Maatschappijleer/Politiek en politocologie - Edwin Woerdman: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Regel 6:
== Samenvatting ==
=== Problemen, politiek en politicologie ===
Een inleiding waarin de politicologie wordt beschreven in relatie tot de politiek.
Het boek benadrukt de samenhang tussen verschillende deelterreinen van de politicologie en die tussen politicologie en de politiek.
Centrale begrippen: politiek, staat, democratie en macht.
Hoofdstuk 1: Problemen, politiek en politicologie
Waar gaat de politiek over en wat zijn centrale vragen?
==== Politieke problemen ====
Maatschappelijke verschijnselen die niet als problematisch worden ervaren krijgen doorgaans geen aandacht in de politiek. Diverse politieke problemen hebben invloed op ons dagelijks leven en we betalen mee aan de pogingen om dit op te lossen.
Politiek is een situatie waarbij de overheid betrokken is of zou moeten zijn. Deze definitie van Van Deth en Vis heeft als voordeel dat ze duidelijk afgebakend is.
Een probleem is een situatie die mensen als ongewenst beschouwen en ze denken de situatie te moeten en kunnen veranderen.
Objectief aspect (feitelijke werkelijkheid) versus Subjectief aspect (perceptie).
Percepties zijn belangrijk in de politiek omdat ze uiteindelijk het gedrag van mensen sturen.
Een politiek probleem is een ongewenst en veranderbaar beschouwde situatie waarbij de overheid betrokken is of zou moeten zijn.
Er is niet altijd overeenstemming wat een politiek probleem is:
mensen hanteren verschillende normen om de werkelijkheid te beoordelen
mensen ervaren de objectieve werkelijkheid verschillend
mensen zijn het niet eens
�
==== Politiek en de overheid ====
Grootste werkgever van Nederland.
Defenities van Hoogerwerf en Laver.
==== Politiek en het verdelingsvraagstuk ====
Zero-sum game: extra geld voor de een betekent minder geld voor de ander.
Lasswell: wie krijgt wat, wanneer en hoe?
Zeer ruime definitie.
Lasswel en Kaplan: het vormen en verdelen van macht.
Te ruim en te beperkt tegelijk.
Easton: de gezaghebbende toedeling van waarden voor een samenleving.
Te weinig afbakening.
Verdeling van geld macht en waarden.
==== Politiek en collectieve actieproblemen ====
In een collectieve-actieprobleem conflicteert het eigenbelang van elk individu in een bepaalde mate met het eigenbelang van ieder individu. Het collectief resultaat is in strijd met het eigenbelang van de verschillende individuen.
Publieke goederen zijn ondeelbaar en niet-uitsluitbaar. Bijvoorbeeld dijken.
Free rider-principe.
Individuele rationaliteit kan collectieve irrationaliteit opleveren.
Semipublieke of quasipublieke goederen zijn in een bepaalde mate deelbaar en uitsluitbaar. Bijvoorbeeld openbaar vervoer.
Taylor: politiek = het oplossen van collectieve-actieproblemen. Door:
overheidsingrijpen (surveilance)
de verleiding of te free-riden te verkleinen (belastingmaatregelen en boetes)
moraal (men voelt zich verplicht)
command-and-control: de overheid dwingt de burgers samen te werken.
==== Enkele kenmerken van politiek ====
Politiek heeft onder meer betrekking op:
- de overheid (Van Deth en Vis, Hoogerwerf)
- conflict en samenwerking (Laver)
- de verdeling van geld (Lasswell)
- de verdeling van macht (Kaplan)
- de verdeling van waarden (Easton)
- collectieve-actieproblemen (Taylor)
Er bestaat geen 'beste' omschrijving van politiek.
==== Politicologie ====
Centrale vragen:
Hoe moet het object van politicologie gedefinieerd worden? (afbakening)
Hoe moeten de centrale begrippen van politicologie gedefinieerd worden? (invulling)
Welke wetenschappelijke strategie moet gebruikt worden om de beoogde kennis te verwerven? (methode)
Welke wetenschappelijke benadering moet gebruikt worden om de beoogde kennis te verwerven? (blikrichting)
Benaderingswijze:
* theoretisch
* empirisch
* normatief
* vergelijkend
==== Wetenschappelijke benaderingen ====
Theoretische politicologie
Zuivere theorie - bijvoorbeeld de trias politica
vereenvoudiging (meest wezenlijke onderdelen)
abstrahering (beperkte hoeveelheid gegevens)
generalisatie (focus op algemene elementen)
�Empirische politicologie
onderzoekende benadering - empirische cyclus
> probleemstelling > doelstelling & vraagstelling > theorie >
hypothese > operationalisering > analyse > conclusie > probleemstelling… >
Normatieve politicologie
Gewenste politieke orde (politieke filosofie)
Rawls: oorspronkelijke positie. Procedurele rechtvaardigheid:
vrijheidsrechten voor alle individuen (niet ten koste van een ander)
toegang tot banen en functies (gelijke kansen)
armsten zo rijk mogelijk (bescherming van minderbedeelden)
Tricle-downeffect: het bestaan van rijken komt ten goede aan de armen.
Vergelijkende politicologie
Diachrone (tijd) en synchrone (plaats) methode.
== Begrippenlijst ==
| |||