Onderwijs in relatie tot P2P/Polyarchie
De Nederlandse encyclopedie omschrijft polyarchie als volgt: "Een regering van velen, een heerschappij van velen." Als synoniem staat polycratie vermeld ("Polyarchie", n.d.).
Wikipedia omschrijft het iets uitgebreider als volgt: "In modern political science, the term polyarchy (Greek: poly "many", arkhe "rule") was used by Robert Dahl to describe a form of government in which power is invested in multiple people. It takes form of neither dictatorship nor democracy. A polycracy is a state ruled by more than one person, as opposed to monocracy" ("Polyarchie", n.d.).
Polyarchie en P2P
bewerkenBauwens legt de nadruk op het feit dat peer-productie geen democratie is maar een polyarchie. Hij zegt dat het een systeem is dat het individu enorm veel keuzes laat en bijgevolg valse conflicten (conflicten ten gevolge van het alloceren van schaarse goederen) elimineert, dit lijkt voor hem een belangrijke innovatie (Bauwens & Lievens, 2013, p. 116).
Bauwens (2013) ziet de peer-productie als een samenleving waarin verschillende vormen samenwerken en niet één vorm die het voortouw neemt. De huidige democratie verwerpt hij niet, maar hij ziet wel meer mogelijkheden in de maatschappij zonder die geheel te veranderen. De commons, een algemene term voor gedeelde bronnen waarin elke belanghebbende een gelijk aandeel heeft (P2P Foundation, 2014), kunnen we als het ware als voorbeeld zien. Polyarchie ontstaat wanneer iedereen samenwerkt, iedereen samen regeert en daardoor vele bijdragen kan leveren vanuit hun intrinsieke motivatie. Van hogerop worden ze niets opgelegd. Zij kunnen heersen door te kiezen wat ze inbrengen en wanneer ze dit doen. Het individu heeft oneindig veel keuze waaraan hij/zij meewerkt, afhankelijk van de eigen vaardigheden en interesses. Doordat alle mensen in de commons aan het woord komen, leren de mensen duidelijk van elkaar. Iedereen die werkt aan de commons kan anderen volgen en ook gevolgd worden door de menigte. Op die manier is er ook een duidelijk beeld van wat er al dan niet nog moet gebeuren (Bauwens & Lievens, 2013).
Bauwens legt de nadruk op een inkomensgelijkheid binnen de polyarchie. Ook Dahl en Lindblom (1953) (as cited in Blokland, 2005) zien hiervoor enkele redenen. Het zou de stabiliteit van het huidige politieke systeem waarborgen. Bauwens (2013) spreekt van een basisinkomen, op die manier word je erkend in je hoedanigheid als burger, wat een gevoel van rechtvaardigheid meebrengt. Als iedereen als gelijke (peer) wordt behandeld, wordt er ook een afstand gedaan van een alleenheerschappij (monarchie) op de markt- en prijsmechanismen. Zo kan een vrije markt economie ontstaan, de economie wordt dan enkel bepaald door vraag en aanbod waarbij de overheid een minder centrale rol vervult. Dit is wat Bauwens wil, en bovendien wil hij dat de bedrijven hun boekhouding zichtbaar maken voor iedereen, bijgevolg kunnen bedrijven dan daarop reageren (Bauwens & Lievens, 2013, p. 117). Dit is tot op heden nog steeds niet het geval, zoals bij het tweede voorbeeld duidelijk wordt.
Voorbeeld
bewerkenEen polyarchie is het begrip dat wij doorgaans een democratie noemen, maar niet geheel terecht volgens Dahl. Deze overheidsvorm (as cited in "Polyarchy", n.d.) werd het eerst in de Verenigde Staten geïntroduceerd en vervolgens ook in Frankrijk (Dahl, 1989). Ook in België zijn er elementen van die polyarchie aanwezig. Voorbeeld: Wij burgers nemen deel aan de verkiezingen, op die manier krijgt een groot deel (exclusief jongeren beneden de achttien jaar en sommige allochtonen) van de bevolking de kans om hun stem te laten horen.
Als tweede voorbeeld kijken we naar polyarchie binnen organisaties. Binnen bedrijven zien we deze structuur nog niet helemaal ondanks de vele herstructureringen. Tot op heden zien we nog steeds de veelvoorkomende bureaucratie met orde en vele regels. Door dit despotisch regime binnen bedrijven is er een economische ongelijkheid. Omdat de economische positie tevens ook een politieke bron is, leidt het ook tot politieke ongelijkheid (Rothfusz, 2004). Doch zien we een aanzet voor het verbreden van de top van de organisatie. Op die manier krijgen we een collectieve verantwoordelijkheid die de samenwerking aan de top bevordert en de persoonlijke kwetsbaarheid vermindert, vertelt Mintzberg (n.d.) (as cited in Christis, 2011). Maar een hiërarchie blijft duidelijk zichtbaar, zo ook bijvoorbeeld in het onderwijs. Je hebt het ministerie, de directies, de masters, bachelors en leerlingen. Van peers (=gelijken) is hier nog geen sprake, afhankelijk van je diploma 'verdien' je een functie en heb je meer beslissingsrecht. Naast die gelijkheid legt Bauwens ook een nadruk op handelen vanuit je intrinsieke motivatie. De vraag is echter of zo’n structuur volledig haalbaar is? Denk aan de complexiteit van bepaalde onderwerpen, het gebrek aan participatiewil van burgers/werknemers én de noodzaak om sommige dingen op een hoger niveau te regelen?
