Onderwijstechnologie/Ergonomie: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Regel 21:
Het is belangrijk leerlingen bewust te maken van een gezonde lichaamshouding tijdens het werken aan de computer. Dit in voorbereiding op een zittend beroep, dat duidelijk in de lift zit. In diezelfde lijn worden ook meer rugklachten ervaren. Zitten is namelijk meer belastend voor de rug dan staan. Het is dus interessant hierbij preventief te werken en de jongeren zo snel mogelijk de juiste houding en opstelling te onderwijzen.
 
==Ergonomische richlijnenrichtlijnen==
 
 
=== De Stoel ===
 
De voornaamste functie van een stoel is het ondersteunen van de rug tijdens het zitten. De verschillende onderdelen van de stoel zijn hierbij essentieel.
 
==== ''Zithoogte'' ====
Regel 39 ⟶ 41:
 
De hoogte van de rugleuning dient zo te worden ingesteld, dat de steun in de lage rug optimaal is. Een goede richtlijn is dat het meest uitstekende of bolle deel van de rugleuning vlak boven de broeksriem ondersteunt. Hier bevindt zich de holle kromming van de lage rug, die tijdens het zitten zoveel mogelijk bewaard dient te blijven. Bij de dynamische bureaustoelen kan de rugleuning naar achter inclineren, wat de belasting op de rug verlaagd. Wanneer het bewegingsmechanisme van de rugleuning los blijft staan, wordt de houdingsafwisseling gestimuleerd.
 
==== ''De armsteunen'' ====
Het is niet vereist om armsteunen te hebben. Vaak worden ze als hinderlijk beschouwd in plaats van nuttig. Indien men geen armsteunen heeft is het belangrijk dat de armen kunnen rusten op de tafel.
 
==== ''Zitballen'' ====
Regel 46 ⟶ 51:
 
=== De werktafel ===
 
De belangrijkste eigenschappen van een goede werktafel zijn:
 
• voldoende ruimte om te werken en te bewegen.
 
• een goede werkhoogte.
 
• een gelijkmatig werkblad dat lichtgekleurd is en mat.
 
==== "Werkruimte" ====
 
De hoeveelheid werkruimte word bepaald door de benodigde apparatuur, de ruimte om je armen te ondersteunen, de werkwijze, de afstand tot de monitor maar ook het extra materiaal (bv handboeken, schriften, enz.) om te kunnen werken. Normaal gezien wordt een bladdiepte van 80 cm als optimaal beschouwd.
 
==== "Werkhoogte" ====
 
De juiste werkhoogte van de tafel is afhankelijk van de taken die moeten worden uitgevoerd. Wanneer er vooral administratief werk wordt uitgevoerd, komt de tafel best 3 tot 5 cm boven de ellebogen zodat de armen goed ondersteund zijn. Bij het typen is een opstelling die 2 cm lager dan de ellebooghoogte aanbevolen. Meestal worden beiden gecombineerd zodat een compromishoogte aangewezen is.
 
Vermijd te moeten werken in een gedraaide positie van romp of nek. Zorg ervoor dat het beeldscherm en toetsenbord evenwijdig staan met je bekken.
 
==== "Werkblad" ====
 
Het is van groot belang dat je op een mat tafelblad kan werken zodat je geen last hebt van spiegelingen. Als je kiest voor een lichtgekleurd werkblad zorg je ervoor dat het contrast met je beeldscherm en andere materialen niet te groot is waardoor je je ogen minder belast.
 
 
=== De monitor ===
 
Een goede monitor is:
De bovenrand van de monitor van de computer bevindt zich voor een goede positie van de nek best op ooghoogte of tot 10cm eronder. Hierbij valt de bliklijn midden op het scherm. Een recent aandachtspunt hierin zijn laptops. Omdat het scherm vast hangt aan het klavier, staat dit bijna altijd te laag. Er bestaan hiervoor laptopsteunen die in hoogte regelbaar zijn en een goede hoogte verzekeren. Hiervoor is dan wel een apart toetsenbord en muis nodig.
 
• instelbaar voor zowel kleur, contrast als helderheid.
 
• in hoogte aanpasbaar met de mogelijkheid om te kantelen.
 
• zonder vervelende trilling van het beeld
 
De bovenrand van de monitor van de computer bevindt zich voor een goede positie van de nek best op ooghoogte of tot 10cm eronder. Hierbij valt de bliklijn midden op het scherm.
 
