Aangezien ratten prooidieren zijn, zijn hun overlevingskansen in het wild klein. Daarom hebben zij een snelle voortplantingscyclus en produceren ze zich in snel tempo voort. Eén wijfje kan jaarlijks tot 100 jongen krijgen. <br>
Het opvangratje wiens 16 jongen te zien zijn in het [[Huisdierengids rat/Ontwikkeling|hoofdstuk ontwikkeling]] beviel in 25 dagen tijd van 33 rittens, aangezien ze vlak na de bevalling van haar nest van 16 meteen zwanger raakte van het volgende nest van 17.
De ''bruine rat'' plant zich het hele jaar rond voort, mits er voldoende voedsel aanwezig is en de temperaturen niet extreem zijn. De voortplanting zal toenemen en meer jongen zullen geboren als de populatiedichtheid daalt (bijvoorbeeld door menselijk ingrijpen). De draagtijd is 20 tot 23 dagen. Een vrouwtje kan één tot twintig jongen per worp krijgen, maar meestal krijgt het vrouwtje zeven tot negen jongen. Een vrouwtje krijgt al snel tot vijf worpen per jaar.
De bruine rat is geslachtsrijp vanaf 4 à 5 weken en vrouwtjes zijn vanaf dan iedere 5 dagen vruchtbaar.
