Schilderen/Vormen: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting |
|||
Regel 3:
Naast lijnen zijn vormen of vlakken het basiselement in een schilderij en in de compositie van het schilderij. Voor het schilderen zijn vormen zelfs belangrijker dan lijnen. Op een groot schildersdoek zal je immers eerder een vlak gaan schilderen, of een vorm gaan opvullen dan een lijn schilderen. Naast de vormen, die vaak het hoofdonderwerp van het schilderij uitmaken, zijn er de restvormen, de ruimte om de vormen heen. De rol van deze restvormen staat in het hoofdstuk [[Schilderen/Restvormen|restvormen]].
Een schilderij met grote, duidelijke, monumentale vormen straalt een bepaalde kracht uit.
{{Schildervoorbeeld3|File:'Bath Road Cliff, Newport' by Edward Mitchell Bannister, 1889.jpg|File:Benson25.jpg|File:'Two Heads' by Paul Klee, 1932, Norton Simon Museum.JPG|Edward Mitchell Bannister (1828–1901)<br>Bath Road Cliff, Newport 1889|Frank Weston Bensen,
{{Schildervoorbeeld3|File:Aimitsu-1944-Flowers.png|File:Arcimboldo, Giuseppe (workshop) - Winter.jpg||Aimitsu. ca. 1944<br>Bloemen|Uit de werkplaats van Giuseppe Arcimboldo (1527–1593)<br>Winter||Schilderijen zonder duidelijke vormen, of met een overdaad aan vormen, tonen rommelig.}}▼
<br>De lezeres, circa 1910|Paul Klee<br>1931, twee hoofden|Het schilderij van Bannister bestaat eigenlijk uit twee zeer eenvoudige vormen; de bruine rots die via de kleur bruin aan de voorgrond vastzit, en de blauwe vorm, die het bruin als het ware de hand geeft. Door je oogharen kijkend is het blauw van de baai en het blauw van de lucht met de wolken vrijwel één geheel. Kijk eens hoe nietig de twee mensen zijn in deze grote natuurvormen. Het schilderij van de lezeres bestaat uit drie grote vormen: het lichaam van de vrouw, de grote oranje parasol, en restruimte om deze twee vormen heen. Daarnaast bevat het schilderij enkele kleinere donkere vormen, de beide armen en het hoofd van de vrouw. Het schilderij van Paul Klee, geheel rechts, bestaat uit een grote vorm, die in het midden geplaatst is. De vorm bestaat weer uit een beperkt aantal kleinere vormen. Accenten zijn enkele lijnen en een paar stippen.}}
Schilderijen die opgebouwd zijn uit veel kleine vormen tonen vaak wat rommelig. Van deze rommelige schilderijen hieronder enkele voorbeelden. Het is natuurlijk subjectief of je dit rommelig wilt noemen, dan wel juist levendig. In de periode van de [[W:Barok|barok]], vond men zulke drukke schilderijen juist mooi.
▲{{Schildervoorbeeld3|File:Aimitsu-1944-Flowers.png|File:Arcimboldo, Giuseppe (workshop) - Winter.jpg|File:Mercato del pesce, Beuckelaer 001.jpg|Aimitsu. ca. 1944<br>Bloemen|Uit de werkplaats van Giuseppe Arcimboldo (1527–1593)<br>Winter|Joachim Beuckelaer<br>De vismarkt|Schilderijen zonder duidelijke vormen, of met een overdaad aan vormen, tonen snel wat rommelig. Het oog weet letterlijk niet waar het rustpunt te vinden is, en blijft over het doek zwerven. Dat kan natuurlijk je doel zijn.}}
== Hoe de vorm te ontdekken ==
Regel 16 ⟶ 21:
Organische vormen zijn vormen die in de natuur voorkomen. Deze vormen zijn meestal gebogen of rond, slechts zeer zelden recht.
{{Schildervoorbeeld3|File:Battle of Revel.jpg|File:Malabarista y contorsionista (Fernando Botero).JPG|File:Carlo Marko dÄ Waldpartie 1851.jpg|
Ivan Aivazovsky (1817–1900)<br>De zeeslag van Revel|Fernando Botero|Károly Markó (1793–1860)<br>Bos, 1851|In het linder schilderij overheerst de grote vorm van de lichte wolken de voorstelling. De boten die een zeeslag uitvechten lijken er minder toe te doen. De mensenlijke lichamen hebben uiteraard organische vormen. Fernando Botero maakt de mensen nog dikker, overdrijft hun vorm. Tenslotte zijn de volle vormen van bomen in blad een oervoorbeeld van de organische vorm.}}
== Wiskundige vormen ==
Wiskundige vormen zijn veelal strak en recht en kunnen gemaakt worden met lineaal en passer. De eenvoudigste wiskundige vormen zijn de rechthoek, de driehoek en de cirkel. Iets complexer is de ellips. Vaak kan je het onderwerp als dat een ingewikkelde vorm heeft, onderverdelen in deze vormen.
