Onderwijs in relatie tot P2P/Distributief systeem

Een distributief systeem is een stelsel waarbij bepaalde zaken en goederen verdeeld worden onder bepaalde doelgroepen of onder de bevolking. Het gaat dus over een verdelingssysteem, meer bepaald een verdeling van goederen. Volgens Van Dale betekent distributie: "1 uitdeling en 2 door de staat geregelde verdeling van levensbehoeften enz" (Van Dale Uitgevers, 2014). Volgens deze definitie is distributie eerder gericht op levensbehoeften. Binnen de peer-to-peerfilosofie kan distributie ook kennis inhouden (Bauwens & Lievens, 2014).

Een distributief systeem wordt veel vanuit de informaticawereld benaderd. Insup (2007), Kangasharju (2008) en Rupsee (2009) lichten toe wat een distributief systeem in deze context betekent. "A distributed system is a collection of independent computers that appear to the users of the system as a single coherent system" (Insup, 2007, p. 1). Dit distributief systeem is dus een collectie van afzonderlijke computers die de gebruikers zien als één samenhangend systeem.

Distributief systeem en P2P

De samenhang tussen een distributief systeem en peer-to-peer, wordt uitvoerig besproken in het boek van Bauwens en Lievens (2014). Een distributief systeem wordt gekenmerkt door een geordende manier van verdeling, zodat iedereen vrije toegang heeft tot productiemiddelen of kennis/expertise. Het doel van een distributief systeem bestaat eruit deze vrije toegang te garanderen. Het woord ‘toegang’ is cruciaal wanneer men dit in combinatie met de peer-to-peerfilosofie tracht te begrijpen. Het idee van individuele eigendom vervalt hier - wat wel aanwezig is in het kapitalisme - en er wordt de nadruk gelegd op ‘toegang’ tot die zaken. Expertise wordt gedeeld, waardoor mensen hier toegang tot hebben. Deze toegang creëert een soort 'gebruikerswaarde', iedereen kan aan de slag en geeft het project mee vorm. De gebruiker wordt er echter geen eigenaar van. Dankzij het delen van expertise en de gebruikerswaarde kan er lokaal en globaal – want iedereen heeft toegang tot die expertise – een bepaald product ontwikkeld worden. Eenieder kan hier een bijdrage aan leveren en de kennis verder uitbreiden. Die kennis is dan op zijn beurt ook weer vrij toegankelijk. Deze vrije distributie van en toegang tot expertise is mogelijk dankzij een distributief systeem (Bauwens & Lievens, 2014).

In het kapitalistisch systeem bestaan al peer-to-peerprojecten. Het doel is om de peer-to-peer-economie - die gericht is op de gebruikerswaarde en niet op winst - dominant te maken. Dit kan niet in één keer en is bijgevolg een geleidelijk proces. Tegenwoordig zitten we nog in een kapitalistisch systeem waar kleine peer-to-peerprojecten (waaronder distributieve systemen) bestaan. Peerproductie als productiewijze op zich, wil voordelen voor zowel de arbeiders als de zogenaamde ‘commoners’, dit zijn gebruikers die mee waarde creëren. Het mee vorm geven en waarde creëren door de gebruikers is een vorm van horizontalisering. Deze horizontalisering wordt gekenmerkt doordat een product tot stand komt vanuit peers of gelijken. Binnen het kapitalisme is dit niet het geval. Het productieproces heeft hier een duidelijke hiërarchische structuur. Binnen de peer-to-peerproductie vertrouwt men echter op de kennis en vaardigheden van peers. De horizontalisering staat dan ook centraal en is een kenmerk van een distributief systeem. De verdeling van de expertise gebeurt namelijk horizontaal, tussen peers. Daarnaast is vrije toegang er ook een kenmerk van. Wanneer deze toegang beperkt wordt door een vorm van macht of hiërarchie (en er bijgevolg geen vrije toegang is), spreken we niet van een distributief systeem. Men noemt dit dan een hiërarchisch systeem als er sprake is van een centrale macht. Het is een decentraal classificatiesysteem bij een decentrale macht. Een distributief systeem binnen de peer-to-peerfilosofie heeft geen centrale of decentrale macht. Die machtsfactor impliceert een verticale structuur, terwijl horizontalisering centraal staat binnen peer-to-peer. Ook een bottum-up-perspectief is kenmerkend voor peer-to-peer. Het begint dus op klein niveau maar kan een impact hebben op een hele samenleving of daarbuiten. Doordat er steeds meer peers hun expertise willen delen en de gedeelde expertise willen uitbreiden of verfijnen, verschuift het distributief systeem van een lokaal naar een globaal niveau (Bauwens & Lievens, 2014).

