Ernest Hemingway/The Old Man and the Sea
The Old Man and the Sea van Ernest Hemingway is een novelle uit 1952 die het verhaal vertelt van de ouder wordende Cubaanse visser Santiago en zijn epische gevecht met een gigantische marlijn. De auteur ontving voor deze roman in 1953 de Pulitzerprijs en in 1954 de Nobelprijs voor de Literatuur. Het is het laatste grote fictiewerk van Hemingway dat tijdens zijn leven. werd gepubliceerd.
Samenvatting
bewerkenDeel één: De oude man
bewerkenSantiago is een oude visser die 84 dagen lang geen vis heeft gevangen. De andere vissers beschouwen hem als een pechvogel, en zelfs zijn jonge leerling, Manolin, is door zijn ouders gedwongen Santiago te verlaten om aan een succesvollere boot te gaan werken. Desondanks geeft Manolin nog steeds veel om Santiago, brengt hem eten en helpt hem met zijn visuitrusting. Santiago blijft optimistisch en droomt ervan om ooit een grote vis te vangen.
Deel twee: De strijd met de marlijn
bewerkenOp de 85e dag vertrekt Santiago alleen, vastbesloten om zijn ongeluksperiode te doorbreken. Hij waagt zich tot ver in de Golfstroom en haakt een gigantische marlijn aan de haak. De vis is zo groot en krachtig dat hij de kleine boot van Santiago begint te slepen, waardoor hij verder de zee in wordt getrokken. Santiago respecteert de kracht en vastberadenheid van de marlijn, en hij beschouwt de vis als een waardige tegenstander. De strijd tussen de oude man en de marlijn duurt drie slopende dagen en nachten.
Gedurende deze tijd ondergaat Santiago fysieke pijn en uitputting, maar hij blijft standvastig. Hij praat tegen zichzelf, de vis en zijn omgeving en onthult zijn gedachten en gevoelens. Santiago slaagt er eindelijk in om de marlijn te harpoeneren en hem te doden. Hij sjort de marlijn langs zijn sloep en zet koers naar huis, trots op zijn zwaarbevochten overwinning.
Deel drie: De haaien
bewerkenTerwijl Santiago terugvaart naar de kust, worden haaien aangetrokken door het bloed van de marlijn. Ondanks zijn pogingen om ze af te weren met geïmproviseerde wapens, vallen de haaien herhaaldelijk aan en eten ze het vlees van de marlijn weg. Santiago vecht dapper, maar kan de vis niet redden. Tegen de tijd dat hij de haven bereikt, blijft alleen het skelet van de marlijn over.
Deel vier: De terugkeer naar huis
bewerkenUitgeput en verslagen keert Santiago terug naar zijn hut, terwijl hij de mast van zijn boot draagt alsof het een kruis is. Hij valt in bed in een een diepe slaap. De volgende ochtend vindt Manolin Santiago en is tot tranen toe geroerd door het lijden van de oude man. Hij zweert weer met Santiago te gaan vissen, ondanks de wensen van zijn ouders. De andere vissers, die het skelet van de marlijn zien, zijn verbaasd over de grootte van van de vis die Santiago heeft gevangen. Santiago droomt van leeuwen op de Afrikaanse stranden, een terugkerend motief in de novelle dat zijn verloren jeugd en zijn geestkracht symboliseert.
Thema's
bewerken- Doorzettingsvermogen en lijden: Santiago's meedogenloze strijd tegen de marlijn en de haaien benadrukt de thema's uithoudingsvermogen en veerkracht ondanks ontberingen. Zijn lijden wordt afgeschilderd als nobel en heroïsch.
- Trots en eer: Santiago's trots drijft hem ertoe ver de zee in te gaan en een episch gevecht aan te gaan met de marlijn. Zijn gevoel van persoonlijke eer is verweven met zijn identiteit als visser.
- Isolatie en gezelschap: Hoewel Santiago fysiek alleen is tijdens zijn reis, onderstrepen zijn herinneringen aan Manolin en zijn gesprekken met de marlijn en de zeedieren de menselijke behoefte aan verbinding en gezelschap.
- Natuur en het individu: de novelle onderzoekt de relatie tussen mens en natuur. Santiago respecteert en bewondert de marlijn en beschouwt hem als een waardige tegenstander. Deze relatie is complex en wordt gekenmerkt door zowel conflict als wederzijds respect.
Symboliek
bewerken- De marlijn: vertegenwoordigt de ultieme uitdaging, een waardige tegenstander die het beste in Santiago naar boven haalt. Het symboliseert ook de diepe verbinding van Santiago met de natuurlijke wereld.
- De leeuwen: symboliseren de verloren jeugd, kracht en dromen van Santiago. Ze komen terug in zijn dromen en vertegenwoordigen hoop en de blijvende geest.
- De haaien: vertegenwoordigen de vernietigende krachten van de natuur en de onvermijdelijkheid van verlies. Ondanks Santiago's overwinning op de marlijn, verminderen de haaien zijn triomf.
- De mast: symboliseert de last en het offer van Santiago en doet denken aan Christus die het kruis draagt.
Stijl
bewerkenHet schrijven van Hemingway wordt gekenmerkt door zijn eenvoud en helderheid, vaak aangeduid als de ‘IJsbergtheorie’ of ‘Theorie van het weglaten’. Hij brengt diepe thema’s en emoties over door middel van beknopte, directe taal en understatement. Het spaarzame proza en de levendige beschrijvingen van de novelle zorgen voor een krachtige, meeslepende leeservaring.