Onderwijs in relatie tot P2P/Toetsing aan praktijk en theorie/Foucault: normalisering: verschil tussen versies

Het volgende tekstfragment van Foucault – waarin hij gebruik maakt van tekstfragmenten uit die periode – maakt de inzet van zijn analyse duidelijk: “Het klaslokaal zou dan onder de zorgvuldig 'classificerende' blik van de meester één grote tabel vormen met velerlei ingangen. ‘In alle lokalen krijgt iedere leerling voor iedere les een vaste plaats toegewezen, zodat de leerlingen die een bepaalde les volgen altijd bij elkaar zitten. De leerlingen van de hoogste klas krijgen een bank dicht hij de muur, en de anderen zitten afhankelijk van hun vorderingen verder naar het midden van het lokaal. Iedere leerling krijgt een vaste plaats en verlaat of verruilt deze niet dan in opdracht of met toestemming van de schoolinspecteur.’ Er wordt voor gezorgd dat ‘degenen die door hun ouders worden verwaarloosd en ongedierte hebben, gescheiden worden van degenen die proper zijn en vrij van ongedierte; dat een ongedurige en onbezonnen leerling wordt geplaatst tussen twee rustige en verstandige leerlingen, en een losbandige apart of tussen twee die godvruchtig zijn’. (Foucault, 1975, p…) Het gaat hier om wat Foucault disciplinaire macht noemt. Die vorm van macht is erop gericht om mensen op zo’n manier te sturen dat de bekwaamheden van die mensen op een maximale manier kunnen worden gebruikt. Onderdeel van die disciplinaire macht is een specifieke taal en instructie: “Zelfs de afzonderlijke elementen van mondelinge orders fungeren als signalen: -Neem plaats in de banken. Bij de woorden Neem plaats leggen de kinderen met een klap de rechterhand op de tafel en tegelijkertijd stappen ze met één been in de bank; bij de woorden in de banken stappen ze met het andere been in de bank en gaan ze voor hun leien zitten. Neem de leien. Bij het woord Neem brengen de kinderen de rechterhand naar het touwtje waarmee de lei aan de spijker is opgehangen, en met de linkerhand pakken ze de lei vast; bij de woorden de leien haken ze deze los en leggen haar op de tafel .” (Foucault, 1975, p…). Hier zien we duidelijk hoe Foucault de microfysica van de macht in kaart wil brengen.

 

 

=== Het examen als kernelement van een disciplinaire samenleving ===