Leer jezelf ecologisch tuinieren/De basis: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Vangelis (overleg | bijdragen)
aanpassing
Regel 1:
{{Leer jezelf ecologisch tuinieren|Afbeelding=a sunflower.jpg}}
{{groen}}<small>Wist je dat de onvolwassen bloemknop van de [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Zonnebloem|zonnebloem]] op zonnige dagen meedraait met de zon van oost naar west? In de nacht keert de knop terug naar het oosten. Als de bloem tot ontwikkeling is gekomen blijft die naar het oosten gericht.<br/> De Inca's vereerden de zonnebloemen als beeld van hun zonnegod.
<div style="text-align:right;">De [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Zonnebloem|zonnebloem]] in volle glorie. →</div></small>.{{einde}}
== Samenstelling van de bodem ==
Een belangrijke vereiste voor succesvol tuinieren is een goede bodemstructuur. Het hangt namelijk van de bodemstructuur af of en welke planten volledig tot hun recht zullen komen. De bodem in Nederland bestaat uit verschillende grondsoorten. De eigenschappen van de grond hangen grotendeels af van de samenstelling van de grond uit de verschillende bestanddelen en de concentraties van deze bestanddelen in de bodem. Als je precies wilt weten waaruit de grond van de tuin bestaat, kan je monsters nemen en deze laten onderzoeken. Een andere mogelijkheid is goed rondkijken in nabije tuinen en natuur welke gewassen er florissant bijstaan en welke niet.
Regel 10:
|-
|Voedselrijk (vooral stikstof)
|[[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Bingelkruid|Bingelkruid]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Brandnetel|brandnetel (groot en klein)]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Herderstasje|herderstasje]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Knopkruid|knopkruid]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Melde|melde]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Melganzevoet|melganzevoet]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Witte krodde|witte krodde]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Zwarte nachtschade|zwarte nachtschade]].
|-
|Stikstofarme grond
|[[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Bergandoorn|Bergandoorn]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Brem|brem]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Hoornbloem|hoornbloem]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Muurpeper|muurpeper]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Voorjaarsvroegelingetje|voorjaarsvroegelingetje]].
|-
|Redelijke grond
|[[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Bereklauw|Bereklauw]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Rood vingerhoedskruid|rood vingerhoedskruid]].
|-
|Humusrijke grond, goed kruimig
|[[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Brandnetel|Brandnetel]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Kamille|echte kamille]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Ereprijs|grote ereprijs]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Ereprijs|klimop-ereprijs]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Vogelmuur|vogelmuur]].
|-
|Goede grondstructuur
|[[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Duizendknoop|Duizendknoop]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Kweek|kweek]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Kamille|reukloze kamille]].
|-
|Dichtgeslagen grond (klei)
|[[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Akkermunt|Akkermunt]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Heermoes|heermoes]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Boterbloem|kruipende boterbloem]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Paardebloem|paardebloem]].
|-
|Natte grond
|[[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Akkermunt|Akkermunt]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Boterbloem|kruipende boterbloem]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Moerasandoorn|moerasandoorn]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Smeerwortel|smeerwortel]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Duizendknoop|viltige duizendknoop]].
|-
|Zandige grond
|[[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Koningskaars|Koningskaars]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Muur|muur]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Klaproos|ruige klaproos]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Vogelpootje|vogelpootje]].
|-
|Droge grond
|[[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Kamille|Gele kamille]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Grijskruid|grijskruid]].
|-
|Lemige grond
|[[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Bingelkruid|Bingelkruid]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Kamille|echte kamille]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Centaurie|grootbloem centaurie]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Ereprijs|grote ereprijs]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Herfststijloos|herfststijloos]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Hoefblad|klein hoefblad]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Paardebloem|paardebloem]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Vossestaart|vossestaart]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Wilde peen|wilde peen]].
|-
|Zoute grond
|[[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Lepelblad|Lepelblad]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Schorre-zoutgras|schorre-zoutgras]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Stranddistel|stranddistel]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Zilte rus|zilte rus]].
