Geo-visualisatie/Deel A: Theorie: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k opmaak |
De kracht van de kaart, nu geïllustreerd |
||
Regel 151:
Ongetwijfeld zou jij bovenstaande al als vanzelfsprekend zelf goed doen. Gelukkig zijn er voor jou dan in dit handboek veel minder vanzelfsprekende tips en trucs...
==Over de kracht van de kaart
Kaarten zijn subjectieve voorstellingen van hoe een individu - de GIS-specialist of de onderzoeker - de wereld in beeld brengt. Gezien de kracht van een kaart en de potentie om met dit medium grote groepen te bereiken en daardoor beslissingen te beïnvloeden, mag deze subjectiviteit niet onderschat worden.
Regel 159 ⟶ 160:
Zonder deze morele aspecten en het besef van de kracht van een kaart, verwordt een GIS-specialist en zijn GIS tot een perfect en gevaarlijk duo met als eindproduct onbetrouwbare, amateuristische, propagandistische, gekleurde of onoverzichtelijke kaarten.
Een goed (geen slecht!) voorbeeld van de kracht die een kaart in zich heeft wordt hieronder besproken.
{| class="editmode" cellpadding="0" cellspacing="0" style="float:{{#ifeq:{{{1|}}}|links|left;clear:left|right;clear:right}}; background:none; border:none; padding:0; margin:0;"
|-
| [[Afbeelding:Kracht van een kaart west europees economisch kerngebied zonder details.PNG|thumb|center|350px|'''Ruimtelijk economisch kerngebied van NW-Europa''', naar de originele afbeelding]]
| [[Afbeelding:Kracht van een kaart west europees economisch kerngebied met details.PNG|thumb|center|350px|'''Ruimtelijk economisch kerngebied van NW-Europa''', nu met meer details (zie tekst)]]
|-
|}
Links staat een kaart zoals die verschenen is in een publicatie van het NIROV<ref> ''Europa in stad en land''; NIROV (Nederlands Instituut voor Ruimtelijke Ordening en Volkshuisvesting) en NIROV-Europlan), F. Evers, B. Waterhout en W. Zonneveld (red), 1999, pag 86</ref> over de ruimtelijke ordening in Nederland ten opzichte van Europese ontwikkelingen. Er zijn twee verschillende opmerkingen over deze kaart te noemen:
:* De kaart geeft goed weer wat onder het 'ruimtelijk economisch kerngebied van NW-Europa' wordt verstaan. Het is een krachtige illustratie, omdat het ''to-the-point'' is. Geen overbodige details, geen labels, en alléén die steden en agglomeraties die vallen onder dit kerngebied. Gezien de doelgroep is het ook niet verkeerd dat er géén namen als Londen en Parijs in worden genoemd.
:* De kaart laat geen ruimte voor discussie, sterker het zet de lezer niet aan tot nieuwe vragen. Hier kan bewust voor gekozen zijn, om het hierboven genoemde positieve punt van de kaart verder te versterken. Zouden er namelijk meer objecten (steden en agglomeraties die buiten dit kerngebied vallen) op de kaart gestaan hebben (zoals in de tweede kaart), dan hadden we kunnen oordelen of de grenzen van het kerngebied terecht zijn gekozen. En of er misschien niet andere mogelijkheden zouden zijn geweest. We zouden als kaartlezer door de extra informatie de bedenkers van de grenzen kunnen bijvallen of juist tegen spreken. Bijvoorbeeld: waarom is de Brabantse Stedenrij en Bremen niet meegenomen? Waarom is Hamburg überhaupt meegenomen, en had deze 'slurf' naar Hamburg niet via andere agglomeraties kunnen lopen? (Overigens, in het origineel stonden ook verbindingswegen, voorzover deze ''binnen'' het kerngebied liggen, aangegeven.)
Het is de vraag of het weglaten van die (belangrijke!) details bewust door de kaartmaker gemaakt is, of onbewust. Beide is mogelijk. De keuze is niet goed of fout, maar hangt af van het doel van de kaart. Zou dit doel zuiver informatief zijn, is de uitleg bij de aangegeven grenzen in het boek inhoudelijk verantwoord, of staat er verder een uitgebreidere kaart in de publicatie, dan is er niets mis mee. Zou de illustratie de enige zijn, en wordt er niet ingegaan op de keuze van die grenzen, dan lijkt een dergelijke kaart - voor insiders althans - op een dictatuur van het beeld; de kaartlezer heeft wellicht niet door dat hem essentiële informatie onthouden wordt! De tweede versie toont aan dat het weergeven van dergelijke grenzen meer een kwestie is van het weergeven van een (niet als negatief te beoordelen) ideeënwereld, als dat deze grenzen keihard zijn! Misschien is het wel zo eerlijk (en sterker!) wanneer complete en niet halve informatie wordt overgedragen.
<div style="background:#FFDAB9;">
'''SAMENVATTING''': Door het bewust weergeven of weglaten van kaartlagen of bepaalde objecten uit kaartlagen, is het mogelijk de denkwereld van de kaartlezer te leiden. Meer informatie kan informatief zijn, en geeft meer openheid en gelegenheid tot verificatie of alternatieve denkwijzen. Afhankelijk van het doel is het soms verstandig extra informatie (zoals steden e/o verbindingswegen) toe te voegen. Minder informatie kan helderder en illustratiever zijn. Echter, het kan de kaartlezer - bewust of onbewust - beperken in zijn mogelijkheden anders, of objectief te denken. Of het beperkt bij hem de mogelijkheden om extra informatie - waar hij over wenst te beschikken bij het zien van het kaartje - wil kunnen aflezen. De kracht die de kaart heeft, geeft de kaartmaker veel macht en verantwoordelijkheid mee.
</div>
==Wat heb ik nodig in de praktijk?==
[[Image:Wereldhandel_hout_tbv_EU.png|thumb|right|400px|'''Wereldhandel in hout richting de EU.''' Deze kaart is gemaakt met simpele hulpmiddelen, zonder GIS, in dit geval Microsoft Powerpoint. De achtergrondkaart is als plaatje (bitmap) binnen geladen, waarna alle overige lijnen/teksten er met Powerpoint in zijn gezet. De kaart is voor een brede doelgroep bedoeld, namelijk voor een website of krant.]]
| |||