anders zullen de kleuren van je schilderij de volgende dag tegenvallen. Er zijn wel daglichtlampen te koop. TL-verlichting is beter dan het gele gloeilamplicht.

Het is prettig als het licht van opzij komt, van links als je rechtshandig bent, van de rechterkant als je linkshandig bent. Dan valt de schaduw van je arm niet over je werk.

Als je op een ezel werkt, zorg dan voor een klein tafeltje waar je je verf of palet op neer kan leggen. Zet het tafeltje handig neer (aan de rechterkant als je rechtshandig bent). Sommigen houden hun palet in de hand, maar dat is vermoeiend als je lang werkt.

Als je tekent naar een model, stilleven of ander voorbeeld, zorg dan dat je het voorbeeld kan zien zonder dat het je werk in de weg staat.

Ruimte buitenshuis

Winslow Homer - 1868. Kijk eens hoe de schilder de parasols heeft geschilderd. De lichte delen van de parasols staan niet toevallig voor de donkere achtergrond van de lucht, dat is opzettelijk zo gedaan. Het silhouet van de persoon vooraan is juist heel donker en staat - ook niet toevallig - voor een licht deel van de lucht. Met deze achtergronden versterkt de schilder het contrast tussen de lichte en de donkere delen, en zie je duidelijk dat er fel zonlicht op de parasols schijnt en dat de schilders, in elk geval met hun hoofd en met het doek, in de schaduw zitten.

Buitenshuis werken kan natuurlijk alleen met geschikt weer. Ook hier geldt dat werken in direct zonlicht vermeden moet worden. Probeer in de schaduw te werken. Vroeger werd vaak een parasol gebruikt.

Je moet wel vrij veel meeslepen naar buiten, vooral als je met olieverf schildert. Met aquarelverf hoef je het minste mee te nemen.

Alles klaarzetten

Zet voordat je begint met schilderen alles klaar wat je nodig hebt. Niets is vervelender als je net lekker op gang bent, nog iets te moeten pakken.

	Barent Fabricius (1624–1673)	Eduard Charlemont (1848–1906)	François Barraud (1899–1934)
	Drie verbeeldingen van de schilder in zijn atelier. Opvallend is dat in geen van deze ateliers een tafeltje aanwezig is om alle spullen die je nodig hebt neer te zetten; dat zal wel gedaan zijn om een leuker schilderij te krijgen. Charlemont schildert met zijn kanten kraag en manchet aan; dat is ook nogal onwaarschijnlijk. Bij Barraud zit zijn model even uit te rusten naast hem. Hij heeft allerlei doeken bij de hand, om fouten weg te poetsen. Het zijn alledrie erg leuke schilderijen, waarschijnlijk niet in opdracht geschilderd, maar puur vanwege het eigen plezier. De concentratie van de schilder op zijn werk valt in alle drie de werken op. Min of meer toevallig vertoont elk schilderij een doorkijkje in het interieur. Bij Fabricius naar de haard, bij Charlmenont naar de keuken waar een vrouw staat te poetsen, en bij Barraud naar een zijkamer, waar ook nog een vrouw staat, met haar rug naar de kijker toe