Help:Gebruik van afbeeldingen

Inleiding

Let op: bent u er niet zeker of afbeelding vrij is van auteursrechten (copyright) neem dan eerst een kijkje bij Wikibooks:Beleid voor gebruik van media! Afbeeldingen waar copyright op zit mogen niet gebruikt worden en zullen verwijderd worden!

Deze handleiding legt uit hoe u de Wiki-codes gebruikt om afbeeldingen in pagina's te plaatsen en te bewerken.

Wikibooks is altijd in ontwikkeling, ook op het gebied van de software. Als vroeger een afbeelding links of rechts in de tekst geplaatst diende te worden, moest er gebruik gemaakt worden van HTML. Nu kan dit gebeuren door middel van eenvoudige Wiki-codes die hieronder besproken worden.

Uploaden van afbeeldingen

Gebruik van Wikimedia Commons

Wikimedia Commons, of kortweg 'Commons', is één van de zusterprojecten van Wikipedia. Het is bedoeld als een centrale verzamelplaats voor mediabestanden, zoals afbeeldingen, geluidsbestanden en videobestanden.

Een afbeelding die op Commons staat kan gewoon aangeroepen worden als Afbeelding:naam.png. De software zal bij het laden van de afbeelding eerst zoeken in de database van Wikibooks NL en vervolgens automatisch, als de afbeelding er niet is, op Commons.

Het grote voordeel van Commons is dat alle Wikimediaprojecten gebruik kunnen maken van de daar geüploade bestanden. Zo kan uw afbeelding dus bijvoorbeeld ook gebruikt worden in de Duitstalige Wikibooks, of de Nederlandstalige Wikipedia.

Op Commons mogen alleen afbeeldingen worden geplaatst waarop geen (traditioneel) copyright zit. Fair use is daar niet toegestaan evenals plaatjes waarop copyright berust, maar waarvan u toestemming hebt gekregen het te gebruiken.

Commons is een meertalig-project. De Nederlandstalige hoofdpagina is hier te vinden: commons:Hoofdpagina. Als u op Commons bestanden wilt uploaden, moet u daar wel een nieuw gebruikersaccount aanmaken.

Er zitten twee bijzonderheden aan het gebruik van de Commons.

Alleen geregistreerde gebruikers kunnen bestanden uploaden. Dat registreren is overigens even eenvoudig en snel als op de Wikibooks, en u kunt (meestal) dezelfde gebruikersnaam en hetzelfde password gebruiken. (Meestal, maar niet altijd, omdat de gewenste op Commons naam soms al door een ander wordt gebruikt).
Op de Commons is men duidelijk strenger op auteursrecht-kwesties. Bij elk bestand moet een bepaalde "licence" worden vermeld, waaronder het bestand wordt gepubliceerd, en dat het gebruik ervan regelt: een gebruiksrecht-formule, in normale taal. Er zijn diverse licenties in omloop; op Commons:Auteursrecht sjablonen vindt u een opsomming en een beschrijving van de reikwijdte ervan. Opgemerkt wordt dat bij alle geaccepteerde licenties het commercieel gebruik van een afbeelding uitdrukkelijk wordt toegestaan. De meest voorkomende "tags" zijn PD (public domain) en GFDL (general free document licence). De laatste wordt het meest gebruikt voor "eigen werk" zoals zelfgemaakte foto's. "Creative commons" komt ook regelmatig voor: het voornaamste verschil is dat u daarmee aangeeft dat u wilt dat derden die uw werk gebruiken u als de maker van het werk vermelden.

Het is wellicht nuttig om, voordat u foto's op de Commons uploadt, eerst van een paar pagina's van afbeeldingen te bekijken welke copyright-tags zijn gebruikt, en door te klikken naar de pagina's die die tags beschrijven.

Mocht u tegen de Commons-etiquette zondigen, dan zult u daar door een moderator op gewezen worden. Als een onduidelijke of niet-toegestane auteursrecht-situatie te lang duurt, zal uw bijdrage echter verwijderd worden.

Verder wordt het op prijs gesteld als u uw afbeelding in een of meer categorieën plaatst. Er zijn enkele duizenden categorieën, dus er zal vast wel een toepasselijke bij zitten.

