Koningen aan de Nijl/Nieuwe Rijk: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Wijzigingen door 81.247.29.40 hersteld tot de versie na de laatste wijziging door Evil berry |
|||
Regel 4:
In het Nieuwe Rijk zullen de koninklijke vrouwen ook een grotere rol spelen. Vaak is de nieuwe farao een zoon van een concubine en zal hij huwen met zijn halfzus die van volmaakt bloed was. Hierdoor stonden deze vrouwen sterker in hun schoenen. Bovendien werd de weduwe vaak als regentes aangesteld als de mannelijke troonsopvolger nog te jong was om te regeren. Het is echter geweten dat zeker één vrouw, Hatsjepsoet, en mogelijk ook nog twee andere (Smenchkare en Neferneferuaten) als [[Koningen aan de Nijl/Farao|farao]] over Egypte heersten.
== XVIIde dynastie==
Hoewel er geen duidelijke breuk in de opvolging van de koninklijke familie tussen de XVIIde en XVIIIde dynastie geweest schijnt te zijn, zou Manetho, die ten tijde van de Ptolemaeën schreef, de definitieve verdrijving van de [[Koningen aan de Nijl/Hyksos|Hyksos]], nadat deze bijna een eeuw lang Egypte hadden overheerste, en het herstel van de inheemse Egyptische heerschappij over Opper- en Neder-Egypte als belangrijk genoeg beschouwen om een nieuwe dynastie te beginnen.{{fn|1}} De verovering van de stad Avaris zou hierbij als een breekpunt worden gezien.{{fn|2}}
===Ahmose===
[[Afbeelding:AhmoseI-StatueHead MetropolitanMuseum.png|thumb|Een fragmentair beeld van Ahmose (Metropolitan Museum of Art, New York).]]
Ahmose was een broer van Kamose, de laatste farao van de 17e dynastie, en behoorde aldus tot het Thebaanse koningshuis. Nadat zowel zijn vader, Ta'a II, als zijn broer waren omgekomen in hun strijd tegen de Hyksos, zou hij op de troon komen. Omdat hij bij zijn troonsbestijging nog maar een kind was, nam zijn moeder Ahhotep het regentschap waar. Toen hij in het elfde regeringsjaar{{fn|3}} als meerderjarig werd beschouwd, nam hij de strijd op waar zijn voorgangers hem hadden moeten staken. Hij verdreef de Hyksos en breidde daarbij het Egyptische rijk uit tot ver in Palestina. Ook drong hij in het zuiden door tot aan de derde cataract. Hij liet een verenigd Egypte achter, met een sterk verbeterde economische positie. Ahmose I maakt het rijk dus één en breidt het zelfs uit in het noorden en het oosten.
===Amenhotep I===
[[Afbeelding:Egypte 1450 v.Chr.svg|thumb|left|350px|Het Nieuwe Rijk rond 1450 v.Chr.]]
