Basiskennis chemie/Classificatie van stoffen/Periodiek Systeem Elementen: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 4:
| VorigePagina = Basiskennis_chemie/Opgaven1_3
}}
{{Kolommen2 (variabel)
== Atomen rangschikken ==
| Header = 1
=| Kop = Atomen rangschikken ==
| KopLevel = 1
| Kol1 = Was het idee van atomen en elementen rond 1800 in de wetenschap geaccepteerd, hoeveel elementen er waren was toen nog lang niet duidelijk. In de eerste helft van de 19e eeuw was de jacht op elementen open. In een hoog tempo werden steeds weer nieuwe elementen gevonden. Sommige leken op elkaar, zoals chloor, broom en jood, of de groep lithium, natrium, kalium. Ook koper, zilver en goud werden als groep herkend. Een algemeen overzicht ontbrak nog omdat niet duidelijk was hoeveel elementen er nu precies waren: de in [[Basiskennis chemie/Classificatie van stoffen/Atomen#Kern en elektronen|Kern en elektronen]] genoemde lading van de kern, en het feit dat elk element zijn eigen kernlading heeft, werden pas aan het eind van de 19e eeuw bekend.
| Kol2 =
| Anker =
}}
{{Kolommen2 (variabel)
==| Kop = Orde in de chaos ===
| KopLevel = 2
Los| vanKol1 elkaar bouwden= [[wBestand:DmitriLothar Mendelejevmeyer.jpg|Dmitrithumb|150px|left|Julius MendelejevLothar Meyer]]Los van elkaar bouwden Mendelejev en [[w:Julius Lothar Meyer|Julius Lothar Meyer]] aan een totaaloverzicht van de elementen. Meyer bepaalde voor alle bekende elementen het volume van 1 mol van de stof. Als hij de resultaten uitzette tegen de molaire massa van het element, kreeg hij de grafiek zoals die hiernaast staat weergegeven. Omdat 1 mol stof steeds evenveel atomen bevat, zijn de relatieve verschillen en verhoudingen voor 1 mol of 1 atoom precies gelijk.
| Kol2 = [[Bestand:Atoomvolume.png|thumb|200px150px|right|Atoomvolume als functie van de molaire massa van elementen]]
| Anker = Julius Lothar Meyer
}}
{{Kolommen2 (variabel)
| Footer = 2
| Kol1 = [[Bestand:Medeleeff by repin.jpg|thumb|200px|left|Medeleeff]][[w:Dmitri Mendelejev|Dmitri Mendelejev]] keek niet naar slechts één eigenschap maar naar zoveel mogelijk eigenschappen van de elementen die hij kende. Ook hij zette de elementen op volgorde van massa. Hij ging echter een stap verder.<br />
Na zink ontbraken er, wat eigenschappen betreft twee elementen. Volgens Mendelejev waren die twee gewoon nog niet ontdekt!. Op grond van de eigenschappen van silicium en tin durfde hij de eigenschappen van het ontbrekende element, door hem eka-silicium genoemd en nu bekend als germanium, te voorspellen. Toen het element een aantal jaren later gevonden werd, bleken de eigenschappen, verbindingen en vindplaats opmerkelijk goed overeen te stemmen met de voorspellingen van Mendelejev.
| Kol2 = [[Bestand:Mendeleev 1869 prediction of germanium (detail).svg|upright|right|thumb |Mendelev's voorspelling in 1869 van germanium (detail) en daarboven, onder de rode lijn, die van gallium, "?=70" (periodic table 1869)]]
| Anker =
}}
 