Voorbeeld

Een voorbeeld van een distributief systeem binnen de peer-to-peerfilosofie vinden we op het internet. Diigo (Digest of Internet Information, Groups and Other stuff) is een platform, waarbij je zelf kan ordenen. Iedereen kan vrij bronmateriaal classificeren aan de hand van zelfgekozen tags (Bauwens & Lievens, 2014). Je kan een deel van webpagina’s selecteren en notities bijvoegen. Deze notities kan je enkel voor jezelf zichtbaar stellen, maar ook voor een groep binnen Diigo. Daarnaast kan je een link doorsturen naar iemand anders. Het heeft een brede waaier aan mogelijkheden en is gebaseerd op het verspreiden van gegevens onder peers (Diigo, 2014). “Maar ook dit systeem is niet feilloos want als iedereen een eigen ordeningssysteem gebruikt, krijg je classificaties die onderling incompatibel zijn” (Bauwens & Lievens, 2014, p. 145). Je kan wel afspreken om dezelfde tags te gebruiken en op die manier zelf een gemeenschappelijke ontologie creëren, zonder dat iemand die ontologie op voorhand oplegt. Op die manier is er geen sprake van hiërarchische classificatie (Bauwens & Lievens, 2014).

Een voorbeeld van een distributief systeem buiten de peer-to-peerfilosofie betreft massively multiplayer online games (MMOG). Hierbij kunnen mensen over de hele wereld via een bepaald platform tegelijkertijd spelen. Spelers kunnen samenwerken of concurreren en dus ook in contact treden met andere spelers, wereldwijd. Deze spellen kunnen via verschillende media gespeeld worden zoals computer, playstation, gsm enzoverder. Een voorbeeld van dergelijk massively multiplayer online game is World of Warcraft (Massively Multiplayer Online Games, 2014). World Wide Web, afgekort als www, is ook een voorbeeld van een distributief systeem (Insup, 2007).

Theoretische duiding

Een distributief systeem vinden we zoals eerder vernoemd terug in de informatica. Tussen 1945 en 1985 waren computers groot en duur. Het waren 'central systems'. Elke computer bestond op zichzelf, zonder connectie of verbinding met een andere. Midden jaren '80 kwamen er sterke microprocessors, dit is een chip in een computer die de verwerking van verschillende impulsen regelt. Daarna ontstonden de distributieve systemen (Rupsee, 2009). Een distributief systeem is een softwaresysteem dat verschillende computers in een bepaald netwerk met elkaar verbindt (Distributed computing, 2014). Dit komt ook terug in de definitie.

Het distributief systeem betreft één of verschillende autonome subsystemen met als doel het delen van informatie of diensten (Kangasharju, 2008). De focus ligt op het coördineren van de werking van een distributief systeem. Hierbij wordt een bepaalde taak verdeeld onder de subsystemen en samen trachten ze de taak tot een goed einde te brengen. Om dit te kunnen doen wordt er gecommuniceerd tussen de verschillende subsystemen. Ze doen dit aan de hand van acties en berichten (Distributed computing, 2014). Binnen een distributief systeem kunnen we een onderscheid maken tussen een distributief systeem en een parallel systeem. Er bestaat echter zowel een overlap als een verschil tussen beide systemen. Het verschil zit in het geheugen die beide systemen hebben. Bij een parallel systeem is er sprake van ‘using same memory’. Alle computers zijn verbonden door een gedeeld programma waarmee men werkt. Bij een distributief systeem is er sprake van 'distributed memory'. Hier werken verschillende geheugens samen. Om dit te kunnen coördineren, staat ‘message-passing’ op de voorgrond. Door berichten uit te wisselen is ieder subsysteem op de hoogte van andermans ontwikkelingen (Distributed computing, 2014). Kangasharju (2008) geeft het verschil tussen een parallel en distributief systeem aan door een parallel systeem te beschrijven als een multiprocessorsysteem, waar verschillende processors samenwerken. Een distibutief systeem fungeert als een multicomputersysteem waar de computers op zich verbonden zijn. Ondanks deze verschillen, bestaat er ook overlap. Het parallelsysteem kan een onderdeel zijn van het distributief systeem, maar het werkt beperkter dan een distributief systeem. Bij een distributief systeem heeft elke component een eigen geheugen en worden deze geheugens samengebracht via berichtgeving. Op die manier is er een veel bredere waaier aan mogelijkheden om een bepaald probleem op te lossen. Als er bijvoorbeeld een fout is in de software, zijn er andere componenten die nog verder kunnen werken en is het distributief systeem niet verloren. Bij een parallel systeem kan de fout het hele systeem beïnvloeden (Distributed computing, 2014).

