Heksenwoordenboek/J
.jpg)
- Jaardier: een teken in de Chinese astrologie, per dier zijn er vijf types die gerelateerd zijn aan de vijf elementen uit het Chinees elementensysteem. Het jaardier wordt ook wel Chinees teken genoemd. De rat, de os, de tijger, het konijn, de draak, de slang, het paard, de geit, de aap, de haan en het varken zijn jaardieren.
- Jaarfeesten, ook wel sabbat genoemd, zijn acht feesten in de heksentraditie. Vier ervan zijn nog in de moderne kalender terug te vinden. Bekende ontmoetingsplekken zijn de Brocken in de Harz, de stad Wijk bij Duurstede, Kyöpelinvuori en Blåkulla. Zie ook esbat. De jaarfeesten lijken soms erg op de blót die in de noordse traditie voorkomen. Er zijn vele benamingen voor de feesten. In Witchcraft Today wordt de Novemberavond (Allerheiligen), Februariavond, Meiavond en Augustusavond beschreven. Een ander feest is dat van Bridget (1 februari). Na de kerstening werden andere feesten op deze dagen geïntroduceerd, zoals Maria Lichtmis en Sint-Pieter.
-
-
De Brocken is een bekende ontmoetingsplaats, plattegrond uit 1849 -
Heksensabbat op de Brocken, Mikael Herr, 1650, Germanisches Nationalmuseum Nuremberg
- Jāņi: magische nacht in Slavische landen (23 op 24 juni), gaat tot ver in de Oudheid terug. Oorspronkelijk was het een religieuze ceremonie in verband met de viering van de zomerzonnewende (midzomerfeest), die gebaseerd is op Keltisch-Germaanse of Keltische traditie. De christelijke kerk probeerde het heidense festival te onderdrukken en wijdde de 24e aan Johannes de Doper. Toch bleven enkele rituelen bewaard tot vandaag de dag, zoals springen over het vuur of kransen in het water gooien, het werd een deel van de populaire folklore. Zie ook fernybloem.
- Joelfeest: zie jólablót.
- Joelbok: de letterlijke vertaling voor de Finse en Zweedse (joulupukki en julbocken) woorden voor kerstman.
- Jólablót: viering van de winterzonnewende (midwinterfeest), zie ook blót.
- Joker: wordt ook wel zot, dwaas of nar genoemd, van oorsprong is het de grappenmaker aan het hof. De joker is de enige kaart uit de Grote Arcana van de tarot die in het huidige kaartspel werd overgenomen (de Zot). Er is soms een Rode Joker en Zwarte Joker. De joker is ook een modern symbool (jokerteken; de twee bekendste zijn * en ?). De joker speelt ook een rol bij enkele volksdansen en volksfeesten, zoals carnaval. De zotskolf is de staf van een zot.
-
De joker op een kunstwerk in Groningen -
Hofnar Joseph Fröhlich door Johann Joachim Kändler, 1733 -
De hofnar Joseph Fröhlich (1694-1757) en zijn dieren, kunstwerk in Dresden -
De joker op een kunstwerk (voor carnaval) in Duitsland
- Jongere Edda: zie Proza-Edda.
- Joulumuori: de vrouw van Joulupukki, kan vertaald worden met Oude Vrouwe Kerst (of jólablót).
- Joulupukki : Fins voor de kerstman, zijn vrouw heet Joulumuori. Anders dan bij de Amerikaanse kerstman is zijn werkplaats niet op de Noordpool of in Groenland, maar op de berg Korvatunturi in Fins Lapland. Deze kerstman komt niet door de schoorsteen, maar klopt op de deur en vraagt of er brave kinderen zijn (onkos täällä kilttejä lapsia?). Joulupukki wordt geholpen door joulutonttu. De Zweedse benaming is julbocken, de woorden kunnen worden vertaald met kerstbok. Zie ook jólablót.
- Joulutonttu: een kabouterachtig wezen dat Joulupukki helpt. Het is vergelijkbaar met de jultomten, elf en kerstelf.
- Julbocken: Zweeds voor de kerstman, maar wordt ook wel jultomten genoemd. De Finse benaming is julbocken, de woorden kunnen worden vertaald met kerstbok. Zie ook jólablót.
- Jultomten: Zweeds voor kerst-kabouter, zie ook elf, kerstelf, julbocken en jólablót.