Gebruik van de Nederlandstalige Wikibooks

Als u bestanden wilt uploaden, moet u een gebruikersaccount aanmaken.
Kies, als u bent aangemeld, in het menu linksonder de optie 'upload'. U krijgt dan een pagina te zien in waarin een en ander uitgelegd wordt en u onderin de locatie van de afbeelding moet aangeven. Uiteraard kunt u ook de knop bladeren (browse) gebruiken.

Het kan niet genoeg herhaald worden: afbeeldingen moeten vrij zijn van copyright! Afbeeldingen die via de Nederlandstalige Wikibooks in het vrij domein zijn terechtgekomen, kunnen overal ter wereld gebruikt worden en door rechtszaken tegen copyright-overtredingen kan Wikibooks in grote problemen komen! Schending van copyright is strafbaar! Vermeldt daarom zo volledig mogelijk de informatie over de copyright-situatie.

Een afbeelding plaatsen: eenvoudig

Een afbeelding invoegen is heel eenvoudig:
Ga naar de pagina waar u de afbeelding wilt plaatsen en typ:

[[Afbeelding:Aardhommel_kleine.jpg]]

Dit geeft:

Houd er rekening mee om geen dubbele Afbeelding:Afbeelding: te schrijven en let op hoofd-en kleine letters. Let er ook op dat u de bestandsextentie van de afbeelding vermeld. (.jpg, .png enz.)

Enkel een link naar een afbeelding plaatsen

Soms komt het voor dat u enkel een link naar een afbeelding - of een geluidsfragment of film - nodig hebt, zonder dat de afbeelding in de tekst zelf geplakt wordt. Dit werkt zo:

[[Media:Aardhommel_kleine.jpg]]

(dus Media en niet Afbeelding), en dit geeft zoiets: Media:Aardhommel_kleine.jpg.

Net zoals bij elke gewone Wiki-link kunt u ook hier alternatieve tekst toevoegen:

[[Media:Aardhommel_kleine.jpg|Klik hier voor een mooie afbeelding van de kleine aardhommel]]

Geeft: Klik hier voor een mooie afbeelding van de kleine aardhommel

Direct naar de beschrijvingspagina linken

Als u op een overlegpagina een foto wilt bespreken kan het nodig zijn om naar de beschrijvingspagina van een afbeelding te linken, in plaats van naar de afbeelding zelf. Dat gaat heel eenvoudig;

[[:Afbeelding:Aardhommel_kleine.jpg]]

(let op de dubbelepunt na de [[ blokhaken).
Dit geeft zoiets: Afbeelding:Aardhommel_kleine.jpg.

Deze truc, maar dan met Media werkt niet.

Een afbeelding herschalen

Vaak zijn afbeeldingen te groot voor in het artikel. Dit is geen probleem, het is ook niet de bedoeling dat u zelf die afbeelding gaat verkleinen: de MediaWiki-software kan dat heel gemakkelijk voor u doen. Bovendien kunnen geïnteresseerden de foto dan nog steeds in volledige grootte bekijken als ze dat willen (door er op te klikken). Zoiets heet een thumbnail.

Stel: we willen de afbeelding verkleinen tot 100 pixels, dan doen we:

[[Afbeelding:Aardhommel_kleine.jpg|100px]].

Dat geeft dan:

Opmerking: Het herschalen van afbeeldingen gebeurt op de server van Wikibooks zelf. Dit betekent dat bij een grote afbeelding de gebruiker de grote afbeelding zelf niet binnenhaalt, maar de verkleinde versie. Hierdoor hoeft de bezoeker van de pagina minder lang te wachten op het laden van de afbeelding.

Opmerking 2: Het is niet wenselijk een afbeelding te vergroten, dit komt de beeldkwaliteit niet ten goede.

Update: sinds versie 1.3.0 van MediaWiki is het ook mogelijk om niet alleen een maximum breedte op te geven, maar ook een maximum hoogte. De server zal dan automatisch de afbeelding herschalen zodat hij beide grenzen niet overschrijdt. Een voorbeeld: maximum horizontaal 50 pixels en verticaal 70 pixels:

[[Afbeelding:Aardhommel_kleine.jpg|50x70px]]

Bij deze functie is de kleinste grens maatgevend. Dus:

[[Afbeelding:Aardhommel_kleine.jpg|50x200px]]

Levert nog steeds dezelfde maat afbeelding:

Tekst bij een afbeelding zetten

Als u uw muis even laat hangen boven de vorige afbeelding ziet u geen tekst staan. Dat staat niet bepaald professioneel. Het is mogelijk om wel tekst mee te geven aan een afbeelding:

[[Afbeelding:Aardhommel_kleine.jpg|100px|Kleine aardhommel]]

Dit geeft:

N.B.: Dit kunt u ook doen als u geen schaling gebruikt.

