Belgische jazz/19e eeuw

19e eeuw

De tijd voordat jazz erkend werd als een individuele stijl (1850-1900) is nu algemeen bekend als de pre-jazzperiode. In deze periode van de Minstrels, die ongeveer samenvalt met het einde van de 19e eeuw, gebeurde er iets dat heel belangrijk was voor zowel voor de jazz als voor de muziek in het algemeen, namelijk de opkomst van de eerste opnametechnieken. In 1877 ontwikkelde Thomas Alva Edison de fonograaf en een jaar later werd zijn uitvinding gepresenteerd tijdens een tentoonstelling in Brussel, in het 'Panopcticum de Monsieur Castan'. België had lange tijd geen eigen opnamestudio's, zodat bij de verspreiding van de (pre-)jazzmuziek tot na de Eerste Wereldoorlog beroep werd gedaan op buitenlandse platenlabels zoals "Colombia", "Zonophone" en "Favorite".

Een andere uitvinding die veel bijdroeg aan de ontwikkeling van de jazzmuziek was het nieuwe instrument van de Belg Adolphe Sax. En dat was... inderdaad, de saxofoon. Tegen 1890 werden saxofoons in de Verenigde Staten gemaakt door de Conn en Buescher- bedrijven, en virtuoze saxofonisten als de Belg Jean Moeremans, die in het orkest van Sousa speelde, zorgden voor verdere popularisering van het instrument. Al snel werd de saxofoon hét symbool van een nieuwsoortige muziek die zich stilaan ontwikkelde tegen het einde van de 19e eeuw. Belgische muzikanten behoorden tot de eersten die opnames maakten van saxofoonsolo's in Amerika. Zo maakte Eugene Coffin opnamen op wascilinders (1895-1896) en Jean Moermans in Washington DC op grammofoonplaat (1897).

In 1881 vond de eerste Amerikaanse minstrel show in België plaats, gevolgd door soortgelijke spektakels en optredens in de loop der jaren.

Tegen 1900 hadden de Belgische muziekliefhebbers kennisgemaakt met verschillende Amerikaanse brass bands (fanfares). John Philip Sousa's orkest was daar een van de bekendste van. Deze bands maakten tournees door Europa en speelden behalve marsen en symfonieën ook "Cakewalks" en "Ragtimes", beide gekenmerkt door gesyncopeerde ritmes. De Belgische componist Louis Fremaux volgde in hun voetsporen en maakte een cakewalkcompositie genaamd "Bruxelles Cake-Walk".