Bij het overlijden van Ahmose was zijn zoon Amenhotep nog te jong om zelf te regeren, waardoor ook hij - net zoals zijn vader voor hem - zijn eerste jaren zag onder het regentschap van zijn moeder, [[Ahmose-Nefertari]].{{fn|4}} Toen hij oud genoeg was om zelf de teugels in handen te nemen, zou Amenhotep I de macht van Egypte nog verder uitbreiden, al schijnt hij niet zijn macht in de Levant te hebben geconsolideerd. Hij zette de wederopbouw van de tempels in Opper-Egypte voort, en bracht een revolutie in het ontwerp van het grafcomplex teweeg door zijn graf te scheiden van zijn dodentempel, een trend die zich gedurende heel het Nieuwe Rijk zou doorzetten.{{fn|5}} Hij stichtte het dorp Deir el-Medina, waar de arbeiders en kunstenaars woonden die de koningsgraven van het Dal der Koningen uithakten en decoreerden. Na zijn dood werd hij - samen met zijn Ahmose-Nefertari - vergoddelijkt en de beschermgod van Deir el-Medina.{{fn|6}}
===Thoetmosis I===
Thoetmosis door bloed behoorde tot de dynastie. Hij was namelijk de zoon van ons onbekende vader (mogelijk een militair) en een zekere Seniseneb/Senseneb.{{fn|7}} Het is echter voorgesteld geweest dat zijn huwelijk met Ahmose hem de troon had opgeleverd, omdat deze mogelijk tot de koninklijke familie behoorde.{{fn|7}} Thoetmosis I staat vooral bekend om zijn militaire activiteiten. Zo weten we uit de autobiografie van Ahmose, zoon van Abana (die in zijn tombe was aangebracht) dat Nubië bij Thoetmosis' troonsbestijging in opstand kwam en dat Thoetmosis - aldus Ahmose, zoon van Abana - eigenhandig de Nubische koning zou hebben gedood.{{fn|8}} In de eerste jaren van zijn regering bereikte hij de Eufraat en drong in het zuiden door tot aan de vierde cataract.
===Thoetmosis II===
Thoetmosis' opvolger Thoetmosis II lijkt een zwak figuur te zijn geweest, die met enkele kleine campagnes nog niet eens aan de enkels van zijn vader reikte. Sommige geleerden veronderstellen dat hij werd gedomineerd door zijn halfzus en echtgenote Hatsjepsoet omdat deze naast hem en soms alleen verscheen op reliëfs in [[Karnak]].{{fn|9}}
===Hatsjepsoet & Thoetmosis III===
Zijn zoon, Thoetmosis III, was te jong om te regeren, en dus werd de vrouw van Thoetmosis II, Hatsjepsoet, regent voor Thoetmosis III. In het zevende jaar van Thoetmosis III riep Hatsjepsoet zichzelf uit tot farao en regeerde tot aan haar dood in het 22<sup>e</sup> jaar van Thoetmosis III. Onder haar zal een periode van vrede uitbreken en er komt een grote stimulatie in de kunst.
[[Afbeelding:Egypt.Thutmose-III.statue.jpg|thumb|170px|right|beeld van een offerende Thoetmosis III (Museum der Egyptische oudheden, Caïro).]]
Na haar dood nam Thoetmosis III de macht over en ondernam militaire campagnes in Palestina en Nubië. Pas laat in zijn regering begon hij de herinneringen aan de regering van Hatsjepsoet uit te wissen, door haar naam van de monumenten te laten verwijderen.
Thoetmoses III zou nog tientallen jaren regeren en hij wordt als één van de grootste farao's beschouwd. Onder hem werd het rijk uitgebreid tot aan de Eufraat. Hij versloeg de Mitanni en de vorsten van Mesopotamië stuurden hem tribuut. Op het binnenlands niveau stimuleerde hij de kunst en bouwde hij talrijke tempels.
===Amenhotep II===
Zijn opvolger Amenhotep II volgde dezelfde lijn als zijn voorganger en voerde eveneens verschillende expedities.
=== Thoetmosis IV ===
[[Afbeelding:Maler der Grabkammer des Zenue 004.jpg|thumb|left|Nubische huurlingen (muurschildering uit het graf van Zenue, legerschrijver onder Thoetmosis IV).]]
Thoetmosis IV, de opvolger van Amenhotep II, zou dit beleid voortzetten. Toch zou onder zijn regering en die van zijn opvolger Egypte haar grondgebied in Palestina aan de Mitanni verliezen. Het was een tijd van grote rijkdom en macht voor Egypte.
=== Amenhotep III ===
Tegen de tijd van Amenophis III (1417–1379 v.Chr.) was Egypte erg rijk geworden en deze laatste vorst hield zich veeleer bezig met binnenlandse zaken en religie (zonnegod Ra).
