Geo-visualisatie/Deel B: Geo-visualisatie: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Nijeholt (overleg | bijdragen)
nieuw voorbeeld over wel of niet normaliseren
Nijeholt (overleg | bijdragen)
k redigeren / taalfouten e.d. eruit gehaald
Regel 163:
|-
|'''Slecht:''' Er is géén visualisatie van de aantallen, waardoor geen overzicht is van waar het verschijnsel veel / weinig voorkomt. In andere woorden: de tekst '1459' op de kaart is net zo groot en daardoor net zo opvallend als de tekst '5741'. Het is daardoor slechts een kaart waarop je getallen kan lezen. Er is niet snel een top 3 uit af te leiden, of de gebieden waar het fenomeen veel of juist weinig voorkomt.
|'''Slecht:''' Slecht is dat bij dit mogelikmogelijk gevoelig onderwerp een zwarte (!) kleur is gekozen. Volstrekt incorrect en onnodig. Zwart wordt met gevaar geassocieerd, bovendien hebben deze mensen bij elkaar allerlei huidskleuren. De zwarte stafenstaven komen eerder als een probleem naar voren; ze lijken stemming te nemen / maken. Een minpuntje is misschien verder dat de onderkant van de staafdiagrammen niet op de plaats van de stad zelf begint. Ook is (visueel gezien) een staaf van 5000 niet exact twee maal zo lang als 2500, en een staaf van 2500 is niet tien maal zo lang als een staaf van 250. Wanneer hier (bij deze ver uiteenlopende) dataset) voorgekozenvoor gekozen moet worden, moet dat in de legenda duidelijker voren komen.
|-
|'''Overall:''' Deze kaart is niet fout, maar de kaart zegt gewoon niet veel; het is een 'leeskaart' waarbij je slechts aantallen kan aflezen. Het biedt als kaart op deze wijze nauwelijks een meerwaarde boven een tabel.
Regel 185:
|-
|'''Goed:''' De neutrale kleur blauw. De cirkels geven een goede spreiding van waar meer en waar minder hoge aantallen voorkomen. Omdat de individuele cirkels niet zo goed zijn af te lezen is er een label aan toegevoegd.
|'''Goed:''' De neutrale kleur blauw. Omdat de individuele stafenstaven niet zo goed zijn af te lezen is er een label aan toegevoegd. Balken (één dimensionaal) zijn beter qua onderlinge verhoudingen (grootte) in te schatten dan cirkels. Het is een simpele en daardoor rustige kaart.
|-
|'''Slecht:''' De cirkels lijken wel erg groot; "gaat dat wel goed, zó veel mensen in Enschedé?' zou iemand misschien kunnen zeggen die niet weet hoe groot die stad werkelijk is. Opnieuw lijkt er een probleem ("véél", schreeuwt de kaart) te worden gesuggereerd. Minpuntje: De verhouding van de cirkels onderling klopt overigens net niet helemaal 100% met de werkelijke aantallen. *)
|'''Slecht:''' Misschien is nog matig te noemen het feit dat de lengte van de staafdiagrammen slechts 'ongeveer' proportioneel is. Kijk je goed naar de verhoudingen, dan zie je dat de kleine aantallen relatief met te lange stafenstaven wordt gevisualiseerd. Dat mag wel, maar dan moet dat duidelijker in de legenda naar voren komen, door meerdere hoeveelheden / klassen in de legenda op te nemen.
|-
|'''Overall:''' Deze kaart is matig, niet slecht, maar het beeldvullende karakter doet vermoeden dat er een overvol gebied met hoge aantallen in Twente is. De visuele grootte van de symbolen stemt niet overeen met de relatief kleine aantallen. Voor een normale, neutrale kaart is dat niet reëel en ongetwijfeld niet de bedoeling.
|'''Overall:''' Deze kaart is iets beter, omdat de stafenstaven wat feitelijke (minder beeldvullend) ogen. Maar nog steeds; we weten niet wat nu veel of weinig is. Hoeveel is 5000 inwoners?
