Toetsenbank/Biologie

Gevraagd: iemand die deze vragen in het quiz-formaat kan zetten of vragen kan toevoegen.

Organen en cellen

• Een weefsel is een groep samenwerkende organen die samen een bepaalde functie hebben. Waar/nietwaar
• 1 type weefsel kan in verschillende organen voorkomen. Waar/nietwaar
• Het skelet is een voorbeeld van een orgaan. Waar/nietwaar
• De nieren bevinden zich in de borstholte. Waar/nietwaar
• Een celwand is tussencelstof. Waar/nietwaar
• Oudere plantencellen hebben veel kleine vacuolen. Waar/nietwaar
• Het doel van een gewone celdeling is de vorming van nieuwe cellen. Waar/nietwaar
• In elke celkern komt de stof DNA voor. Waar/nietwaar
• Aan het eind van een celdeling bestaat elk chromosoom uit 2 draden. Waar/nietwaar
• De kern van een cel van een mens bevat 23 paren chromosomen. Waar/nietwaar
• Madeliefjes hebben groene bladeren en witte bloemen. 1 van de levenskenmerken van een madeliefje is voeden. Is de witte bloemkleur ook een levenskenmerk? Waar/nietwaar
• Het madeliefje is een individu waarvan het leven eindigt met de dood. Waar/nietwaar
• Madeliefjes blijven bestaan doordat individuen zich voortplanten. Waar/nietwaar

• Hoe heet het gespierde vlies dat de borstholte scheidt van de buikholte?
• Een varken heeft 40 chromosomen in de kern van een lichaamscel. Hoeveel paren zijn dit?

Ordening

• Komen in bacterien bladgroenkorrels voor?
• Bacterien kunnen voedselbederf veroorzaken. Welke groep organismen kan dat ook?
• Kunnen eenden en merels 1 populatie vormen?
• Behoren een ezel en een paard tot dezelfde soort?
• Pijlstaartroggen leven in zee. Ze hebben vinnen en ademen met kieuwen. Tot welke afdeling van de gewervelde behoort een pijlstaartrog?
• Op welke manier haalt een brughagedis adem?
• Op welke manier plant een brughagedis zich voort?
• Zijn varkens zoogdieren?

• Het aantal populaties in een weiland kan groter zijn dan het aantal soorten in dat weiland. Waar/nietwaar
• Een schimmel bestaat altijd uit 1 cel. Waar/nietwaar
• Bij de bereiding van brood worden schimmels gebruikt. Waar/nietwaar
• Bij bedektzadigen komen vruchten voor. Waar/nietwaar
• Geleedpotigen hebben een uitwendig skelet. Waar/nietwaar
• Weekdieren kun je alleen op het land vinden. Waar/nietwaar

Voortplanting en ontwikkeling

• Hoe heet het deel van het vrouwelijke voortplantingsstelsel dat vooral gevoelig is voor seksuele prikkels?
• Hoe noem je iemand die besmet is met het aids-virus, maar nog geen ziekteverschijnselen heeft?
• Aan het eind van de zwangerschap trekken spieren in de baarmoederwand zich samen. Dit helpt bij de geboorte. Wat is de naam van deze spiersamentrekkingen?
• Bij de mens is de bouw van eicellen anders dan de bouw van spermacellen. Dit verschil in bouw heeft te maken met het verschil in functie van beide type cellen. Welk type geslachtscellen heeft een zweepstaart?

Erfelijkheid

• Komen in een levercel de genen enkelvoudig voor of in paren?
• Hoeveel geslachtschromosomen heeft een spermacel?
• Een kruising van een schaap met lange poten en een schaap met korte poten geeft schapen met lange poten en schapen met korte poten. Men gaat door met het kruisen van nakomelingen. Zo kan op een bepaalde manier na jaren een grote kudde schapen worden verkregen met alleen kortpotige schapen. Is er hierbij kunstmatige selectie toegepast?
• Hebben de kortpotige schapen voor alle erfelijke eigenschappen hetzelfde genotype?

• Hebben kinderen van twee-eiige tweelingen hetzelfde genotype? Waar/nietwaar
• Gisten die worden gebruikt bij de bereiding van brood zijn ontstaan door recombinant DNA-technieken. Waar/nietwaar
• Bij vlinders komt gedaanteverwisseling voor. Dat wil zeggen dat een jong dier (rups) een geheel andere lichaamsbouw en andere levenswijze heeft dan een volwassen dier. Hebben rups en vlinder hetzelfde fenotype? Waar/nietwaar
• Hebben rups en vlinder hetzelfde genotype? Waar/nietwaar

Evolutie

• Is de ontwikkeling van rups tot vlinder evolutie?
• Is de ontwikkeling van zeeplanten tot landplanten een voorbeeld van evolutie?
• Is een versteende pootafdruk een fossiel?
• Is een pootafdruk in los zand een fossiel?

Regeling

• Als iemand schrikt gaat zijn hart sneller kloppen. Door welk hormoon wordt deze reactie veroorzaakt?
• Door welk orgaan (of welke organen) wordt groeihormoon geproduceerd?

Zintuiglijke waarneming

• Aan welk deel van een oog zijn de oogspieren bevestigd?
• Welk deel van een oog houdt het netvlies op zijn plaats?
• Een jongen kan moeilijk lezen wat er in de klas op het bord staat. Dit komt door een afwijking aan zijn ooglenzen. Hij kan voorwerpen van dichtbij wel scherp zien. Kunnen zijn ooglenzen niet bol genoeg of niet plat genoeg worden?
• Sommige kinderen worden zonder gehoorbeentjes geboren. Zijn deze kinderen altijd doof?
• Welk deel in je oor zorgt ervoor dat de luchtdruk aan beide kanten van het trommelvlies gelijk blijft?