=== Orde in de chaos ===
[[Bestand:Lothar meyer.jpg|thumb|200px|right|Julius Lothar Meyer]]
[[Bestand:Atoomvolume.png|thumb|200px|right|Atoomvolume als functie van de molaire massa van elementen]]
[[Bestand:Medeleeff by repin.jpg|thumb|200px|right|Medeleeff]]
[[Bestand:Mendeleev 1869 prediction of germanium (detail).svg|upright|right|thumb |Mendelev's voorspelling in 1869 van germanium (detail) en daarboven, onder de rode lijn, die van gallium, "?=70" (periodic table 1869)]]
Was het idee van atomen en elementen rond 1800 in de wetenschap geaccepteerd, hoeveel elementen er waren was toen nog lang niet duidelijk. In de eerste helft van de 19e eeuw was de jacht op elementen open. In een hoog tempo werden steeds weer nieuwe elementen gevonden. Sommige leken op elkaar, zoals chloor, broom en jood, of de groep lithium, natrium, kalium. Ook koper, zilver en goud werden als groep herkend. Een algemeen overzicht ontbrak nog omdat niet duidelijk was hoeveel elementen er nu precies waren: de in [[Basiskennis chemie/Classificatie van stoffen/Atomen#Kern en elektronen|Kern en elektronen]] genoemde lading van de kern, en het feit dat elk element zijn eigen kernlading heeft, werden pas aan het eind van de 19e eeuw bekend.
 
Los van elkaar bouwden [[w:Dmitri Mendelejev|Dmitri Mendelejev]] en [[w:Julius Lothar Meyer|Julius Lothar Meyer]] aan een totaaloverzicht van de elementen. Meyer bepaalde voor alle bekende elementen het volume van 1 mol van de stof. Als hij de resultaten uitzette tegen de molaire massa van het element, kreeg hij de grafiek zoals die hiernaast staat weergegeven. Omdat 1 mol stof steeds evenveel atomen bevat, zijn de relatieve verschillen en verhoudingen voor 1 mol of 1 atoom precies gelijk.
 
Mendelejev keek niet naar slechts één eigenschap maar naar zoveel mogelijk eigenschappen van de elementen die hij kende. Ook hij zette de elementen op volgorde van massa. Hij ging echter een stap verder.
 
Na zink ontbraken er, wat eigenschappen betreft twee elementen. Volgens Mendelejev waren die twee gewoon nog niet ontdekt!. Op grond van de eigenschappen van silicium en tin durfde hij de eigenschappen van het ontbrekende element, door hem eka-silicium genoemd en nu bekend als germanium, te voorspellen. Toen het element een aantal jaren later gevonden werd, bleken de eigenschappen, verbindingen en vindplaats opmerkelijk goed overeen te stemmen met de voorspellingen van Mendelejev.
 
:{| class="wikitable"
Regel 66 ⟶ 75:
De kolommen van het PSE heten '''groepen''', genummerd van 1 tot en met 18, en de rijen, heten '''periodes''', genummerd van 1 tot en met 7. De groepen 1,2,13,..,18 heten '''hoofdgroepen''' en de groepen 3,..,12 '''overgangsmetalen'''.
 
Periode 1 heeft twee groepen, H waterstof en He Helium. Periode 2 en 3 hebben elk 8 groepen. In periode 4 tot en met 7 worden 10 groepen toegevoegd. In periode 6 en 7 bestaat groep 3 uit 15 elementen. respectievelijk de [[w:Lanthaniden|lanthaniden]] en [[w:Actiniden|actiniden]] genaamd.
 
===== Speciale namen =====
Groepen worden, met name die met de overgangsmetalen, benoemd door het bovenste element van de groep. Daarnaast worden ook onderstaande benamingen vaak gebruikt:
*; Alkalimetalen<br: />De elementen in groep 1, behalve waterstof. Als metaal reageren deze elementen allemaal heftig tot zeer heftig met water onder vorming van een loog.
*; Aardalkalimetalen<br: />Deze elementen staan in groep 2. Ze reageren ook met water, maar minder heftig dan hun buren in groep 1 in dezelfde periode.
*; Halogenen<br; />De naam van deze groep betekent "zoutvormers". De bekendste vertegenwoordiger is chloor, dat als chloride deel uitmaakt van keukenzout.
*; Edelgassen<br: />De laatst ontdekte groep in het periodiek systeem. De atomen van deze elementen hebben allemaal een volle of voorlopig volle valentieschil. Hierdoor reageren ze allemaal niet of met grote moeite met andere elementen.
; [[w:Lanthaniden|lanthaniden]]: De extra elementen in groep 3 in periode 6
; [[w:Actiniden|actiniden]]: De extra elementen in groep 3 in periode 7
 
==== Het Periodiek systeem in 1869 ====
Informatie afkomstig van https://nl.wikibooks.org Wikibooks NL.
Wikibooks NL is onderdeel van de wikimediafoundation.