Tekst onder een afbeelding zetten

Bij thumbnailing

Thumbnail aardhommel

Het is natuurlijk niet de bedoeling dat de gebruiker overal zijn muis boven moet houden, het is vaak veel beter als onder de afbeelding staat waarover de afbeelding gaat.

[[Afbeelding:Aardhommel_kleine.jpg|thumb|Thumbnail aardhommel]]

Het resultaat hiervan is rechts te bewonderen (de MediaWiki-software zet dat dan ook automatisch rechts) en schaalt naar een hopelijk zinvolle grootte. Het is niet zo'n slecht idee om de afbeeldingsgrootte aan de wiki-software over te laten (door gewoon "thumb" te zeggen ipv een bepaalde grootte op te geven), dit komt de uniformiteit van de pagina's ten goede.

Ook is er direct een vergrootglaasje of een klein en een groot kadertje als symbool zichtbaar (afhankelijk van uw instellingen enz.), dat aangeeft dat u de afbeelding op volledige grootte kan bekijken, door erop te klikken. In feite kan altijd op een afbeelding geklikt worden om op de pagina van de afbeelding te komen.

Opmerking: de beschrijving van de afbeelding moet altijd als laatste parameter voor de "]]" komen, dus zeker niet voor de "thumb" of de "100px" e.d.

Zonder thumbnail

Als de afbeelding eigenlijk niet herschaald moet worden, maar er zou wel een tekst onder mogen, gebruikt u frame i.p.v. thumb. Een voorbeeldje:

[[Afbeelding:Berchemse Boterkoekjes.png|frame|Berchemse boterkoekjes]]

Berchemse boterkoekjes

Het resultaat is rechts te bekijken

Zonder thumb of frame

U kunt ook tekst onder een afbeelding plaatsen door de afbeelding en de betreffende tekst in een tabel neer te zetten. (Zie ook Help:Gebruik van tabellen)

{| align="center" width="200"
|[[Afbeelding:Oliebollen.JPG|200px]]
|-
|[[Kookboek/Oliebollen|Oliebollen]], een traditionele oudejaarslekkernij.
|}

Oliebollen, een traditionele oudejaarslekkernij.

Links/rechts

Kleine aardhommel

Het is mogelijk om een afbeelding links of rechts uit te lijnen door de parameter left of right aan de afbeelding mee te geven.

[[Afbeelding:Aardhommel_kleine.jpg|thumb|100px|left|Kleine aardhommel]]

Het resultaat is nu links te bewonderen.

Ook kunt u ervoor zorgen dat er langs een afbeelding geen tekst wordt weergegeven, door de parameter none mee te geven.

[[Afbeelding:Aardhommel_kleine.jpg|thumb|100px|none|Kleine aardhommel]]

geeft gewoon dit:

Kleine aardhommel

Deze tekst loopt dus niet naast de afbeelding, maar begint er gewoon onder.

Meerdere afbeeldingen in één kader

Met behulp van het sjabloon:Afbeelding combi kun je meerdere afbeeldingen (maximaal 16) in één kader onder elkaar zitten. Daarbij kun je elke afbeelding van een eigen bijschrift voorzien, de breedte van de figuren aanpassen en het geheel links of rechts van de pagina plaatsen. Voor de precieze code, zie Sjabloon:Afbeelding combi.

Voorbeeld

{{Afbeelding combi
| align=left
| afb1 = Irrigation dripper.jpg
| caption1 = Modern druppelsysteem.
| afb2 = Irrigation dripper.jpg
| caption2 = Idem.
}}

Modern druppelsysteem.

Idem.

Afbeeldingen in tabel

Door een afbeelding in een tabel te plaatsen kunnen afbeelding(en) en tekst onder elkaar geplaatst worden.

{| border="1" cellspacing="0" align="left" cellpadding="2"
|align="center"|[[Afbeelding:Aardhommel_kleine.jpg|120px|thumb|left|Kleine aardhommel]]
|align="center"|[[Afbeelding:Aardhommel_kleine.jpg|120px|thumb|left|Kleine aardhommel]]
|align="center"|[[Afbeelding:Aardhommel_kleine.jpg|120px|thumb|left|Kleine aardhommel]]
|align="center"|[[Afbeelding:Aardhommel_kleine.jpg|120px|thumb|left|Kleine aardhommel]]
|}

Levert:

Kleine aardhommel

Dit zijn afbeeldingen van de Kleine aardhommel.