• Is de adequante prikkel voor drukzintuigen de zwaartekracht? Waar/nietwaar
• In de maagwand komen pijnpunten voor. Waar/nietwaar
• Tastzintuigen liggen dieper in de huid dan drukzintuigen. Waar/nietwaar
• Iemand kan blind zijn doordat de gezichtcentra in de grote hersenen zijn uitgeschakeld. Waar/nietwaar
• De oogspieren draaien het oog in de gewenste richting. Waar/nietwaar
• Het vaatvlies zorgt voor de bescherming van het oog. Waar/nietwaar

Stevigheid en beweging

• Bij het ouder worden verandert de samenstelling van been. Neemt het gehalte aan kalkzouten in de tussencelstof toe of af?
• Wordt been hierdoor buigzaam of minder buigzaam?
• Bij een voetbalknie is een stukje kraakbeen in het kniegewricht gescheurd. Hoe heet dit stukje kraakbeen?

• Een spierbundel bestaat uit een aantal spiervezels. Waar/nietwaar
• Bij een verzwikking rekken spieren te ver uit. Waar/nietwaar
• Bij een knie die op slot zitten, beletten spieren het bewegen van de knie. Waar/nietwaar
• Tijdens een voetbalwedstrijd schopt iemand per ongeluk tegen het scheenbeen van Bert. Een verzorger behandelt deze blessure met een spons met ijswater. Treedt er hierdoor minder zwelling op? Waar/nietwaar
• Door de behandeling met ijswater neemt de pijn af. Waar/nietwaar

Gedrag

• Hoe heet het gedrag van soortgenoten ten opzichte van elkaar?
• Een panter besluipt een groep grazende antilope. Als hij er vlakbij is, neemt hij een aanloop om ze te bespringen. De antilopen sprinten op het allerlaatste moment weg. Wat is de motiverende factor voor het sluipgedrag van de panter?
• Wat is de prikkel voor het sluipgedrag van de panter?
• Wat is de prikkel voor het vluchtgedrag van de antilopen?
• Een wasbeer die wordt aangevallen, zet zijn haren overeind. Wat voor type gedrag is dit?

Stofwisseling

• Planten kunnen uit glucose eiwitten vormen. Hierbij is een voedingszout nodig dat door planten uit de bodem wordt opgenomen. Welk voedingszout is dit?

Planten

• Mais ontkiemt in de grond. Enkele stoffen zijn: glucose, koolstofdioxide en zuurstof. Welke van deze stoffen neemt de maiskorrel uit de omgeving op voordat het kiemplantje boven de grond komt?
• Bladluizen leven van suikerrijp plantensap. Zij zuigen dit sap onder andere uit de nerven van de bladere van een plant. Uit welke vaten halen bladluizen vooral hun voedsel?
• Aan welke kant van een blad zullen in verband daarmee de meeste bladluizen zitten?

Ecologie

(nog geen vragen)

Mens en milieu

• Soms worden lieveheersbeestjes uitgezet om bladluizen te bestrijden. Hoe heeft deze vorm van plaagbestrijding?
• Overheid en boeren vinden de aantasting van ons milieu door mest een probleem. Daarom gelden voor veehouderijen twee regels: in de winter mag er geen mest op het land gebracht worden en mest dat op een weiland wordt aangebracht, moet rechtstreeks in de bodem worden gewerkt. Door welk van deze maatregelen wordt de hoeveelheid mest die op de veehouderijen ontstaat aanzienlijk verminderd?

Voeding en vertering

• Een van de functies van de darmperistaltiek is het kneden van de voedselbrij. Zijn er nog meer functies?

Gaswisseling

• Een wesp in rust maakt met zijn achterlijf vaak pompende bewegingen. Waartoe is dat?
• COPD is een verzamelnaam voor verschillende ziekten aan het ademhalingsstelsel. Een voorbeeld is longemfyseem. Noem een andere ziekte die ook wordt aangeduid met COPD.
• Een haai zwemt door het water met zijwaartse slagen van zijn staart. Sommige soorten haaien persen water met grote kracht door de kieuwspleten naar buiten, waardoor de dieren zichtzelf als het water naar voren stuwen. Wat is een andere functie van de waterstroom die langs de kieuwen gaat?

Transport

• Bij een bloedonderzoek wordt bloed afgenomen uit een armader. Hiervoor wordt eerst een band om de arm aangebracht. Hierdoor worden bloedvaten vlak onder de huid afgeboden. Het bloed kan in die bloedvaten dan niet verder stromen. Hierdoor zwellen deze bloedvaten op. In zo'n opgezwollen bloedvat wordt een naald gestoken. Het bloed wordt opgevangen in een reageerbuis op een plastic zak. Maar waarom wordt dit bloed afgenomen uit een armader en niet uit een armslagader?

Opslag, uitscheiding en bescherming

• De laatste jaren wordt onderzoek gedaan om dierlijke organen te transplanteren naar mensen. Hoe wordt dit genoemd?
• In de huid wordt een stof geproduceerd die de huid soepel houdt. Hoe heet deze stof?
• In het lichaam van de mens worden geen eiwitten opgeslagen. Overtollige eiwitten worden afgebroken. In welk orgaan gebeurt dit?
• Welke giftige afvalstof hoort hierbij?