Handboek Wikimedia Commons/Galerijen
Zie Commons:Galleries voor de hoofdpagina over dit onderwerp.
Een galerij (gallery) is een gestructureerd en betekenisvol overzicht met afbeeldingen en andere media over een bepaald onderwerp. Meestal bestaat een galerij alleen uit afbeeldingen, maar je kunt zeker ook andere media invoegen. Een galerij kan vele invalshoeken hebben, bijvoorbeeld de mooiste foto's over een onderwerp, een overzicht van de ondercategorieën (vooral als het om veel ondercategorieën gaat en de Engelse termen weinig bekend zijn), een overzicht van alle werken van een oude kunstenaar, een presentatie van een stad of het bezit van een museum.
Ook galerijen hebben weer categorieën, de hoofdcategorie is Category:Gallery pages.
Een galerij kan een zelfstandige pagina hebben of op een Categorie-pagina worden ingevoegd. In Commons verdient een zelfstandige pagina de voorkeur. Een galerij-pagina is vaak de eerste pagina over een onderwerp waar iemand op terecht komt als hij/zij een zoekactie heeft uitgevoerd. Reden: een galerij-pagina heeft geen voorvoegsel (zoals "Category" of "File") en komt daarom bovenin de zoekresultaten terecht. Houd daar rekening mee bij het opzetten van een galerij-pagina.
Zoeken naar galerij-pagina's
bewerkenGalerijen hebben geen voorvoegsel, zoals "Category" of "File". Daardoor is het lastiger zoeken via de gewone zoekmethoden. Oplossing: gebruik Gallery search en typ in het zoekvenster een of enkele woorden die in de gezochte galerij-pagina voorkomen. Het kan gaan om woorden in de titel of die elders op een galery-pagina voorkomen.
Een galerij-pagina maken
bewerkenGalerij-pagina's kunnen in principe over elk onderwerp gaan waarvan media in Commons aanwezig zijn. Een uitzondering betreft Nederlandse kunstenaars en architecten die nog geen 70 jaar geleden zijn overleden, als zij hoofdonderwerp van een galerijpagina zouden zijn, zie Galerij-pagina's en auteursrechten in Nederland. Een galerij moet wel iets toevoegen, hij moet met een speciaal doel worden gemaakt. Hij mag niet alleen maar dezelfde afbeeldingen tonen als in de gelijknamige (kleine) categorie staan. Maak van een grote categorie een selectie van de meest representatieve of mooiste afbeeldingen, kies een onderwerp die meerdere categorieën verbindt, etc. Een galerijpagina van een woonplaats bevat minimaal: korte inleiding, locatiemap, vlag, wapen en foto's die een buitenstaander een goed beeld geven van de plaats. De werkwijze is als volgt:
- Bedenk het onderwerp en vervolgens de naam van de galerij-pagina. De naam mag in elke taal die je wilt. Als hij over een algemeen onderwerp gaat, is die in de regel in het Engels. Als hij over een hoofdcategorie gaat (dus niet over een bepaald land), dan moet hij in het Engels zijn. Als hij over Nederland of Suriname gaat, is het gebruikelijk om hem in het Nederlands te maken, voor België in het Nederlands en/of Frans.
- Typ in het zoekvenster precies de naam van de galerij die je wilt maken, zonder "Gallery". In tegenstelling tot alle andere soorten pagina's, krijgt een galerij-pagina geen voorvoegsel; als je een Commons-pagina tegenkomt met alleen een titel zonder iets ervóór (zoals "Category", "File" of "Help"), dan is het een galerij-pagina.
- Klik op de rode link (mits dit inderdaad de naam is voor de galerij die je in gedachten hebt, zonder schrijffouten). Je kunt nu de galerij starten. Zet bovenaan:
- (Facultatief) {{Gallery page|Naam categorie zonder "Category"}}. Hierdoor verschijnt er bovenaan de galerij-pagina een boodschap die verwijst naar de categorie met meer media over dit onderwerp. Als de naam van de galerij-pagina precies hetzelfde is als de categorie-naam, dan kun je het tweede deel weglaten, dus alleen {{Gallery page}}. Zie bijvoorbeeld: Sint-Servaasbasiliek.
- (Facultatief, maar wel zeer aanbevolen) Een Wikidata-infobox mits die bestaat ({{Wikidata Infobox}}), of een beknopte toelichting, bijvoorbeeld over wat er te zien is, waar meer afbeeldingen zijn te vinden en wat de volgorde is; laat hieruit blijken wat de meerwaarde van deze galerij is. Zie bijvoorbeeld: Sint-Servaasbasiliek.
- Opbouw: Er kan één lange reeks van afbeeldingen worden gemaakt, of verschillende kleinere die steeds beginnen met een tussenkopje (hoofdstuk/paragraaf); in dat laatste geval verschijnt er ook een inhoudsopgave. Als je de inhoudsopgave niet links maar rechts wilt hebben, plaats dan {{TOCright}} bovenaan.
