Gedichten uit de wereldliteratuur/Nel mezzo del cammin di nostra vita

Nel mezzo del cammin di nostra vita ("In het midden van onze levensweg") is het eerste vers van Dante Alighieri's Inferno ("Hel") in zijn Goddelijke Komedie. Het hier opgenomen fragment uit Canto I ("Zang I") gaat over het gevaar dat de ziel bedreigt wanneer wordt afgeweken van de juiste levensweg en de mens in een 'donker woud' terechtkomt:

Inferno - Illustratie van Gustave Doré

De hier opgenomen vertalingen, fragmenten uit Dantes Inferno, Canto 1, zijn van de hand van:

• Christinus Kops (1929)

• Jules Grandgagnage (2020)

Vertaling van C. Kops (1929)

Juist midden op de reistocht van ons leven

zag ik mij in 'n donker woud verloren,

daar ik van 't goede pad was afgeweken.

Helaas, hoe 't was dat woud, valt zwaar te zeggen.

Zo wild was 't en zo woest, zo dicht en donker,

dat in mijn dromen de angsten vaak herleven.

Ja, zelfs de dood kan haast niet erger wezen.

Maar om van 't daar gevonden heil te spreken,

zal 'k ook verhalen, wat ik eerst aanschouwde.

Ik weet niet meer, hoe ik er binnendoolde;

zo had de slaap mij in dat uur vermeesterd,

toen ik de ware weg de rug toekeerde.

Maar bij de voet eens heuvels aangekomen,

daar waar het uiterste einde was der delling

die mij van angst het hart had saamgewrongen,

blikte ik omhoog zag en zag des heuvels schouders

reeds met de stralen dier Planeet

omhangen, die ieder veilig leidt langs alle wegen.

Toen werd de vrees toch wel 'n weinig stiller,

die eerst gewoed had op de zee mijns harten

de nacht, die ik doorwaakte in zulk 'n lijden.

En evenals de man, die buiten adem

vanuit de diepe zee aan land geworsteld,

zich omkeert en dan tuurt naar 't wilde water,

zo keerde zich mijn geest, die steeds nog vluchtte,

weer achterwaarts, om naar het woud te staren,

waaruit geen ziel ooit levend wist te ontkomen.

Vertaling Jules Grandgagnage (2020)

Halverwege onze levensreis 

bevond ik me in een somber woud, 

want ik was afgedwaald van het rechte pad. 

Ach, hoe zwaar valt het me te zeggen

hoe het was, dit ruwe en machtige woud

waarvan de heugenis mijn angst weer voedt! 

Het was zo bitter, schier aan de dood gelijk

doch wegens 't goede dat ik trof

zal ik ook daarover spreken.

Ik weet niet meer hoe ik daar kwam:

zo vol van slaap was ik

toen ik de ware weg verliet.

Maar aan de voet van de heuvel gekomen,

aan het einde van de vallei,

vervulde mijn hart zich met vrees.

Ik keek omhoog en zag zijn schouders

reeds gekleed in de stralen van de planeet

die anderen leidt naar alle rechte wegen.

Pas toen kwam de kolkende poel in mijn hart

tot bedaren, na alles wat ik die nacht

zo jammerlijk had ervaren.

En zoals hij, die amechtig hijgend,

door de zee op de oever aangespoeld

zich naar 't verraderlijk water keert en staart,

Zo deed mijn ziel, nog immer vluchtende:

Zij keerde zich weer naar de passage 

die nooit voorheen een levende had doorgelaten.

Originele tekst van Dante

Nel mezzo del cammin di nostra vita

mi ritrovai per una selva oscura

ché la diritta via era smarrita.

Ahi quanto a dir qual era è cosa dura

esta selva selvaggia e aspra e forte

che nel pensier rinova la paura!

Tant'è amara che poco è più morte;

ma per trattar del ben ch'i' vi trovai,

dirò de l'altre cose ch'i' v'ho scorte.

Io non so ben ridir com'i' v'intrai,

tant'era pien di sonno a quel punto

che la verace via abbandonai.

Ma poi ch'i' fui al piè d'un colle giunto,

là dove terminava quella valle

che m'avea di paura il cor compunto,

guardai in alto, e vidi le sue spalle

vestite già de' raggi del pianeta

che mena dritto altrui per ogne calle.

Allor fu la paura un poco queta,

che nel lago del cor m’era durata

la notte ch’i’ passai con tanta pieta.

E come quei che con lena affannata,

uscito fuor del pelago a la riva,

si volge a l’acqua perigliosa e guata,

così l’animo mio, ch’ancor fuggiva,

si volse a retro a rimirar lo passo

che non lasciò già mai persona viva.