Spinoza Ethica: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Lintfouten: Afsluitende tag ontbreekt
Regel 10:
[[Bestand:Manuscript of Ethica by Baruch de Spinoza - Biblioteca Vaticana, Vat. lat. 12838.jpg|thumb|Een manuscript van de tekst van Benedictus de Spinoza: Ethica. Biblioteca Vaticana, Vat. lat. 12838. Ethica deel 1, stelling 5 eind, stelling 6 tot en met 8. Prop. = Stelling, Dem. = Bewijs.]]
[[File:Benedictus de Spinoza - Ethices Pars secunda, De Naturâ & Origine mentis, 1677.jpg|thumb|Benedictus de Spinoza: Ethica deel 2. Ethices Pars secunda, De Naturâ & Origine mentis, 1677. "Aard en oorsprong van de menselijke geest".]]
De [[w:nl:Ethica (Spinoza)|Ethica, Ordine Geometrico Demonstrata]] (''[[w:nl:Ethiek|Ethiek]], uitgelegd volgens de regels van de meetkunde'') is een 17e-eeuws boek van de Nederlandse filosoof [[w:nl:Baruch Spinoza|Benedictus de Spinoza]] (Amsterdam, 1632 – Den Haag, 1677) over God in een nieuwe betekenis, de [[w:nl:metafysica|metafysica]], de [[Spinoza_Ethica/Deel_3#Definities_van_de_gevoelens|psychologie]] en de beste levenswijze (ethiek).<ref>{{En}}[https://philarchive.org/archive/RICSBA-7 philarchive.org Charles Jarrett: ''Spinoza: a guide for the perplexed'', 239 pp. Continuum International Publishing Group, 2007. Part II: The Ethics pp. 71-176]. Geraadpleegd op 22 december 2019.</ref> Het opmerkelijke van dit boek uit 1678 is de meetkundige opbouw in de vorm van grondwaarheden ([[w:nl:axioma|axioma's]]), afspraken ([[w:nl:definities|definities]]), stellingen en bewijzen, die Spinoza toepaste om een zo wetenschappelijk mogelijk betoog te leveren. Er is recent kritisch onderzoek naar de geldigheid van de logica van de Ethica.<ref>[https://www.jstor.org/stable/20115250 jstor.org Charles Jarrett: ''The Logical Structure of Spinoza's "Ethics", Part I'', Synthese, Vol. 37, No. 1, Spinoza in Modern Dress (Jan., 1978), pp. 15-65]. Geraadpleegd op 25 augustus 2019 (helaas betaalmuur). Hier eerste twee pagina's: [https://link.springer.com/article/10.1007%2FBF00869440 link.springer.com]</ref><ref>[https://ceur-ws.org/Vol-112/Hladik.pdf Jan Hladik: ''Spinoza's Ontology''], in Gregor Büchel, Bertin Klein, Thomas Roth-Berghofer (eds.): ''Proceedings of the First International Workshop on Philosophy and Informatics'' WSPI '04, Cologne (Germany), March 31 - April 1, 2004.</ref><ref>[https://www.scriptiesonline.uba.uva.nl/document/653167 Pablo Sierra Márquez: ''A formalization of Spinoza’s Ethics, Part 1: Consequences for interpretation. MSc Thesis (Afstudeerscriptie) MSc in Logic at the Universiteit van Amsterdam], 2017. Geraadpleegd op 14 oktober 2019.</ref> Vanuit de neurobiologie is er belangstelling voor Spinoza's bespreking van emoties.<ref>Antonio Damasio: ''Het gelijk van Spinoza. Vreugde, verdriet en het voelende brein'', Wereldbibliotheek, Amsterdam 2010</ref>
 
In dit wikiboek komt (hoopt de beginner van dit wikiboek, hulp is welkom) een samenvatting met alle stellingen in begrijpelijk Nederlands (er staan nu nog vele vraagtekens (?)), in eerste aanleg kortheidshalve meestal zonder de oorspronkelijke bewijzen<ref>Bijvoorbeeld staat in dit wikiboek wel het bewijs bij [[Spinoza_Ethica/Deel_4#4s50|Deel 4 Stelling 50]]: ''Medelijden is slecht...'' en trouwens al alle stellingen van [[Spinoza_Ethica/Deel_1#Stellingen|Deel 1 "God"]]</ref> (als iemand de bewijzen in korte vorm erbij wil zetten, graag). Wie weet is zo'n samenvatting nuttig voor geïnteresseerden in het onderwijs en daarbuiten.
Regel 40:
==== Andere definitie ====
"God" is bij Spinoza totaal ''anders'' gedefinieerd, "God" &ne; God ([[Spinoza_Ethica/Deel_1#Definities|Deel 1 Ethica, Definitie 6 1d6)]], een voortdurende bron van verwarring:<br>
:''Met God bedoel ik het volstrekt oneindige wezen, een substantie, die uit oneindig veel attributen bestaat, die elk weer een eeuwig en oneindig wezen uitdrukken.(Latijn:Per Deum intelligo ens absolutè infinitum, hoc est, substantiam constantem infinitis atributis, quorum unumquodque aeternam, et infinitam essentiam exprimit.)
Dit is duidelijk iets heel anders dan de God uit het dagelijks taalgebruik, waar verwezen wordt naar de christelijke, joodse of islamitische persoonlijke God, die in het geloof als bijvoorbeeld geweten, schepper, liefhebber van aanbidding en van goede koorzang enzovoorts functioneert. Dus in dit wikiboek wordt geprobeerd consequent "God" te schrijven, om Spinoza's ''andere'' "God" te onderscheiden van God (omdat er vaak verwarring optreedt nog maar eens: "God" &ne; God). De dichter [[w:nl:Leo Vroman|Leo Vroman]] schreef [[w:nl:Psalm|psalmen]]<ref name="Vroman">[https://www.dbnl.org/tekst/_gid001199501_01/_gid001199501_01_0053.php dbnl.org Leo Vroman: ''Gedichten'' (Psalm I en verder), De Gids. Jaargang 158(1995)]. Geraadpleegd op 5 oktober 2019.</ref> voor "Het Systeem", waarmee hij op Spinoza's "God" lijkt te duiden. Dus we zouden ook "Systeem" als alternatief voor "God" kunnen gebruiken ("Wereldsysteem", "Heelalsysteem"?). Of nog anders "het verband van alle dingen"?
 
Informatie afkomstig van https://nl.wikibooks.org Wikibooks NL.
Wikibooks NL is onderdeel van de wikimediafoundation.