- Tags: Elke reeks van afbeeldingen begint met <gallery> en eindigt met </gallery>. Als je meerdere galerij-reeksen maakt (met steeds tussenkopjes), dan zet je telkens weer deze tags bij het begin en het eind van de reeks.
- Layout: Deze begin-tag (<gallery>) geeft een standaard-galerij-reeks. Als je de grootte van de afbeeldingen of de ruimte tussen de afbeeldingen wilt veranderen, dan zijn er nog andere mogelijkheden in plaats van de begin-tag <gallery> (de eind-tag blijft altijd hetzelfde):
- <gallery class="center"> om de galerijreeks te centreren
- <gallery mode="packed"> (samengepakt) om de frames rond de afbeeldingen weg te laten en de afbeeldingen met minder witruimte ertussen te presenteren; de afbeeldingen èn de onderschriften worden automatisch gecentreerd. De afbeeldingen passen zich nu aan aan hun breedte, zie bijvoorbeeld Land- en tuinbouw in Nederland. Als je afbeeldingen en onderschriften niet wilt centreren, maar tòch links wilt uitlijnen, zet dan style="text-align:left" in de begin-tag, bijvoorbeeld: <gallery mode=packed style="text-align:left">
- <gallery widths="250" heights="180"> om de hoogte en/of breedte van de afbeeldingen aan te passen, in dit geval naar 250 px in de breedte en 180 px in de hoogte. De getallen kun je zelf aanpassen. Advies: maak de "widths" en "heights" even groot als het gaat om een mix van liggende en staande foto's in een galerij-reeks of als alle afbeeldingen vierkant zijn (dus als de hoogte en breedte gelijk zijn); laat hoogte en breedte alleen verschillen als alle afbeeldingen in een reeks allemaal staande of allemaal liggende afbeeldingen zijn.
- Als je het aantal afbeeldingen op een rij wilt beperken: <gallery perrow="7"> (het getal kun je zelf aanpassen); hierdoor komen er zeven afbeeldingen op een rij; als er meer afbeeldingen zijn, komen die op de volgende rij, wel allemaal binnen dezelfde galerij-reeks. Voorbeeld: Category:Eiffel Tower. Dit is tevens een mooi voorbeeld van een galerij die een handzaam overzicht biedt van de vele ondercategorieën.
- Deze coderingen kunnen ook gecombineerd worden, bijvoorbeeld:
- <gallery mode="packed" heights=150px> (bij een packed mode maakt de "widths" niet uit, dus die laat je dan weg).
- <gallery perrow="5" widths="80" heights="60">.
- Mediabestanden plaatsen: Tussen de begintag <gallery> (of de variant die je gekozen hebt) en de eindtag </gallery> plaats je de geselecteerde afbeeldingen/media, elk bestand komt op een nieuwe regel (na publicatie komen ze op de galerij-pagina wel naast elkaar). Dat doe je als volgt:
- Ga naar de bestandspagina van de geselecteerde afbeelding (of video, geluidsfragment of ander medium).
- Kopieer de naam van de file, dat mag met of zonder "File:", als je het maar consequent doet voor alle afbeeldingen die je selecteert.
- Plak die steeds onder <gallery>, in de door jou gekozen volgorde van de afbeeldingen.
- Onderschriften: Nu heb je alleen de afbeelding, zonder onderschriften en/of link eronder. Als je dat wel wilt:
- Voor alleen tekst: zet een "|" achter de bestandsnaam en daarna het onderschrift.
- Voor alleen een link: zet een "|" achter de bestandsnaam en daarachter de link tussen vierkante haken [[]]. Ook in de link kun je nog tekst zetten door ook dáár weer een "|" in te zetten. De link kan overal naar verwijzen: bijvoorbeeld naar een Commons-categorie, een Wikipedia-pagina of een externe website. Voorbeeld: File:Brouette enfant 001.jpg|[[Category:Green wheelbarrows|Groene kruiwagens]].
- Uiteraard is ook een combinatie van tekst en link(s) mogelijk.
- Doe dit zo voor alle afbeeldingen/media die je wilt opnemen.
- Na de laatste afbeelding in de galerij-reeks plaats je de eindtag (</gallery>).
- Maak tussenkopjes als je meer dan één galerij-reeks opneemt. Plaats dan steeds opnieuw een begin- en eindtag voor elke nieuwe galerij-reeks.
- Vermeld een nieuwe galerijpagina in het bijbehorende Wikidata-item.
- Voeg ten slotte ten minste twee categorieën toe:
- de "gewone" Commons-categorie met het onderwerp waar de galerij-pagina over gaat
- een "gallery-category", één of meer onder-categorieën van Category:Gallery pages; ook hier geldt: zo specifiek mogelijk; als het over een land gaat: zowel voor het onderwerp als voor het land.