Theoretische duiding
bewerkenEerst komt de etymologie van de woorden polyarchie en democratie aan bod om er een duidelijk onderscheid in te maken. Vervolgens wordt er ingegaan op Robert Allan Dalh, die we kunnen zien als 'de grondlegger' van het begrip polyarchie. Hij introduceerde dit begrip omdat een democratie in zijn ogen niet realiseerbaar is. Ondanks de grote invloed van Dahl, is het begrip polyarchie maar beperkt aangeslagen (Tromp, n.d.).
In de eerste instantie de etymologie van polyarchie. Het woord komt van het Grieks en kunnen we opsplitsen in polus en archein. Polus kan men letterlijk vertalen als velen, archein betekent heersen. Daaruit wordt er afgeleid: Velen/meerderen die heersen. Kortom meerdere mensen zijn aan de macht of oefenen een welbepaalde invloed uit. Tegengesteld hieraan is monarchie, dit is een regeringsvorm waarbij alle macht bij één persoon berust ("Monarchie", n.d.). Ook democratie stamt af van het Grieks, namelijk van de woorden demos (volk) en kratein (heersen, regeren).
Deze termen mogen niet door elkaar gehaald worden. De Amerikaanse politicoloog Robert A. Dahl introduceerde polyarchie om het begrip democratie buiten te houden (Tromp, n.d.). Democratie is voor Dahl een ideaaltype, iets wat nastrevenswaardig is, maar polyarchie omschrijft het feitelijke bestuur. Dit bevat elementen van het ideaaltype maar het verloopt toch anders.
Volgens Robert A. Dahl is er sprake van polyarchie als er voldaan is aan drie voorwaarden. Ten eerste, zegt hij, moet de burger in staat zijn om zijn voorkeuren te formuleren, vervolgens moet hij ze kunnen uiten en als laatste moeten ze een gelijk gewicht hebben in het besluitvormingsproces. Het is met andere woorden een beslissing van iedereen. Om dit allemaal tot zijn recht te laten komen, spreekt Dahl van acht noodzakelijke garanties. Enkele van die voorwaarden zijn de vrijheid van vereniging en vergadering, de vrijheid van meningsuiting, het recht om te kiezen, de overheidsinstellingen de keuze van hun beleid laten afhangen van de stemmen en andere uitingen van de voorkeur van de burgers. Hierbij is het erg belangrijk dat de overheid openstaat voor de ideeën van burgers. Er moet sprake zijn van toegankelijkheid, contestatie én participatie. Het is een systeem dat een hoge mate van betrokkenheid en liberalisering vraagt (Thomassen, n.d.).
Externe links
bewerkenOpvattingen van Dahl omtrent polyarchie
Uitdieping rond het begrip polyarchie
http://en.wikipedia.org/wiki/Polyarchy
http://www.encyclo.nl/begrip/polycratie
Uitdieping rond democratie
Referenties
bewerkenBauwens, M., & Lievens, J. (2013). De Wereld redden: met peer-to-peer naar een postkapitalistische samenleving. Antwerpen, België: Houtekiet
Blokland, H. (2005). Pluralisme, democratie en politieke kennis: ontwikkelingen in de moderne tijd. Retrieved from http://books.google.be/books?id=Tm-R9wz0ZJAC&pg=PA97&lpg=PA97&dq=toepassing+polyarchie&source=bl&ots=59R9wDr4bB&sig=h2n2zcZzRl7uJJ0oBzILXRSbGgI&hl=nl&sa=X&ei=y5tSVJeJH5DaavfwgaAK&ved=0CCsQ6AEwAw#v=onepage&q=toepassing%20polyarchie&f=false
Christis, J.H.P.(2011). Het ziekenhuis als ontwerpvraagstuk. Tijdschrift voor Management en Organisatie,65 (6), pp. 112-126
Monarchie. (n.d.). Retrieved from http://www.encyclo.nl/begrip/Monarchie
P2P Foundation. (n.d.). Commons. Retrieved from http://p2pfoundation.net/Commons
Polyarchie. (n.d.). Retrieved December 12, 2014, from http://en.wikipedia.org/wiki/Polyarchy
Polyarchie. (n.d.). Retrieved from http://www.etymologiebank.nl/trefwoord/polyarchie
Polyarchie. (n.d.). Retrieved from http://www.encyclo.nl/begrip/polyarchie
Rothfusz, J. (2004). Democratie. Retrieved from http://www.filosofiegroningen.nl/documents/2004/Jacquelien200410Democratie.htm
Thomassen, JJA. (n.d.). Hedendaagse democratie. Retrieved from samenvattingen.student.utwente.nl/downloads/samenvatting_172070.doc
Tromp,B. (2007). De wetenschap der politiek: Verkenningen. Retrieved from http://books.google.be/books?id=EMD1uNorsHcC&pg=PA7&lpg=PA7&dq=polyarchie+definitie&source=bl&ots=NfxGcrnRFM&sig=Ewn1W3-dbZy15ZVYZxN90Z-YijQ&hl=nl&sa=X&ei=tHpPVLfwDYSL7Ab084C4DA&ved=0CDMQ6AEwAw%20-%20v=onepage&q=polyarchie%20definitie&f=false#v=snippet&q=polyarchie%20definitie&f=false