|-
|Zure grond
|[[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Akkerandoorn|Akkerandoorn]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Hennepnetel|bleekgele hennepnetel]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Driekleurig viooltje|driekleurig viooltje]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Hulst|hulst]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Knopherik|knopherik]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Ereprijs|mannetjes-ereprijs]].
|-
|Kalkarme grond
|[[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Adelaarsvaren|Adelaarsvaren]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Ereprijs|driebladige ereprijs]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Driekleurig viooltje|driekleurig viooltje]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Herik|herik]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Schapezuring|chapezuring]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Spurrie|spurrie]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Klaverzuring|stijve klaverzuring]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Kamille|valse kamille]].
|-
|Goede kalktoestand
|[[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Akkerklokje|Akkerklokje]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Cichorei|cichorei]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Gamander|gamander]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Goudsbloem|goudsbloem]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Guichelheil|guichelheil]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Pimpernel|kleine pimpernel]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Wolfsmelk|kleine wolfsmelk]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Paardebloem|paardebloem]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Salie|veldsalie]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Leeuwebek|vlasleeuwebek]].
|-
|}
Regel 65:
* Korrel structuur: de grond deeltjes liggen naast elkaar, zonder enig verband, dit komt niet vaak voor.
* Kruimel structuur: de deeltjes liggen in klontjes, korrels en/of kruimels.
Het is van groot belang dat de bodem een kruimel structuur heeft, bij deze structuur kunnen water, zuurstof en benodigde meststoffen makkelijk bij het wortelgestel van een plant komen. De kruimel structuur kan bereikt worden met een doelmatige grondbewerking vooraf (spitten, schoffelen en harken). Daarna moet er zo weinig mogelijk gespit worden en zeker niet ''omgooien'', omdat je dan de vruchtbare laag en het bodemleven naar boven brengt. Het gevolg hiervan is dat de grond uitdroogt en je steeds weer moet blijven bemesten. Ook vorst heeft een goede uitwerking op de structuur. Bewerk de grond dus vlak voor de vorstperiode.<br/> Organismen zoals wormen veroorzaken holten in de grond, wat de bodemstructuur tevens ten goede komt. Verder is wormenmest een uitstekende meststof. Als de bodem geen kruimel structuur of de poriën (ruimte tussen de korrels) te klein zijn , kan de grond door heftige neerslag dicht spoelen. Het water moet zich door de bodem naar beneden kunnen verspreiden. Een goede methode om de grond 'luchtig' te houden is prikken met een [[#Hooivork|hooivork]] of bewerken met een [[#Grelinette|grelinette]] (woelvork}. De meeste cultuurgewassen ontwikkelen zich beter op een wat droge, kruimel-achtige structuur dan op een natte grond.
== Grondbewerking ==
De meeste tuinders keren de grondlagen om. Ploegen en spitten moet eigenlijk maar één keer plaats vinden, namelijk als we van een ruw stuk terrein (weiland) een moes- of siertuin willen maken. Daarna gebruiken we de spa hooguit voor het verplanten van gewassen.<br/> Bij ploegen en spitten keer je de grondlagen om, je brengt omhoog wat laag was en andersom. Behalve dat de vruchtbare teeltlaag zo steeds verstoord wordt, verhuis je ook het (on)kruidzaad naar beneden en komt er telkens meer mee naar boven en dat zaad heeft zich lekker kiemgereed kunnen maken in de vruchtbare laag. Dat geeft dus veel werk. Laat dat liever over aan de wormen en mollen, die houden je grond luchtig genoeg als het goed is. Laat een stuk niet gebruikte grond ook eens een jaar tot rust komen (braak liggen). Zaai eventueel een [[#Groenbemesting|groenbemester]] in. Ook kan je in het najaar flink wat compost door de grond harken en het hele jaar rustig alle (on)kruid wat opkomt verwijderen. Eventueel steek je met een [[#Spitvork|spitvork]] of [[#Grelinette|grelinette]] in de grond om zo wat luchtgaten te creëren.<br/> Grond bewerken is werk wat werk maakt. Zoveel mogelijk vermijden dus. Doe de natuur na waar het kan en pas zoveel mogelijk grond bedekking toe. Geen al te zware want dat houdt in het voorjaar het opwarmen weer tegen en dan komt je tuin later op gang.
