|
Na een onbezorgde jeugd wankelt het wereldbeeld van de jonge Hamlet: zijn vader wordt vermoord, hij komt te weten dat zijn oom Claudius, die zich de troon heeft toegeëigend, de moordenaar is. Bovendien trouwt zijn moeder kort na de dood van zijn vader met Claudius. De geest van zijn vader verschijnt aan hem en vertelt hem alles, ook over zijn eigen slechtheid. Hamlet wil eigenlijk vluchten uit deze slechte wereld en overweegt zelfmoord:
----
== Moderne vertalingen ==
;Monoloog van Hamlet uit Act III, scene I:
:Te zijn of niet te zijn, dat is de kwestie:
:of het nobeler is om te lijden
:onder alles wat het wrede Lot je toeslingert
:of om de wapens op te nemen tegen een zee van zorgen
:en er al vechtend een einde aan te maken?
:Te sterven, te slapen, niets meer;
:en in die slaap rust vinden voor alle hartzeer
:en de duizend pijnen die je lichaam je bezorgen,
:dat zou een einde zijn om jezelf toe te wensen.
:Te sterven; te slapen: misschien wel dromen: Ach nee,
:daar wringt het 'm: want welke dromen komen in die dodenslaap,
:als we de aardse zorgen hebben afgeworpen,
:Het doet ons weifelen: dit is de overweging die leidt
:tot de ellende van zo'n lang leven,
:Want wie zou de gesel en de hoon van de tijd verdragen,
:het onrecht van de onderdrukker, de arrogantie van de rijke,
:de pijnen van een onbeantwoorde liefde, de dwalingen van het recht,
:de onbeschoftheid van een ambtenaar, en de verachting
:waarmee onbenullen je geduldige werk belonen,
:wanneer je rust kan vinden met een simpele dolkstoot?
:Wie zou dit alles verdragen, zweten en kreunen onder een ellendig bestaan
:als niet de dreiging van wat achter de dood komt er was,
:het onontdekte land waar geen reiziger uit weerkeert
:verwart ons en maakt ons zwak,
:zodat we liever de lasten dragen die we kennen
:dan het onbekende tegemoet te gaan.
:Zo verlamt het geweten ons tot lafaards,
:en zo wordt gezonde daadkracht verziekt door bleek gepieker
:en lopen grootse ondernemingen op niets uit.
:Stil nu, daar is mooie Ophelia! Nymf,
:laat mijn zonden in je gebeden herinnerd worden.''
:::::<small>- ''(vertaling: J. Grandgagnage)''</small> <ref>[https://sites.google.com/site/shakespearevertalingen/tragedies/hamlet Vertaling op "Shakespearevertalingen": ''Te zijn of niet te zijn''].</ref>
----
== Oudere vertalingen ==
Uit Maria Cambon: "Hamlet,: treurspel" (1779)
<ref>[https://books.google.be/books?id=Af9aAAAAcAAJ&pg=PA64&lpg=PA64&dq=Maria+Cambon+Hamlet&source=bl&ots=Fa_Y1q3Qqn&sig=ePHx-zXjSiEGP-_ypRs4xURuEzc&hl=nl&sa=X&ved=0ahUKEwiAutTlrvXOAhWCWhoKHZ3WAbUQ6AEIIDAC#v=onepage&q=derde%20tooneel&f=false Zie Google book]</ref>
(spelling gemoderniseerd)<ref>Niet ingrijpend; zo zijn verbuigingen behouden.</ref>
:Te zijn of niet te zijn, dat is’t. Zou ‘t edeler wezen
:Te lijden, te ondergaan al’ wat natuur moet vrezen?
:Te bukken met geduld voor alle tegenheden,<ref>Tegenheden: tegenwerkingen.</ref>
:Dan met het noodlot in de wapenen te treden,<ref>De wapens op te nemen tegen het noodlot.</ref>
:En door dien wederstand die te eindigen, te sterven,
:Te slapen, en niet meer, om kalmte te verwerven,
:Terwijl men hoopt, dat bij dien slaap alle angst en smart
:Een einde neemt? - Die slaap moet wenselijk zijn voor ‘t hart -
:Een slaap - een droom - maar neen! wat droom kan
::na ‘t verscheiden,<ref>Verscheiden: sterven.</ref>
:Daar geen verbeelding werkt, zich door den geest verspreiden?
