Computersystemen/Geheugen: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Regel 27:
=== RAM ===
Bij 'het geheugen' of 'het RAM-geheugen', bedoelt men vaak 'het hoofd- of werkgeheugen' met 'de RAM-modules' (of de ‘RAM-latjes’). In recente laptop- en desktop systemen zijn er vaak enkele gigabytes ter schikking. Afhankelijk van type is er bij de smartphone ook voldoende geheugen aanwezig, waardoor je je dan geen zorgen moet maken om apps te sluiten. Het RAM-geheugen verbruikt sowieso energie en als een applicatie die niet gesloten is terug wordt geopend, dan moet deze vaak van een trager opslagmedium komen (wat energie en tijd kost). Bij andere toepassingen zoals de Raspberry Pi of de Arduino UNO moet veel meer rekening gehouden worden met het beschikbare geheugen, zowel in het gebruik, als bij het schrijven van programma's hiervoor.<ref>Zie bv. het uitgebreide artikel '[https://learn.adafruit.com/memories-of-an-arduino/you-know-you-have-a-memory-problem-when-dot-dot-dot Memories of an Arduino]' die de verschillende geheugenvormen van Arduino bespreekt.</ref>
RAM betekent letterlijk ''random-access memory'' en wijst op het feit dat de data, zowel lezen als schrijven, in ongeveer dezelfde tijd kan gebeuren, onafhankelijk van de fysieke plaats waar de data staat.<ref>Een veel uitgebreidere uitleg staat in het artikel '[http://computer.howstuffworks.com/ram.htm How RAM Works]'.</ref> Het gaat hier om vluchtig (''volatile'') geheugen: als de spanning wegvalt, wordt de data “vergeten”. Dat is een duidelijk nadeel, maar het voordeel is dat het een heel snelle geheugenvorm is.
Er zijn verschillende types van RAM-geheugen, zoals T-RAM, Z-RAM, MRAM<ref>Zie bv. het Tweakers.net-artikel '[https://tweakers.net/nieuws/92797/meer-dan-20-techbedrijven-richten-zich-gezamenlijk-op-mram-ontwikkeling.html Meer dan 20 techbedrijven richten zich gezamenlijk op mram-ontwikkeling]' uit 2013 dat het heeft over meer dan 20 techbedrijven die zich richten op MRAM-ontwikkeling.</ref>, NVRAM,… Wij beperken ons tot de twee bekendste: DRAM en SRAM:
* '''Dynamic RAM''' is de eenvoudigste constructie: ze vereist een veel kleinere oppervlakte dan SRAM en is dus goedkoper in productie. DRAM kan slechts enkele milliseconden zijn informatie behouden. Het gevolg hiervan is dat vele malen per seconde een refresh moet gebeuren. DRAM wordt gebruikt voor het werkgeheugen. Verder wordt SDRAM besproken.
* '''Static RAM''' is complexer in opbouw t.o.v. DRAM: ze vereist een grotere oppervlakte en is duurder in productie. SRAM hoeft geen refresh en is bovendien sneller dan DRAM. SRAM wordt gebruikt voor het (duurdere) cachegeheugen. Dit cachegeheugen bevindt zich (fysisch) zeer dicht bij de CPU. Daar het vaak op dezelfde chip als de CPU zit, is het al besproken bij het hoofdstuk van de processor.
Ook de GPU heeft nood aan (video)geheugen:
* Bij '''shared graphics memory''' heeft de grafische chip geen eigen geheugen, maar wordt het hoofdgeheugen gebruikt, dat dan moet gedeeld worden met de CPU en andere componenten.
* Bij '''dedicated memory''' heeft de GPU eigen grafisch geheugen op de chip kan dit uitgevoerd zijn met DDR, VRAM, WRAM, MDRAM, gDDR2-gDDR5,… Merk op dat DDR en gDDR twee verschillende technieken zijn! Dit geheugen is bijna altijd vast geïntegreerd op de videokaart.
== SDRAM ==
| |||