{{Schildervoorbeeld3|File:Oswald Achenbach - Funeral in Palestrina - Google Art Project.jpg|File:Hendrick Avercamp - Ijs landschap (ca.1610).jpg|File:El Lissitzky 1919 Suprematist composition.jpg|Oswald Achenbach (1827–1905) |Hendrick Avercamp (1585–1634) <br>
IJslandschap, ca. 1610|[[w:El Lissitzky|El Lissitzky]] (1890–1941) <br>Suprematistische compositie, 1913|Gebouwen zijn uiteraard vormen die rechthoekig zijn. In het schilderij links is ook een opvallende driehoek links bovenaan geplaatst. Als je het schilderij van Avercamp door je oogharen bekijkt, is het grote gebouw het belangrijkste, ondanks al het gekrioel van de mensen op het ijs. Rechts een werk met alleen geometrische vormen, een rechthoek, vierkant, halve cirkel en een niet aan te duiden rechthoekige vorm. De schilder heeft hier slechts weinig kleuren gebruikt.}}
{{Schildervoorbeeld3|File:Barthel Beham - Portrait of a Woman - Google Art Project.jpg|File:Agghazy Gyula Lonely Poplar.jpg|File:OlavJA1.jpg|Barthel Beham (1502–1540)
Regel 30 ⟶ 35:
Hoewel het schildery van Aggházy de titel van de boom in het midden draagt, zijn de grootste vormen in dit schilderij de twee driehoeken van de duinen. Het recht schilderij laat driehoeken vooral als restvormen zien, tussen de blauwe boomstammen, maar ook de vorm van de weg onderaan is een driehoek.}}
{{Schildervoorbeeld3|File:Andreas Achenbach Rolandsbogen 1834.jpg|File:Arbo-Signe Alette Arbo.jpg|File:Composition with two Oval Forms by Theo van Doesburg.jpg|Andreas Achenbach (1815–1910) |
Peter Nicolai Arbo (1831–1892)<br>Signe Alette Arbo
waarschijnlijk 1876
|Theo van Doesburg (1883–1931), twee ovale vormen|Een ruine van een grote triomfboog, met een ovale vorm, midden in het doek geplaatst.In het midden een menselijk gezicht, in de meeste gevallen een ovaal, vooral bij een kind zoals hier. Rechts een experiment met twee abstracte ovale vormen.}}
==
Er zijn ook (wiskundige) vormen die drie-dimensionaal of ruimtelijk zijn. De basisvormen zijn kubus, de balk (een langgerekte kubus), de piramide, cilinder, bol en kegel. Als je een lichaam van een mens of dier bekijkt, kan je dat in deze onderdelen verdelen, om je denken in vormen makkelijker te maken. Als je driedimensionale vormen op een schilderij wilt afbeelden moet je ze als het ware platslaan.
Regel 57 ⟶ 58:
{{sub}}{{Schildervoorbeeld3|File:Adler Still life c. 1850.jpg|File:Willem van Aelst, Fruit Still Life with a Snail, 1649.jpg|File:Mazhar Ali Khan Self-Portrait.jpg|Mór Adler (1826–1902) |Willem van Aelst, stilleven met slak, 1649|Mazhar Ali Khan (India)<br>Zelfportret ca. 1830|In het schilderij van Mór Adler contrasten tussen allerlei organische, ronde vormen, en de geometrische rechte lijnen van een soort trap waar alle voorwerpen op zijn neergezet. Het schilderij vertoont weinig contrast in kleur, maar er is wel een groot contrast tussen licht en donker toegepast. Ook het schilderij van Van Aelst toont een contrast tussen organische vormen en de scherpe lijnen van de marmeren tafel.
Het bijzondere schilderij van de Indiase schilder toont boven de geometrische figuren van de gebouwen, onder de organische vormen van de schilder zelf, Let ook eens op de plaatsen waar de kleur rood is gebruikt, verspreid over het schilderij.}}{{Schildervoorbeeld3|File:Lucílio de Albuquerque - Em São João Del Rey.jpg|File:Carl Bille - Marinemaleri.jpg|File:Eva Bonnier Couturières 1887.jpg|Lucílio de Albuquerque (1877–1939)<br>Zicht op São João del-Rey |Carl Bille (1815–1898) <br>Zeelandschap, 1884|Eva Bonnier (1857–1909)<br>De kleermaaksters, 1887|
| |||