Sociale geschiedenis in de literatuur 1500-1795/Roman: verschil tussen versies

<bigspan style="font-size: large;">'''8. Roman</bigspan>

{{wrapperWrapper|links}}

| [[File:La grande Epidemie de PORNOGRAPHIE.jpg|thumb|left|180px|Franse karikatuur tegen de epidemie van de pornografie, 19e19^e eeuw]]

Pornografie kan men dan wel verachtelijk vinden, maar het werd meer gelezen dan de [[w:Franse Revolutie|revolutionaire]] pamfletten. Ook in de beeldende kunst werden er veel pornografische schilderijen gemaakt.<ref>[[Sociale geschiedenis van Europa 1500-1795/Intimiteit: plaatsen en voorwerpen#Erotische schilderijen|Erotische schilderijen in de achttiende eeuw.]]</ref>. Overal was pornografie aanwezig: op de marktpleinen, in de werkplaatsen, in de slaapkamers en zelfs in de [[Sociale geschiedenis van Europa 1500-1795/Wellevendheid#Salons|salons]].

Ook in de pornografie werd de privé-leefsfeer beschreven en ook hier was de lezer een voyeur. <br/>

1) De pornografie kan een uiting zijn van heimwee naar de Middeleeuwen toen het lichamelijke en de seksualiteit minder weggemoffeld waren dan in het [[Sociale geschiedenis in de literatuur 1500-1795/Classicisme|classicisme]]. <br/>

2) De pornografie kan het gevolg zijn van de individualisering van het lezen. De pornografische roman werd meestal alleen en in het verborgene gelezen.<ref>[[Sociale geschiedenis van Europa 1500-1795/Alfabetisering#Alleen en in stilte lezen|Er kwamen nu echter ook ketterse boeken in omloop, kritische boeken en zelfs erotische boeken met afbeeldingen. Door alleen en in stilte te lezen kon men zich, ook als er andere mensen bij waren, onttrekken aan de controle van die gemeenschap. ]]</ref><ref>[[Sociale geschiedenis van Europa 1500-1795/Alfabetisering#Pornografie|In de zeventiende eeuw verschenen er pornografische boeken en de hoge heren lazen deze schandelijke boeken natuurlijk alleen maar om de gemeenheid van het volk te begrijpen. Ze lazen ze in de grootste afzondering en na het lezen verbrandden zij die vunzigheid.]]</ref>. <br/>

Ook de pornografische roman kon de lezer voor waar gebeurd aannemen doordat ze meestal in de vorm van een "afgeluisterde dialoog", een briefroman of een autobiografie was gegoten. [[w:Markies de Sade|Marquis de Sade]] paste al deze vormen toe.<ref>Zijn werk wordt overigens door velen als niet uitsluitend pornografisch gezien.</ref>.

De filosofen van de Verlichting baseerden de waarheid van hun stellingen op de [[w:Rede|Rede]] (het denken). <br/>

1) Stellingen moesten bewezen kunnen worden, door een waarneming of in een experiment. "Eerst zien en dan geloven". <br/>

2) Elk experiment moest herhaalbaar zijn.<br/>

3) Het gestelde moest op een logische manier uit het waargenomene kunnen worden afgeleid.<ref>Joseph Klaits, Servants of Satan. {{ISBN|0-253-35182-0}}.</ref> <br />

Daarom schreef Rousseau in de ik-vorm over zijn eigen privéleven. Hij analyseerde zijn daden en gedachten, bijvoorbeeld in zijn werk "[[w:fr:Les Confessions (Rousseau)|Confessions]]" (bekentenissen). Hij beschreef alles zonder opsmuk en schaamte en zonder iets te verzwijgen. Zijn grootse en goedmoedige daden en gedachten maar ook de schandalige en verachtelijke. Hij sprak over zaken waar je in zijn tijd eigenlijk je mond over moest houden, zoals zijn genot bij een pak slaag van een vrouw.<ref>[[Sociale geschiedenis van Europa 1500-1795/Van geestelijke verwantschap naar gezelligheid#Noten|Voetnoot 6.]]</ref>. Hij schreef niet meer alleen over zijn "ik" maar vooral over zijn verborgen "ik". De maskers werden afgezet. Hij zocht achter de sociale huls een dieper "ik" en hoopte zo zijn persoonlijkheid te kunnen verklaren.

{{referencesReferences|95%}}