Quenya/Datief: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Dirk math (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
(geen verschil)

Versie van 13 okt 2006 12:02

Gebruik

We gebruiken de datief voor het meewerkend voorwerp (dit begint meestal met het voorzetsel "aan" of "voor"):

i nér anta i parma i eldan "de man geeft het boek aan de elf"


De woordorde is vrij omdat we het meewerkend voorwerp altijd aan de uitgang herkennen:

i nér anta i eldan i parma "de man geeft de elf het boek"
i eldan i nér anta i parma "aan de elf geeft de man het boek"
i nér i eldan anta i parma


Enkele werkwoorden hebben wel een meewerkend voorwerp maar geen lijdend voorwerp:

i vendi liltar i aranen "de meisjes dansen voor de koning"


Het werkwoord apsen- "vergeven, pardonneren" heeft een lijdend voorwerp in de datief:

i aran apsenë i neren "de koning pardonneert de man"

(dus eigenlijk: schenkt genade aan de man).


Het substantief na het voorzetsel "namens" staat in de datief:

i orco tullë rá Sauronden "de ork kwam namens Sauron"


Onpersoonlijke werkwoorden

De datief wordt ook gebruikt voor de ontvanger van een aantal onpersoonlijke werkwoorden:

i seldon óla aiwion "de jongen droomt over vogels"

(zie ook: Quenya/Speciale werkwoorden)



Vorming

We discuss each of the numbers separately:


Singular

The basic ending is -n after vowels and -en after consonants.

Most words simply add this ending:

aran "king" → aranen
tári "queen" → tárin
vendë "girl" → venden


Words that have a stem-form use this stem-form:

nís "woman" → nissen
curo "device" → curun
lómë "night" → lomin


Plural

The ending is -in:

macil "sword" → macilin
elda "elf" → eldain

(note: this ending forms a diphthong when the noun ends in -a, -o or -u)


Exceptions:

  • words ending in -ë drop this -ë and have -ín as ending:
lassë "leaf" → lassín
  • words ending in - drop this - and have -ín as ending:
mornië "darkness" → mornín
  • words ending in -i (or with a stem-form in -i) also get -ín:
tári "queen" → tárín
lómë "night" → lómín


Dual

The dual is regular:

  • u-duals get -n:
aldu "a pair of trees" → aldun (nom.sing.: alda)
  • in t-duals the final -t is replaced by -nt:
ciryat "a pair of ships" → ciryant (nom.sing.: cirya)
aranet "a pair of kings" → aranent (nom.sing.: aran)

(note: these words are the only Quenya words that end in more than one consonant)


Partitive Plural

We always add -n to the nominative partitive plural:

ciryali "some ships" → ciryalin (nom.sing.: cirya)



>> Quenya >> Quenya/Substantieven >> Quenya/Datief

Informatie afkomstig van https://nl.wikibooks.org Wikibooks NL.
Wikibooks NL is onderdeel van de wikimediafoundation.