Nieuwgrieks/Syntax/Werkwoord

Net als het Nederlands kent het Grieks een actieve werking (ενεργητική διάθεση) en passieve werking (παθητική διάθεση) van het werkwoord. Dit betekent in het Grieks echter niet dat ook de vorm van het werkwoord (η φωνή) actief of passief is.

actieve werking (ενεργητική διάθεση)

actieve vorm (ενεργητική φωνή)

passieve vorm (παθητική φωνή)

passieve werking (παθητική διάθεση)

passieve vorm (παθητική φωνή)

actieve vorm (ενεργητική φωνή)

Sjabloon:Lev2Pars Nb De werking van het werkwoord is iets anders dan het gebruik van het werkwoord: een werkwoord dat in principe actief is, kan ook passief gebruikt worden als het transitief is.

Nb Werkwoorden met een passieve vorm (παθητική φωνή) en een actieve werking (ενεργητική διάθεση) worden deponentia (τα αποθετικά ρήματα) genoemd.

Naast actieve en passieve werking van een werkwoord onderscheidt het Grieks nog een derde werking die aangeduid wordt met μέση διάθεση (mediale werking). Werkwoorden die deze werking kennen heten μέσα ρήματα.

Deze werking wordt gekenmerkt door het feit dat de actie van het werkwoord direct of indirect wordt uitgevoerd op het onderwerp zelf. De (Nederlandse) wederkerende werkwoorden (αυτοπαθές ρήματα) behoren tot deze soort.

De vorm van de werkwoorden is echter niet noodzakelijkerwijs passief. Μέσα ρήματα met een actieve vorm worden in het Nederlands vaak gebruikt in combinatie met het hulpwerkwoord laten.

passieve vorm

actieve vorm

Tenslotte onderscheidt het Grieks nog werkwoorden met een neutrale werking (ουδέτερη διάθεση).

Sjabloon:Lev2Pars Deze laten zich vanuit het Nederlands gezien probleemloos onderbrengen bij de overige categorieën.

De structuur van een zin wordt in eerste instantie bepaald door het soort werkwoord (actief, passief, onpersoonlijk dat gebruikt wordt.

Vervolgens is voor de betekenis de gebruikte tijd (tegenwoordige tijd, verleden tijd, toekomende tijd) en het gebruikte aspect (onvoltooid, momentaan, voltooid) van belang.

Tenslotte is daarbij de gebruikte wijs (aantonende wijs, aanvoegende wijs, bevelende wijs) meestal een vast gevolg van de betekenis en het gebruikte werkwoord (en bij samengestelde zinnen van het gebruikte voegwoord).

Behalve deze vormen kan een werkwoord nog voorkomen in de vorm van een deelwoord of van een infinitief (in het Nederlands) of aparemfato (in het Grieks).