Afbeeldingen in een div

<div style="float:right;width:315px;">
[[Afbeelding:Aardhommel_kleine.jpg|120px|thumb|left|Kleine aardhommel]]
[[Afbeelding:Aardhommel_kleine.jpg|120px|thumb|left|Kleine aardhommel]]
[[Afbeelding:Aardhommel_kleine.jpg|272px|thumb|left|Kleine aardhommel]]
[[Afbeelding:Aardhommel_kleine.jpg|69px|thumb|left|Kleine aardhommel]]
[[Afbeelding:Aardhommel_kleine.jpg|69px|thumb|left|Kleine aardhommel]]
[[Afbeelding:Aardhommel_kleine.jpg|69px|thumb|left|Kleine aardhommel]]
</div>

Kleine aardhommel

Ook kunnen verschillende afbeeldingen op een speciale wijze op de pagina geplaatst worden. De code om dit te doen is hierboven weergegeven.

Hiermee maakt u als het ware een vak wat afgesloten is van de rest van het artikel, waardoor u een ingewikkeldere opmaak kan gebruiken, wat vooral handig is bij plaatjes met een verschillende grootte. Ook als een aantal afbeeldingen bij elkaar horen en bij elkaar moeten blijven rechts onder elkaar op de pagina kan het handig zijn ze in een div te zetten. Dit gaat echter meestal zonder div vanzelf goed.

Fotogalerij, methode 1

Om een serie foto's in een galerij te zetten is er de volgende methode met wiki-opmaak een CSS: Float alle afbeeldingen in de galerij left, en sluit af met <br style="clear: left;">, om de tekst er niet tussendoor te krijgen.


[[Afbeelding:Aardhommel_kleine.jpg|128px|thumb|left|Kleine aardhommel]]
[[Afbeelding:Aardhommel_kleine.jpg|128px|thumb|left|Kleine aardhommel]]
[[Afbeelding:Aardhommel_kleine.jpg|128px|thumb|left|Kleine aardhommel]]
[[Afbeelding:Aardhommel_kleine.jpg|128px|thumb|left|Kleine aardhommel]]
[[Afbeelding:Aardhommel_kleine.jpg|128px|thumb|left|Kleine aardhommel]]
[[Afbeelding:Aardhommel_kleine.jpg|128px|thumb|left|Kleine aardhommel]]
[[Afbeelding:Aardhommel_kleine.jpg|128px|thumb|left|Kleine aardhommel]]

Voordelen: de galerij past zich aan aan de schermbreedte, en gebruik een simpele opmaak

Kleine aardhommel

Fotogalerij, methode 2

Sinds december 2004 is er een nieuwe galerij-functie beschikbaar. Door gebruik te maken van de volgende opmaak worden de afbeeldingen automatisch geschaald en in een galerij gezet:


<gallery>
Afbeelding:Wikibooks-logo-en.svg|Wikibookslogo
Afbeelding:Wikibooks-logo-en.svg|Wikibookslogo
Afbeelding:Wikibooks-logo-en.svg|Wikibookslogo
Afbeelding:Wikibooks-logo-en.svg|Wikibookslogo
Afbeelding:Wikibooks-logo-en.svg|Wikibookslogo
Afbeelding:Wikibooks-logo-en.svg|Wikibookslogo
Afbeelding:Wikibooks-logo-en.svg|Wikibookslogo
Afbeelding:Wikibooks-logo-en.svg|Wikibookslogo
</gallery>

Dat geeft het volgende resultaat:

Wikibookslogo
Wikibookslogo
Wikibookslogo
Wikibookslogo
Wikibookslogo
Wikibookslogo
Wikibookslogo
Wikibookslogo

Zie ook

Wikibooks:Beleid voor gebruik van media
Wiki's linkpagina voor foto's uit het publieke domein
Help:Gebruik van tabellen: Een uitlegpagina over het gebruik van tabellen.
Wikibooks:Zandbak: Een pagina om te experimenteren.
Speciaal:Upload: Het uploadformulier, om media up te loaden.
GIMP: Een vrij programma om afbeeldingen te bewerken.
Help:Images and other uploaded files (in het Engels)