|}
<br />
 
<nowiki>*)</nowiki> Ten opzichte van het voorbeeld rechts geldt voor het linker voorbeeld dat de cirkels (twee dimensionale figuren - het betreft immers oppervlakten) qua onderlinge verhoudingen (grootte) slechter zijn in te schatten dan staafdiagrammen; grote cirkels worden qua grootte onderschat, omdat het oog de straal ziet en niet de oppervlakte. Het voordeel van cirkels boven staafdiagrammen is echter weer dat op met cirkels een sterk uiteenlopende dataset (dat is hier ook het geval!) toch leesbaar gevisualiseerd kunnen worden. Overigens, bollen gebruiken om aantallen of volumes weer te geven (zoals m<sup>3</sup> LPG in de Rotterdamse haven) is helemaal gevaarlijk. Onderlinge verhoudingen in groottes van 3D-figuren kan het oog (immers in 2D, plat op het scherm of papier weergegeven!) helemaal slecht inschatten. Grote bollen worden véél te klein ingeschat. Gebruik je cirkels als proportionele symbolen, maak deze dan 1,4 maal zo groot als dat je op grond van het oppervalkteoppervlakte zou verwachten. Deze overdrijvingsfactor is nodig omdat je oog de grootte van de cirkels op die wijze visueel toch goed inschat. Dit heet het '''Flannery-effect'''.
 
De visualisatie lijkt met bovenstaande twee voorbeelden al iets beter te worden. Maar het wordt nu tijd dat we echt gaan meedenken met de kaartlezer. Want wat doet zo'n kaartlezer met die symbolen waarvan de grootte door de getallen wordt bepaald? De kaartlezer zoekt automatisch de punten op waar veel en weinig symbolen voorkomen, én hij kijkt waar de kleinste (en vooral:) grootste symbolen staan. De dataset is in dit geval erg lastig om te visualiseren, want we hebben hier - en dat is vaak het geval! - te maken met een heel brede dataset; een aantal heel kleine getallen, en een aantal héél grote getallen. In de voorgaande twee gevallen zagen we dan ook dat de aantallen niet proportioneel, maar 'ongeveer' poportioneelproportioneel worden weergegeven. Oftewel, de grootte van de symbolen (cirkels en staafdiagrammen) zijn niet rechtevenredig met de aantallen. Kleine aantallen worden relatief te groot weergegeven, en grote aantallen relatief te klein. Dit kan bewust gedaan zijn. Het is dan wel zaak om dit in een legenda wat beter weer te geven dan hierboven. Bijvoorbeeld door de vijf verschillende klassen (5 soorten grootte van cirkels) in de legenda te zetten met de juiste klassegrenzenklassengrenzen erbij (zie eventueel [[Geo-visualisatie/Classificatie#Proportionele_symbolen_.2F_Legenda.27s_bij_figuratieve_kaarten|legenda's bij figuratieve kaarten]]).
 
Omdat het zo'n lastige dataset is met uiteenlopende waarden, is het goed om eens te kijken of we relatieve aantallen kunnen gebruiken. In dit geval komt dat neer op het visualiseren van niet de ''aantallen'' inwoners, maar op het ''percentage'' inwoners in een plaats zonder EU-nationaliteit. Dat levert natuurlijk wel een ander soort plaatje op, met misschien andere (reëlere of verrassendere?) conclusies over de spreiding van het fenomeen.
Regel 217:
|-
|'''Slecht:''' Het is zo niet gebruikelijk percentages weer te geven met cirkels; bij oppervlakten (zoals gemeenten) zou dit wel kunnen, maar we beschikken (hier, helaas) niet over gemeentegegevens, maar over plaatsgegevens. Niet doen, zo! Zouden we wel over gebieden beschikken, dan hadden we een [[Geo-visualisatie/Inleiding_Cartografie#Choropleet|choropleet]] kunnen maken, waarin we de kleuren van de verschillende vlakken (=gemeentes) dus afhankelijk laten zijn van de relatieve aantallen; hoe donkerder blauw, hoe hoger het percentage.
|'''Slecht:''' Zelfde als hiernaast. Daar komt bij dat dit wel een inktzwart kaartje is. Dit lijkt wel op de bekende stippenkaart (elke 10 joden in Amsterdam was één zwarte (!) stip), die de Duitse bezetter in de Tweede Wereldoorlog liet maken door Nederlandse ambtenaren om 'het probleem' (was dat er dan?) te vangen in een visueel beeld; waar veel zwart wordt gevisualiseerd, zal wel een probleem zijn? Nee; dit is onnodige stemmingmakerij. Zou het om criminaliteit gaan, dan was zwart misschien óók subjectief, maar daarvan zal de gemiddelde kaartlezer een hoog getal wél willen associerenassociëren met iets vervelends (zwart!). Dus in dat geval zou zwart misschien wél gemogen hebben. Overigens, het is niet logisch waarom de labels blauw zijn gemaakt? Waar horen die blauwe labels bij? Gewoon bij die zwarte cikelscirkels? Maak dan ook die labels zwart.
|-
|'''Overall:''' Een slechte kaart.
