Nederlandse literatuurgeschiedenis/De jaren zestig: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Wijzigingen door 145.102.1.93 hersteld tot de versie na de laatste wijziging door CommonsDelinker |
|||
Regel 1:
{{bi}}
<center>- Verwante wikibooks: zie [[Portaal:Nederlandse literatuurgeschiedenis]] -</center></br>
=== De jaren zestig ===
[[Bestand:Bernlef.jpg|thumb|100 px|J. Bernlef]]
[[Bestand:Auteursfoto_Jef_Geeraerts_en_zijn_vrouw_Eleonore_Vigenon.jpg|thumb|100 px|Jef Geeraerts en zijn vrouw Eleonore Vigenon]]
Als reactie op de vrije opvattingen van de vijftigers ontstaat een [[w:Neorealisme (beweging)|neorealistische]] stroming in de poëzie, met dichters als [[w:K. Schippers|K. Schippers]] en [[w:J. Bernlef|J. Bernlef]]. Deze opvatting, wezenlijk een antidotum tegen [[w:Cobra (kunst)|Cobra]], stelt dat ook de realiteit een vorm van kunst is. Het onderscheid tussen kunst en werkelijkheid valt bij hen weg. Zo vinden ze bijvoorbeeld in stukken reclametekst waardevolle poëzie. Typerend is ook het afwijzen van beeldspraak en de persoonlijke gevoelens van de kunstenaar. De indruk die zulke gedichten maken is vaak niet erg 'dichterlijk'. De verwantschap met het Amerikaanse [[w:pop-art|pop-art]] is opvallend. Ook hier worden immers dagelijkse gebruiksvoorwerpen los van hun gewone context gepresenteerd. De belangrijkste auteurs (Schippers en Bernlef) publiceren in het Amsterdamse tijdschrift ''[[w:Barbarber|Barbarber]]''. Wanneer in 1957 [[w:Paul Snoek|Paul Snoek]] de redactie van het avant-gardistische Vlaamse tijdschrift ''[[w:Gard Sivik|Gard Sivik]]'' verlaat (wat later gevolgd door [[w:Gust Gils|Gust Gils]] en [[w:Hugues C. Pernath|Hugues C. Pernath]]), nemen Rotterdamse dichters als [[w:Armando|Armando]] en [[w:Hans Sleutelaar|Hans Sleutelaar]] de redactie over. In 1965 gaat ''Gard Sivik'' over in de ''[[w:De Nieuwe Stijl|De Nieuwe Stijl]]'' van Armando.
In deze periode worden nog steeds romans geschreven in de traditie van het naoorlogs realisme, bijvoorbeeld [[w:Jan Wolkers|Jan Wolkers]] debuutroman ''[[w:Kort Amerikaans (boek)|Kort Amerikaans]]'' uit 1962. Er ontstaat echter een stroming, 'het 'Ander proza' <ref>zie Sybren Pollets bloemlezing ''Ander proza'' (1978)</ref> genoemd, die het einde van de roman aankondigt en geen vertrouwen meer heeft in de roman als spiegel van de werkelijkheid. Het is in deze periode dat [[w:Harry Mulisch|Harry Mulisch]] geen fictie meer schrijft, maar zich concentreert op bespiegelende reportages. Een voorbeeld van zulk experimenteel proza is ''[[w:Breekwater (boek)|Breekwater]]'' (1961) van [[w:Sybren Polet|Sybren Polet]]. In zijn verhaal past hij een literaire kunstgreep toe om de werkelijkheidsillusie te doorbreken door de naam van de hoofdpersoon na twee bladzijden te veranderen. Identiteit wordt gezien als een fictieve constructie, en de chronologische opbouw van een verhaal is niet langer dwingend.
Vlaamse prozaschrijvers experimenteren in de jaren '60 ook met verschillende genres. Het [[w:stream-of-consciousness|stream-of-consciousness]] proza vindt men terug in werken van [[w:Hugo Raes|Hugo Raes]], [[w:Ivo Michiels|Ivo Michiels]] en [[w:Paul de Wispelaere|Paul de Wispelaere]]. [[w:Ward Ruyslinck|Ward Ruyslinck]] schreef satirische en allegorische romans, [[w:Jef Geeraerts|Jef Geeraerts]]' romans dompelen de lezer onder in een gewelddadig koloniaal verleden en [[w:Walter van den Broeck|Walter van den Broeck]] maakt gebruik van een mengeling van autobiografie en sociale geschiedenis.
{{references}}
{{Boek}}{{fase1}}
| |||