=== Echnaton (Amenhotep IV) en Smenchkare ===
[[Afbeelding:Pharaoh_Akhenaten.jpg|thumb|170px|left|beeld van Echnaton]]
Amenhotep III werd opgevolgd door zijn zoon Amenhotep IV. De regering van Achnaton (Amenhotep IV) bracht enkele opmerkelijke veranderingen. In zijn vijfde regeringsjaar veranderde hij zijn naam in Echnaton en stichtte een nieuwe hoofdstad die hij Achetaton noemde. Hij liet alle tempels sluiten en zorgde ervoor dat men voortaan slechts een (opper)god aanbad, namelijk Aton, de zonneschijf. Voor zichzelf had hij een belangrijke rol in gedachten, namelijk de tussenpersoon tussen het gewone volk en de god. Doordat hij zich concentreerde op de godsdienst, negeerde hij de wereld buiten Egypte. Dit stond diverse ondergrondse facties toe om zich te verenigen die niet gelukkig waren met zijn "nieuwe wereld". Een nieuwe godsdienst was iets dat nooit eerder in Egypte was voorgekomen.
Eerder kwamen de nieuwe goden mee en werden geabsorbeerd in de cultuur, maar geen god mocht oude goden verdringen. Echnaton, echter, vormde een monotheïstische godsdienst rond Aton. De verering van alle andere goden werd verboden. Dit veroorzaakte interne onrust. Een nieuwe soort kunst werd geïntroduceerd, die naturalistischer was dan voorheen. Tegen het eind van zijn 17-jarige regeerperiode nam hij zijn broer, Semenkhkare, als medeheerser. Het is mogelijk dat deze broer feitelijk zijn vrouw Nefertiti was. Dit duurde slechts twee jaar. Toen Echnaton stierf herleefde de cultus van de oude goden. In werkelijkheid waren zij nooit weggeweest, maar ondergronds gegaan. Semenkhkare stierf na een paar maanden van alleenheerschappij.
=== Toetanchaton (Toetanchamon) ===
In zijn of haar plaats werd een zeven à negen jaar oude jongen gekroond, die waarschijnlijk een zoon van een van de bijvrouwen van Achnaton was. Hij was echter niet in staat de zware last van het bestuur van dit grote land te dragen en zijn adviseurs namen de besluiten voor hem. Zijn naam was Toetanchaton, maar later in zijn regering, toen de traditionele religie in ere hersteld werd, veranderde hij zijn naam in Toetanchamon. De ware macht lag in handen van een vroegere hogepriester van Aton, Ay, en een generaal, Horemheb. Toetanchamon stierf terwijl hij nog een tiener was.
=== Ay ===
Hij werd door Ay opgevolgd die waarschijnlijk de weduwe van Tutanchamon huwde om zijn recht op de troon te versterken. Het is mogelijk dat Horemheb Ay de leider maakte om als overgangskoning dienst te doen tot hij zelf bereid was de taak over te nemen.
=== Horemheb ===
In elk geval, toen Ay stierf greep Horemheb de macht en er volgde een tijd van herstel en terugkeer naar meer traditionele waarden. Zo werden de namen van Echnaton, Tutankhamon en Ay geschrapt omdat ze verwezen naar de de 'ketterse' god Aton Horemheb verzekerde interne stabiliteit en hernieuwde het aanzien dat het land genoot voor de regering van Akhenaton.
== De XIXde dynastie ==
=== Ramses I ===
Regel 17 ⟶ 55:
Ramses II werd opgevolgd door zijn dertiende zoon Merneptah, die meerdere malen de binnenvallende Libiërs bevocht. Ook de zogenaamde 'Zeevolkeren' - stammen uit het Mediterrane gebied, die Egypte tijdens zijn regering binnenvielen - werden bevochten.
=== Seti II ===
Na de dood van Merenptah volgde Seti II hem
=== Siptah ===
Vervolgens regeerde Siptah korte tijd.
| |||