:Wanneer die doodslaap ons in ‘t graf de kalmte biedt,
:Deelt het gevoel lijk gewis in de onrust niet:
:Die hoop werkt d’afkeer uit voor lange levensdagen!
:Wie kan met taai geduld altijd het onheil dragen?
:Wie kan den gesel der verachting steeds weerstaan?
:Wie kan de wetten zien verdraaien, ‘t recht verraden?
:Wie kan gestaag de hoon van trotse hoogmoed lijden?
:Wie de verdrukker de verdrukten zien bestrijden?
:Wie kan de rijke zich zien voeden met het bloed
:Des lagen mans, dien hij zijn broeder noemen moet?
:Wie kan de machtigen de zwakken zien vertreden,
:Terwijl zijn onschuld kwijnt in zijn behoeftigheden?
:Wie kan verdienste altoos door de ondeugd zien gesmaad?<ref>Altoos: altijd.</ref>
:Wie gruwt van de ontrouwe niet, die ‘t huwelijk had verraad? -
:God... wat doet naar een toestand, zo vol verschrikkelijk trachten!<ref>"'stand" uit de oorspronkelijke tekst betekent hier waarschijnlijk "toestand".</ref><ref>Trachten: verlangen naar.</ref>
:Wat... ja! - ‘t is iets, dat wij na onze dood verwachten!
:Die onbekende streek, waar elk voor ons verdwijnt,
:Van waar geen sterveling op aarde weer verschijnt,
:Van waar men aan de mens geen ‘t minst bericht komt geven;
:Die nare onzekerheid maakt ons verknocht aan ‘t leven:
:Zij leert ons lijden: zij verbant het redelicht,
:En maakt al ‘t hatelijke zelf bekoorlijk voor ‘t gezicht.
:Dus wordt men bloodaards door de stem van het geweten,<ref>Bloodaards: lafaards.</ref>
:Die ons van ‘t lot bijna alle onlust doet vergeten;
:Men tracht vrij meerder naar de rampspoed hier op aard,
:Dan naar een heil, waarvan de onzekerheid vervaart.<ref>Vervaart: angst aanjaagt.</ref>
----
== Originele tekst van Shakespeare ==
:To be or not to be, that is the question;
:Soft you now! The fair Ophelia! Nymph,
:in thy orisons be all my sins remember'd.
== Vertaling ==
;Monoloog van Hamlet uit Act III, scene I:
:Te zijn of niet te zijn, dat is de kwestie:
:of het nobeler is om te lijden
:onder alles wat het wrede Lot je toeslingert
:of om de wapens op te nemen tegen een zee van zorgen
:en er al vechtend een einde aan te maken?
:Te sterven, te slapen, niets meer;
:en in die slaap rust vinden voor alle hartzeer
:en de duizend pijnen die je lichaam je bezorgen,
:dat zou een einde zijn om jezelf toe te wensen.
:Te sterven; te slapen: misschien wel dromen: Ach nee,
:daar wringt het 'm: want welke dromen komen in die dodenslaap,
:als we de aardse zorgen hebben afgeworpen,
:Het doet ons weifelen: dit is de overweging die leidt
:tot de ellende van zo'n lang leven,
:Want wie zou de gesel en de hoon van de tijd verdragen,
:het onrecht van de onderdrukker, de arrogantie van de rijke,
:de pijnen van een onbeantwoorde liefde, de dwalingen van het recht,
:de onbeschoftheid van een ambtenaar, en de verachting
:waarmee onbenullen je geduldige werk belonen,
:wanneer je rust kan vinden met een simpele dolkstoot?
:Wie zou dit alles verdragen, zweten en kreunen onder een ellendig bestaan
:als niet de dreiging van wat achter de dood komt er was,
:het onontdekte land waar geen reiziger uit weerkeert
:verwart ons en maakt ons zwak,
:zodat we liever de lasten dragen die we kennen
:dan het onbekende tegemoet te gaan.
:Zo verlamt het geweten ons tot lafaards,
:en zo wordt gezonde daadkracht verziekt door bleek gepieker
:en lopen grootse ondernemingen op niets uit.
:Stil nu, daar is mooie Ophelia! Nymf,
:laat mijn zonden in je gebeden herinnerd worden.''
:::::<small>- ''(vertaling: J. Grandgagnage)''</small> <ref>[https://sites.google.com/site/shakespearevertalingen/tragedies/hamlet Vertaling op "Shakespearevertalingen": ''Te zijn of niet te zijn''].</ref>
== Noten ==
| 