Franse literatuurgeschiedenis/Germaine de Staël

Anne-Louise Germaine Necker, Baronne de Staël-Holstein, beter bekend als Madame de Staël, was een Frans-Zwitserse romancière en filosofe, geboren op 22 april 1766 te Parijs, alwaar ze ook overleed op 14 juli 1817. Met haar enthousiasme voor de Duitse romantiek heeft zij het Europese denken en de literatuur sterk beïnvloed.

Portret van Mme de Staël door Marie Eléonore Godefroid, 1813

De Staël speelde een actieve rol in de Franse politiek in de jaren 1790 tot ze in conflict kwam met Napoleon Bonaparte. Haar salon op het familielandgoed aan het Meer van Genève, "Coppet", was een centrum van verzet voor de liberale oppositie tegen Napoleon. Ze schreef een van de eerste geschiedenissen over de Franse revolutie waarin ze zich een voorstander toonde van de principes van 1789 en de beperkte constitutionele regering.

Staëls eerste publicatie was een brief over Jean-Jacques Rousseau. die verscheen in 1788, en waarin zij zich identificeerde met het denken over Verlichting en rede. Haar boek De l'Influence des passions sur le bonheur des individus et des nations werd uitgegeven in 1796. Hierin drukte ze haar geloof uit in een systeem dat de absolute vrijheid van het morele wezen beschouwde als het meest essentiële element in zijn welzijn en als zijn kostbaarste en onvervreemdbaar recht.

Haar geschriften, met name haar romans, werden vaak geïnspireerd door haar reizen en waren zeer divers van onderwerp. Delphine (1802) is bijvoorbeeld het verhaal van een jonge vrouw die een affaire heeft met een getrouwde man; Corinne (1807) was geïnspireerd door een reis naar Italië; in De l’Allemagne (1810) vergelijkt zij de Franse en Duitse cultuur, en Dix années d’exil (1821) is een autobiografisch verslag van haar jaren in ballingschap.

Werk (selectie)

• Journal de Jeunesse, 1785.
• Sophie ou les sentiments secrets, toneelstuk, opgevoerd in 1786, gepubliceerd in 1790).
• Jane Gray, berijmde tragedie in vijf bedrijven, 1787 (gepubliceerd in 1790).
• Lettres sur les ouvrages et le caractère de J.-J. Rousseau, 1788.
• Éloge de M. de Guibert.
• À quels signes peut-on reconnaître quelle est l'opinion de la majorité de la nation?
• Réflexions sur le procès de la Reine, 1793.
• Zulma: fragment d'un ouvrage, 1794.
• Réflexions sur la paix adressées à M. Pitt et aux Français, 1795.
• Réflexions sur la paix intérieure.
• Recueil de morceaux détachés (comprenant: Épître au malheur ou Adèle et Édouard, Essai sur les fictions et trois nouvelles: Mirza ou lettre d'un voyageur, Adélaïde et Théodore et Histoire de Pauline), 1795.
• De l'influence des passions sur le bonheur des individus et des nations, 1796.
• Des circonstances actuelles qui peuvent terminer la Révolution et des principes qui doivent fonder la République en France.
• De la littérature considérée dans ses rapports avec les institutions sociales, 1800.
• Delphine, roman, 1802.
• Épîtres sur Naples.
• Corinne ou l'Italie, 1807.
• Agar dans le désert.
• Geneviève de Brabant.
• La Sunamite.
• Le Capitaine Kernadec ou sept années en un jour (komedie in twee bedrijven en in proza).
• La Signora Fantastici.
• Le Mannequin, komedie.
• Sapho, 1811.
• De l'Allemagne, 1813.
• Réflexions sur le suicide, 1813.
• De l'esprit des traductions.
• Considérations sur les principaux événements de la Révolution française, depuis son origine jusques et compris le 8 juillet 1815, 1818 (postuum).
• Œuvres complètes de Mme la Bonne de Staël, publiées par son fils, précédées d'une notice sur le caractère et les écrits de Mme de Staël, par Mme Necker de Saussure, 1820-1821.
• Dix années d'exil, 1821 (postuum).