Een andere opvatting baseert zich op de vermoeidheid van de ogen. Wanneer men recht voor zich uitkijkt, zullen de ogen reflexmatig focussen in de verte. Vermits de monitor hier nu tussen staat, zullen de ogen steeds moeten scherpstellen. Door het toetenbord lager te plaatsen en 60° achterwaarts te kantelen, zullen de ogen steeds neerwaarts kijken. Hierdoor zal het blootgestelde oogoppervlak afnemen en wordt er een groter oogbeschermend traanvolume afgescheiden. Deze positie is echter meer belastend voor de nekspieren en verhoogt de kans op een hinderlijke reflectie.
Regel 60 ⟶ 91:
Bij plaatsing van de bureau is het belangrijk dat de schermen loodrecht op het venster worden geplaatst zodat het licht zijwaarts invalt en reflecties worden vermeden. een dergelijke hinderlijke reflectie zorgt voor een aanpassing in houding met alle gevolgen van dien.
 
Om een goede kijkafstand te bekomen kan men het scherm op een armlengte van de persoon te plaatsen. Die afstand is eveneens afhankelijk van de grootte van het scherm en de lettergrootte. Om ervoor te zorgen dat er bij een te klein lettertype niet voorover wordt gebogen, is het aangeraden het document te vergoten tot 120%. Op die manier wordt een goede leesbaarheid verzekerd. Indien men slecht kan lezen zullen de spieren van nek, schouder en ogen gespannen staan en zal men dit als hinderlijk ervaren.
 
 
Regel 72 ⟶ 103:
 
Bij het gebruik van de muis wordt momenteel duchtig onderzoek gevoerd om het polsgewricht te kunnen ontlasten. Net als bij het toetsenbord de klassieke muis staat de hand met de handpalm naar beneden (pronatie) en met de pols gestrekt (extensie). Hierdoor werken hier voornamelijk kleine spiertjes in de pols. Langdurig spierwerk van de voorarm en extreme polsposities zijn de oorzaak van overbelasting (Keir et al., 1999). Er werd reeds een verticale muis in het leven geroepen. De hand rust hierbij in een meer natuurlijke houding en de bediening gebeurt door bewegingen van de hele arm. Deze positieve gevolgen werden bevestigd door onderzoek van Gustafsson & Hagberg (2003).
Een andere tip is om met je pc-muis zo dicht mogelijk bij de schouder te werken, waardoor de inspanning voor de schouderspieren het laagst blijft. Tracht een ontspannen werkhouding te vinden om met je muis te werken. Eveneens is het aan te raden om vaker gebruik te maken van sneltoetsen omdat het gebruik van een toetsenbord minder belastend is.
 
 
=== Omgevingsfactoren ===
 
Naast de inrichting van de werkplek zijn factoren als verlichting, klimaat en geluid belangrijk om goed te kunnen werken met computers.
 
==== "Verlichting" ====
 
Door slechte verlichting krijgt men last van hinderlijke spiegelingen, slechte leesbaarheid van de monitor en vermoeidheid.
Bij plaatsing van de bureau is het belangrijk dat de schermen loodrecht op het venster worden geplaatst zodat het licht zijwaarts invalt en reflecties worden vermeden. Een dergelijke hinderlijke reflectie zorgt voor een aanpassing in houding met alle gevolgen van dien. Ook moet je ervoor zorgen dat je monitor niet gehinderd word door kunstmatig licht.
Met deze richtlijnen kan je de meeste klachten voorkomen.
 
==== "Klimaat" ====
 
Door kou en tocht vergroten de risico’s voor RSI-klachten. Deze zorgen ervoor dat men werkt in een verkrampte houding. Het is dus belangrijk dat men werkplekken niet onder of nabij ventilatieroosters, airco’s of ramen zet.
 
==== "Geluid" ====
Het grootste probleem met geluidshinder is dat de concentratie gestoord wordt. Dit zorgt niet enkel voor vergissing maar ook voor spierspanning. Een oplossing voor dit probleem is duidelijk afspraken maken, hoofdtelefonen gebruiken of rustige hoekjes creëren.
 
=== Laptops ===
De bovenrand van de monitor van de computer bevindt zich voor een goede positie van de nek best op ooghoogte of tot 10cm eronder. Hierbij valt de bliklijn midden op het scherm. Een recent aandachtspunt hierin zijn laptops. Omdat het scherm vast hangt aan het klavier, staat dit bijna altijd te laag. Hierdoor moeten we onze nek buigen en dit kan leiden tot klachten in de nek en rug tot zelfs hoofdpijn. Er bestaan hiervoor laptopsteunen die in hoogte regelbaar zijn en een goede hoogte verzekeren. Hiervoor is dan wel een apart toetsenbord en muis nodig. In Nederland is dit zelf verplicht als men langer als twee uur per dag werkt op een laptop.
Het is duidelijk dat laptops niet ergonomisch zijn behalve dan in hun draagbaarheid door het lage gewicht.
 
== Besluit ==
Informatie afkomstig van https://nl.wikibooks.org Wikibooks NL.
Wikibooks NL is onderdeel van de wikimediafoundation.