Een distributief systeem kan verschillende vormen aannemen. Zo bestaan er SOA-based systems, massively multiplayer online games en peer-to-peerapplicaties (Distributed computing, 2014). Dit werd reeds beknopt besproken bij 'Voorbeeld'. SOA-based systems zijn systemen waarbij 'SOA' staat voor 'service-oriented architecture'. Het is een soort van ontwerppatroon vanuit verschillende stukjes software die een bepaalde functionaliteit verstrekken aan andere applicaties via een protocol (Service-oriented architecture, 2014). Een voorbeeld van een SOA-based system is World Wide Web. Massively mulitplayer online games zijn spellen waarbij er veel verschillende spelers over landsgrenzen heen tegelijkertijd met elkaar kunnen spelen. Een voorbeeld hiervan is War of Worldcraft. Bij een peer-to-peerapplicatie zijn er peers die gebruik maken van een bepaald platform en er mee vorm aan geven zoals Diigo.

Er zijn vijf belangrijke doelstellingen van een distributief systeem in de informatica (Insup, 2007; Kangasharju, 2008): transparantie, openheid, betrouwbaarheid, prestatie en "de mate waarin een computersysteem kan worden uitgebreid in termen van capaciteit en verwerkingskracht" (Encyclo, 2014). Transparantie en openheid hebben betrekking op het productieproces. Betrouwbaarheid betekent dat het systeem o.a. consistent moet blijven en fouten dient te herstellen. Daarnaast zijn zowel prestatie als capaciteit en verwerkingskracht van het computersysteem belangrijk (Insup, 2007). Rupsee (2009) vult aan door het delen van informatie en samenwerking als belangrijke doelen van een distributief systeem te benoemen.

Bovenstaande doelstellingen komen ook terug in een distributief systeem binnen de peer-to-peersamenleving. Samenvattend kunnen we stellen dat die gebaseerd is op het delen van expertise. Die expertise is voor iedereen vrij toegankelijk en kan ook door iedereen aangevuld worden (horizontalisering). Iedere peer heeft dus inzage en toegang tot het hele proces (transparantie) en geven het mee vorm. Hierbij ligt de focus op het maatschappelijk nut (gebruikerswaarde) en niet op winst zoals in het kapitalisme (Bauwens & Lievens, 2014).

Externe links

Voor meer informatie over tendensen m.b.t. peer-to-peer : http://www.jeanlievens.be

Voor meer informatie over hoe we samen kunnen leren en werken : http://peeragogy.org/

Voor meer informatie over de inhoud van Diigo : http://www.diigo.com

Voor meer informatie over het gebruik van Diigo : https://www.youtube.com/watch?v=o0FTC_PAwnE

Voor meer informatie over een distributief systeem begrepen vanuit de informatica: https://www.youtube.com/watch?v=F_4BCNl0iVk

Referenties

Bauwens, M. & Lievens, J. (2014). De wereld redden. Antwerpen: Houtekiet.

Diigo. (2014, 28 september). In Wikipedia: de vrije encyclopedie. Retrieved, 2014, October 28, from: http://en.wikipedia.org/wiki/Diigo

Distributed computing. (2014, 8 oktober). In wikipedia: de vrije encyclopedie. Retrieved, 2014, November 19, from: http://en.wikipedia.org/wiki/Distributed_computing

Encyclo. (2014). Scalability. In encyclo.nl: Nederlandse encyclopedie. Retrieved, 2014, November 19, from: http://www.encyclo.nl/begrip/scalability

Insup, L. (2007). CIS 505: Software Systems: Introduction to Distributed Systems. [Class handout]. Retrieved, 2014, November 29, from: http://www.cis.upenn.edu/~lee/07cis505/Lec/lec-ch1-DistSys-v4.pdf

Kangasharju, J. (2008). Chapter 1: Distributed systems: What is a distributes system? [PowerPoint slides]. Retrieved, 2014, December 13 from: http://www.cs.helsinki.fi/u/jakangas/Teaching/DistSys/DistSys-08f-1.pdf

Massively Multiplayer Online Games. (2014, 27 november). In wikipedia: de vrije encyclopedie. Revtrieved, 2014, November 29, from: http://en.wikipedia.org/wiki/Massively_multiplayer_online_game

Rupsee. (2009). Distributed systems: a brief introduction. [PowerPoint slides]. Retrieved, 2014, December 14 from: http://www.slideshare.net/Rupsee/distributed-systems-1701403

Service-oriented architecture. (2014, 19 november). In wikipedia: de vrije encyclopedie. Revtrieved, 2014, November 29: http://en.wikipedia.org/wiki/Service-oriented_architecture

Van Dale Uitgevers. (2014). Distributie. In Van Dale: Gratis woordenboek. Revtrieved, 2014, October 26, from: http://www.vandale.be/opzoeken?pattern=distributie&lang=nn#.VHmYzjGG-9E