Spaans/Les 02

Terug naar de vorige les

Grammatica

Lidwoorden

De lidwoorden enkelvoud in het Spaans zijn:

	mannelijk	vrouwelijk
bepaald	el	la
onbepaald	un	una

Bij ser (zie onder) vóór ontelbare zelfstandige naamwoorden wordt, net als in het Nederlands, geen (bepaald) lidwoord gebruikt.

Geslacht

De Spaanse zelfstandige naamwoorden kunnen alleen mannelijk of vrouwelijk zijn.

• Het geslacht van een zelfstandig naamwoord geeft in eerste instantie het geslacht van de persoon waarop het betrekking heeft aan: el artista (de artiest), la artista (de artieste). Veelal verandert dan de uitgang van het zelfstandige naamwoord: el hijo (de zoon), la hija (de dochter).

Het geslacht van een zelfstandige naamwoord is meestal af te leiden van de letters aan het einde van het woord, al zijn er wel uitzonderingen op deze regels. Hieronder een overzicht.

mannelijk	vrouwelijk
-o
-ma -á	-a
-n	-ión
	-dad -tad -tud
-l
-r
-s
-z	-ez
	-umbre

• Als het geslacht van het zelfstandige naamwoord niet aan bovenstaande regels voldoet, wordt dit in de woordenlijsten aangegeven met m of v.

• Substantiveringen van woorden uit andere woordsoorten zijn mannelijk
• Verkortingen van woorden houden hun geslacht, dus:
  • la foto
  • la moto
  • la radio
  • la mano
• Woorden die eindigen op een beklemtoonde a (-á) zijn normaal gesproken mannelijk (el sofá), een (vanzelfsprekende) uitzondering hierop is "la mamá" (mama).

Getallen 0-10

• 0 cero
• 1 uno
• 2 dos
• 3 tres
• 4 cuatro
• 5 cinco
• 6 seis
• 7 siete
• 8 ocho
• 9 nueve
• 10 diez

Persoonlijke voornaamwoorden als onderwerp

ik	yo
jij	tú
hij, zij, het	él, ella, ello
u	usted
wij	nosotros/-as
jullie	vosotros/-as
zij (mv., m en v)	ellos, ellas
u (mv.)	ustedes

• Als de groep waarover men spreekt bij nosotros of vosotros geheel uit vrouwen bestaat, gebruikt men (de vrouwelijk vormen) nosotras en vosotras.
• Omdat het onderwerp van de zin al in de Spaanse werkwoorden zit, zijn de persoonlijke voornaamwoorden als onderwerp niet per se nodig. Wél moeten ze worden gebruikt als er sprake is van een contrast (tussen informatie, meningen, enz.), ook als er een contrast wordt verwacht:
  • Él tiene un libro, tú tienes dos. (Hij heeft één boek, jij hebt er twee.)
  • Yo voy a Roma, ¿y vosotras? - Nosotras vamos a Madrid. (Ik ga naar Rome, en jullie? - Wij gaan naar Madrid.)
  • Yo vivo en Barcelona, ¿y tú? - Yo también. (Ik woon in Barcelona, en jij? - Ik ook.)
• Zoals uit bovenstaande voorbeelden blijkt, wordt het persoonlijk voornaamwoord als onderwerp ook gebruikt in zinnen of zinsdelen zónder werkwoord.
• Usted en ustedes worden consequent als 3e persoon beschouwd, te zien aan de verbuiging van de werkwoorden.
• Ello en usted/ustedes kunnen ook in niet-constrastieve betekenissen wél expliciet worden gezegd, maar dit is niet verplicht.
• Usted en ustedes worden (afgezien van aan het begin van een zin) altijd met kleine letters geschreven, hun afkortingen, Ud. en Uds., echter altijd mét hoofdletter. Ook zie je de afkortingen Vd. en Vds..
• Spanjaarden tutoyeren makkelijker dan veel Nederlandstaligen gewend zijn. Veel usted zeggen klinkt al snel onderdanig.

Vervoeging van de werkwoorden op -ar en ser in de presente de indicativo (tegenwoordige tijd)

Het Spaans kent drie infinitiefuitgangen (uitgangen van het hele werkwoord): -ar, -er en -ir. Nu wordt alleen de vervoeging van -ar behandeld:

dobl-ar	ser
dobl-o	soy
dobl-as	eres
dobl-a	es
dobl-amos	somos
dobl-áis	sois
dobl-an	son

Het gebruik van ser (zijn)

Ser wordt gebruikt om te identificeren, definiëren en te classificeren. Bijvoorbeeld:

• Clara es la novia de Juan. (Clara is de verloofde van Juan.)
• El ejercicio es fácil. (De oefening is makkelijk.)
• La Havana es la capital de Cuba. (La Havana is de hoofdstad van Cuba.)
• Esto es arroz. (Dit is rijst.)

(Esto is een aanwijzend voornaamwoord, zie les 4.)

Het voorzetsel de

Het voorzetsel de wordt gebruikt om aan te geven dat in de constructie A + de + B

• B de oorsprong of herkomst van A is;
• B het thema, onderwerp of samenstelling van A is;
• B de bezitter is van A (vergelijk: van).