Regel 239:
|-
|'''Goed:''' De neutrale kleur blauw.
|'''Goed:''' Het percentage wordt inzichtelijk gemaakt op basis van een taartdiagram; de kleuren zijn goed; blauw (opvallende, harde, primaire kleur) op een geel-bruinegeelbruine achtergrond (valt minder op, is een lichte (meng)kleur).
|-
|'''Slecht:''' Aantallen moeten met de grootte van een symbool worden aangeduid, niet (alleen) met een kleur, zoals hier het geval is. De labels zijn weg, terwijl die zo hard nodig zijn bij deze uiteenlopende getallen (zie ook [[Geo-visualisatie/Symbologie|Symbologie]]).
Regel 264:
|-
|'''Goed:''' De neutrale kleur blauw. De harde kleur blauw valt ook mooi op ten opzichte van het roze. Maar belangrijker: De hoeveelheid blauw is visueel juist, omdat deze bepaald wordt door de grootte van de stad/cirkel, en door het percentage. Percentages zijn als getal vaak wat lastiger te interpreteren, maar door ze als taartpunten te laten oplichten in proportionele cirkels, is de betekenis véél duidelijker dan alleen een getalsmatig percentage, zoals 2,3%. De kaart heeft zo echt een meerwaarde ten opzichte van een tabel met allerlei percentages en aantallen. De percentages en aantallen worden (letterlijk en figuurlijk) hier namelijk in de juiste proporties geplaatst. De hoeveelheid blauw is ook goed opvallend. Omdat de lezer van links naar rechts leest is ook Hengelo (als percentage en label) naar rechts geplaatst, met een zogeheten '''aanhaallijn'''. Zie eventueel [[Geo-visualisatie/Labels#Plaatsing_van_labels|Plaatsing van labels]].
|'''Goed:''' Hier geldt vrijwel exact hetzelfde voor als bij de 'cirkel-'versie, links, echter, hier is de hoeveelheid blauw misschien wat te klein weergegeven; die had best groter (overdrevenermeer overdreven) weergegeven mogen worden, zodat de hoeveelheid blauw tussen de steden onderling beter vergelijkbaar zou zijn geweest
|-
|'''Slecht:''' Bijna alles is goed. Misschien hadden er nog (donkerroze) labels van de aantallen inwoners per plaats in moeten staan? Of (blauwe) labels van de aantallen inwoners zonder EU-nationaliteit? Alhoewel, zou de kaart meer plaatsen kennen, dan was dit wel weer een te drukke kaart geworden.
Regel 314:
|'''Wat:''' aantal inwoners zonder EU-nationaliteit
|-
|'''Oordeel:''' Een goede kaart. Is misschien een wat volle kaart, bij meer steden zou het misschien minder overzichtelijk zijn, verschaft veel informatie, zeker als er nog een label bij zou moeten komen (totaal aantal inwoners per plaats). Een kleine waarshuwingwaarschuwing: Maak de cirkels niet te groot (vermijd een te volle kaart) en niet te klein (onleesbare taartdiagrammen). Bij méér plaatsen, let er op dat de taartdiagrammen niet elkaar overlappen, verschuif eventueel de taartdiagrammen iets. Maak liefst één taartpunt per taart (zoals hier), en niet meerdere taartpunten (zoals percentage EU-ingezetenen buiten Nederland én het percentage ingezetenen zonder EU-nationaliteit... Spreid anders de informatie over twee kaarten.
|'''Oordeel:''' Een goede kaart. Is misschien een wat volle kaart, bij meer steden zou het misschien minder overzichtelijk zijn, verschaft veel informatie. Een kleine waarschuwing: pas op voor overlap van staafdiagrammen.
|'''Oordeel:''' Een goede kaart. Bevat weinig informatie, maar is daardoor zeer helder in wat bekeken moet worden: het aantal inwoners zonder EU-nationaliteit per plaats.
Informatie afkomstig van https://nl.wikibooks.org Wikibooks NL.
Wikibooks NL is onderdeel van de wikimediafoundation.