- In het geval je een nieuwe categorie wilt maken voor galerij-pagina's: kijk voor de naam vooral naar soortgelijke voorbeelden. Over voorzetsels:
- about: leaves room for things related
- of: very specific
- In het geval je een nieuwe categorie wilt maken voor galerij-pagina's: kijk voor de naam vooral naar soortgelijke voorbeelden. Over voorzetsels:
- Voor vergevorderden: een galerijpagina in meerdere talen. Zie Earthquake voor een voorbeeld. In plaats van gewone kopjes, kun je kopjes maken met behulp van Wikidata-items, bijvoorbeeld =={{Label|Q481609|link=-}}==. In het kopje wordt dan de naam van het label van het Wikidata-item geplaatst, in de taal die is ingesteld bij de gebruiker, dus in ons geval Nederlands. Check wel of alle Wikidata-items die je gebruikt ook met een ruim aanbod van talen is ingevuld.
Meer tips en voorbeelden:
- Help:Gallery tag in de Engelse Wikipedia
- Gallery op Meta.wikimedia
Galerij-pagina's en auteursrechten in Nederland
bewerkenIn Nederland gelden vrij ruime regels voor het publiceren van foto's van kunst in de openbare ruimte (zie FOP). Maar ook die regels kennen beperkingen. Eén ervan is, dat er in een compilatie slechts enkele afbeeldingen van één kunstenaar mogen worden opgenomen die nog niet minimaal 70 jaar geleden is overleden. Dit geldt ook voor een galerijpagina, die beschouwd kan worden als een compilatie. Je mag wel een galerijpagina maken over een bepaald thema (zoals Nederlandse architectuur in de 20e eeuw, sculpturen van vogels in Nederland), maar daarin niet meer dan een paar afbeeldingen opnemen van één architect of beeldhouwer die nog geen 70 jaar geleden is overleden. Let daarop bij het selecteren van de afbeeldingen voor je galerij-pagina. Je mag dus géén galerij-pagina maken over één architect of andere kunstenaar die nog niet 70 jaar geleden is overleden zonder toestemming daarvoor van de kunstenaar. Zie iusmentis/foto/openbarekunst.
Galerij op een categorie-pagina
bewerkenHet invoegen van een galerij op een Categorie-pagina moet een uitzondering zijn, alleen als hij dient als gids voor vele ondercategorieën. De werkwijze is dezelfde als bij het maken van een galerij-pagina, maar dan alleen de stappen 5-8. Houd de galerij sober en duidelijk. Kies voor elke (belangrijke) ondercategorie één afbeelding die model kan staan voor die ondercategorie en voeg als onderschrift altijd een link naar die ondercategorie toe (dus in plaats van een gewoon, individueel onderschrift), eventueel aangevuld met een uitleg, vooral als de Engelse terminologie afwijkt van Nederlandse equivalenten. Voeg ten slotte aan de hoofdcategorie met de galerij Category:Categories with a gallery for a better choice of sub-categories toe. Daar kun je ook terecht voor voorbeelden. Category:Electric locomotives of France biedt een voorbeeld van een galerij die je kunt uitklappen, dat is een goed idee als er zeer veel ondercategorieën zijn.
Een alternatief voor zo'n galerij op een categorie-pagina, is tòch een galerij-pagina maken en dan op de categorie-pagina een extra verwijzing ernaar opnemen in de beschrijving.
Galerij-pagina muteren
bewerkenAls je meer of betere afbeeldingen of andere media weet voor een bestaande galerij-pagina die door iemand anders is gemaakt: voeg ze gerust toe. Respecteer wel de opzet en bedoelingen van de oorspronkelijke maker van de galerij-pagina. De werkwijze is hetzelfde als hierboven bij stap 7 Mediabestanden plaatsen staat beschreven.
Gebruikstatistieken van een galerij-pagina
bewerkenHoe vaak is een galerij-pagina bekeken? Klik onder "Hulpmiddelen" op "Paginagegevens". Scroll helemaal naar beneden en klik op Pageviews Analysis on Toolforge. Verander desgewenst in de linkerkolom de tijdspanne.
Galerij-pagina verwijderen
bewerkenEen galerij-pagina zal niet snel verwijderd worden. Daarvoor zullen goede redenen moeten zijn. Redenen kunnen dezelfde zijn als voor het verwijderen van bestanden, zie Bestanden nomineren voor verwijdering, zoals schending van auteursrechten, een soortgelijke galerij-pagina bestaat al of de galerij-pagina voldoet niet aan de project scope. Werkwijze: klik op "Voor verwijdering nomineren", onder Hulpmiddelen, en vul het pop-up-scherm in.
Als je een galerij-pagina hebt genomineerd voor verwijdering, hij is behouden en de administrator is vergeten om dat op de overlegpagina te vermelden: vermeld dan zelf: {{kept|2=Commons:Deletion requests/Naam galerijpagina|Commons:Deletion requests/Naam galerijpagina}} op die overlegpagina.
Beste galerij-pagina's
bewerkenEr is nog geen mogelijkheid om uitzonderlijk goede galerij-pagina's te nomineren, zoals wel mogelijk is voor foto's (zie De beste afbeeldingen nomineren). Wel wordt daar over nagedacht, zie Commons:Featured galleries.