Oudgrieks/Blok 1/1-Grammatica: het zelfstandig naamwoord/Verbuiging eerste klasse

Eerste klasse

bewerken
Eerste verbuiging
bewerken
  • ἡ μάχη betekent de strijd en is vrouwelijk (op -η, gen. -ης).

De volledige verbuiging is als volgt:

naamval enkelvoud meervoud
nominativus μάχη μάχαι
genitivus μάχης μάχων
dativus μάχ μάχαις
accusativus μάχην μάχας
  • ἡ θύρα betekent de deur, poort en is vrouwelijk (op -α, gen. -ας). Hier geldt de zogeheten "ρει-regel": als een vrouwelijk woord in de stam op een , of eindigt, is in het enkelvoud de uitgang niet , maar . Volgens deze regel wordt bijvoorbeeld βασιλεία (koningin) verbogen:
naamval enkelvoud meervoud
nominativus βασιλεία βασιλείαι
genitivus βασιλείας βασιλείων
dativus βασιλεί βασιλείαις
accusativus βασιλείαν βασιλείας
  • ἡ θάλαττα betekent de zee en is vrouwelijk (op -α, gen. -ης).
  • ὁ πολίτης betekent de burger en is mannelijk (op -ης, gen. -ου). De verbuiging gaat als volgt:
Enkelvoud Meervoud
Nominativus πολῑ́της πολῖται
Genitivus πολῑ́του πολῑτῶν
Dativus πολῑ́τῃ πολῑ́ταις
Accusativus πολῑ́την πολῑ́τᾱς
Vocativus πολῖτᾰ πολῖται

Op dezelfde manier wordt bijvoorbeeld ook δεσπότης (heerser) verbogen:

naamval enkelvoud meervoud
nominativus δεσπότης δεσπόται
genitivus δεσπότου δεσπότων
dativus δεσπότ δεσπόταις
accusativus δεσπότην δεσπότας
Tweede verbuiging
bewerken
  • ὁ δοῦλος betekent de slaaf en is mannelijk (op -ος, gen. -ου).
  • τό θηρίον betekent het dier en is onzijdig (op -ον, gen. -ου).

De verbuigingen zijn als volgt:

enkelvoud tweevoud meervoud
nominatief δοῦλος δούλω δοῦλοι
vocatief δοῦλε
accusatief δοῦλον δούλους
genitief δούλου δούλοιν δούλων
datief δούλῳ δούλοις


naamval enkelvoud meervoud
nominativus θηρίον θηρία
genitivus θηρίου θηρίων
dativus θηρί θηρίοις
accusativus θηρίον θηρία

Hierbij vallen een aantal dingen op:

  • De onzijdige nominatief en accusatief zijn gelijk, dit is altijd zo.
  • De verbuiging van het lidwoord lijkt erg op de uitgang van het zelfstandig naamwoord, maar is niet identiek!
Informatie afkomstig van https://nl.wikibooks.org Wikibooks NL.
Wikibooks NL is onderdeel van de wikimediafoundation.