De komt dan vaak zonder lidwoord, behalve in de laatste betekenis.

Voorbeelden:

• El edificio de Sevilla.
• El plato de arroz.
• El libro de física.
• El diccionario de Carlos.
• El amigo de mi primo. (mijn neef)

En ook:

• Eduardo es de Barcelona.

Andere voorzetsels

Andere voorzetsels zijn:

• en = in, op
• a = naar
• sin = zonder
• con = met

Meer over deze en andere voorzetsels in de volgende lessen.

Vraag- en koppelwoorden

• ¿Qué? = Wat?
• ¿Quién? = Wie? (ev.) (zie les 3, zelfstandige naamwoorden)
• ¿Dónde? = Waar?
• ¿Cómo? = Hoe?

• y = en
• o = of
• pero = maar

Woordenschat (74)

artiest	artista m/v		leven	vivir		jong iemand	joven
zoon	hijo		herinneren	recordar /ue/		probleem	problema
dochter	hija		reiger	garza		computer	ordenador
foto	foto v		kind	niño		taal (i.h. algemeen)	idioma
motor	moto v		kwart	cuarto		fout	error
radio	radio v		feest	fiesta		nagel	uña
verloofde	novio, novia		litteken	cicatriz		vrijheid	libertad
oefening	ejercicio		gewoonte	costumbre		dwaasheid	estupidez
gemakkelijk	fácil		stem	voz v		vandaag	hoy
hoofdstad	capital v		geluk; toeval	suerte v		ontbijten	desayunar
rijst	arroz		les	lección		ei	huevo
gebouw	edificio		keer	vez		verdienen (geld)	ganar
gerecht	plato		bagage	equipaje		veel	mucho
boek	libro		kussen	almohada		geld	dinero
fysica, natuurkunde	física		grammatica	gramática		vrachtwagen	camión m
woordenboek	diccionario		jeugd	juventud		te	demasiado
vriend	amigo		lied	canción		laat; avond	tarde
neef (neefzegger)	primo		waarheid	verdad		nemen	tomar
			nooit	(no ...) nunca		thee	té
			bijna	casi		schoonmaken	limpiar
			huis	casa		lunchen (middag)	almorzar /ue/
			wandelen, lopen	caminar		park	parque m
			nu	ahora		winkel	tienda
			(van)ochtend	(esta) mañana		vaak	muchas veces
			brood	pan		weinig	poco
			water	agua		de wet voorschrijven aan iemand	dictar la ley a u.p.
			studeren	estudiar		werken	trabajar
			leren	aprender (zie les 3)		werk	trabajo

De opmerkingen /ue/ komt t.z.t. ter sprake, het is wel van belang te onthouden welke werkwoorden dit hebben.

Thema (21)

La familia = de familie

zoon	hijo	dochter	hija	kind	niño / niña
moeder	madre v	vader	padre	ouders	padres mv.
broer	hermano	zus	hermana	broers en zussen	hermanos mv.
oom	tío	tante	tía	neef (oomzegger)	sobrino
opa	abuelo	oma	abuela	grootouders	abuelos
nicht (oomzegster)	sobrina
kleinzoon	nieto	kleindochter	nieta	neef (neefzegger)	primo
nicht (neefzegster)	prima	echtgenoot	marido	echtgenote, vrouw	mujer v

Oefeningen

Alfabet

Spel de volgende woorden:

• vivir • edificio • recordaré

• garzas • niños • cero

• cuarto • fiesta • cicatriz

Lidwoord & Geslacht

Punt toegevoegd voor een goed antwoord:
Punten afgetrokken voor een onjuist antwoord:
De coëfficienten van de vragen negeren:

1 Bepaal het geslacht van de volgende woorden en zet het juiste lidwoord erbij:

• niño • • costumbre • • voz • • suerte • • lección

2

• vez • • equipaje • • almohada • • gramática • • juventud

3

• canción • • verdad • • joven • • problema • • ordenador

4

• idioma • • error • • uña • • libertad • • estupidez

Werkwoordvervoegingen

Punt toegevoegd voor een goed antwoord:
Punten afgetrokken voor een onjuist antwoord:
De coëfficienten van de vragen negeren:

1 Vul de juiste vorm van de Presente de indicativo in.

(desayunar, yo) - Hoy un huevo y algo más.

2

(ganar) - Ellos mucho dinero.

3

(tomar, tú) - ¿No nunca té?

4

(limpiar) - Ellos casi nunca la casa.

5

(almorzar, vosotros) - ¿No nunca?

6

(Trabajar, yo) - con la profesora de biología.

Vul de juiste vorm van de Presente de indicativo in. Het werkwoord is ser

7

(tú) - ¿De dónde  ?

8

Nosotros de los Países Bajos. ¿De dónde ustedes?

9

El libro de mi amigo.

Vertaaloefening

• Morgen loop ik.
• Vanochtend neem ik veel brood, maar weinig water.
• Hij schrijft vaak een ander de wet voor.
• Wij studeren kennelijk veel, terwijl zij veel werken.
• Een taal leren is veel werk.
• Heb je de rekenmachine nodig?
• Ik ga het gebouw binnen zonder te kijken.

Meer volgt

De antwoorden van de oefeningen zijn hier te vinden.

Door naar les 3