== Toevoegingen voor een betere bodemstuctuur ==
In de bodem moet altijd humus aanwezig zijn, humus zorgt ervoor dat de plant belangrijke voedingstoffen krijgt. Humus kan toegevoegd worden door
het toevoegen van kalk (gemalen eierschalen) wat ervoor zorgt dat de zuurtegraad van de bodem naar beneden gaat. Sommige planten vragen voor een optimale groei een bepaalde zuurgraad. De zuurtegraad hangt af van de soort grond. De beste zuurtegraden zijn:<br/>
:* Kleigrond pH 7
:* Zandgrond pH 6
:* Veengronden pH 6-6.5<br/>
Kleigronden kunnen het best bewerkt worden voor de winter, andere grondsoorten kunnen ook in het voorjaar bewerkt worden. Ook kan stalmest toegevoegd worden om de grond lichter of zwaarder te maken, waardoor het noodzakelijke humusgehalte wordt opgevoerd. In de volgende jaren spreid je regelmatig compost uit.
=== Compost ===
Regel 83:
 
=== Groenbemesting ===
Zaai op een niet gebruikt stuk planten in die de grond verrijken zoals (gele of witte) [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Lupine|lupine]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Gele mosterd|gele mosterd]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Phacelia|phacelia]], [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Serradella|serradella]] en [[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Boekweit|boekweit]]. Je laat deze éénjarige planten afsterven.
=== Mulchen ===
 
== Gereedschappen ==
Kwantiteit of kwaliteit. Kies voor het laatste, je hoeft echt niet alles te hebben wat een tuincentrum je voorspiegelt. Dit hoofdstuk probeert je te helpen een juiste keuze te maken voor tuingereedschap wat je vindt dat noodzakelijk is. Bespaar echter niet op kwaliteit. Een goede snoeischaar, is sterk, kan je zelf slijpen en gaat jaren mee. Een slechte is een bron van ergernis. Ga daarom naar een goede (vak)handel. Soms zijn er winkels van boerencoöperaties die over het algemeen degelijk gereedschap verkopen.<br/> Vaak zijn stelen van tuingereedschap van essenhout gemaakt. Dat hout is sterk en vangt trillingen goed op. Het nadeel van een stalen steel (hoewel 'onbreekbaar') is dat trillingen niet opgevangen worden en in de winter vriezen je handen eraan vast. Glasvezel stelen zijn ook sterk, vangen geen trillingen op en geeft weer afval bij breken. Een houten steel kan je vaak wat inkorten en als die echt op is kan die op de composthoop.
=== Aandrukplank ===
Deze gebruik je om het zaad aan te drukken. Je kan daarvoor met de platte kant van de spade op de grond slaan. Ook een roller of rollen met een fles is mogelijk. Het makkelijkst (vooral grotere oppervlakken) gaat het met een zware plank waar op recht of schuin een steel bevestigd is.<br/> Zelf maken kan eenvoudig. Neem een dikke, stevige plank van ongeveer 30 cm in het vierkant, boor er een gat in ter dikte van een (oude bezem?) stok en bevestig die in het gat. Om het steviger te maken kan je ook eerst een blok(je) hout op de plank schroeven en het gat hier door en door in boren. De steel kan je dan extra zekeren met een schroef.<br/> Na het zaaien van zaad wat oppervlakkig gezaaid moet worden (bijvoorbeeld gras) stamp je met de plank de boel glad.
Regel 146:
Deze is voor in de tuin niet nodig, tenzij je een houtkachel hebt.
 
<div style="text-align:right;"><small>[[Leer jezelf ecologisch tuinieren../Algemeen|Volgende hoofdstuk >]]</small></div>
 
{{sub}}
Informatie afkomstig van https://nl.wikibooks.org Wikibooks NL.
Wikibooks NL is onderdeel van de wikimediafoundation.