Trotski voor beginners/Hoe ziet de trotskistische radendemocratie eruit

De radendemocratie is de basis van het communisme. Het houdt in dat elke volwassen burger in een raad zit, die meebeslist over zaken die afhangen van het niveau van de raad. Die raden kunnen voor zowel arbeiders zijn, als voor buurtbewoners. In feite is dit een 'permanent referendum', waarbij de regering niet zomaar iets anders kan doen dan het volk wil. Maar zeg dat niet te hard; het ligt eraan hoe dit in de wet is geregeld. Hoeveel ruimte krijgt het volk? Neem de Russische Revolutie maar eens; Lenin predikte constant voor sovjets, "alle macht aan het volk!" Maar toen de Sovjet-Unie eenmaal opgericht was, bedacht Lenin dat een dictatuur de tegenstanders beter kon verslaan dan een democratie dat kon. Misschien dat dit argument in eerste instantie waar was; later pakte dit echter anders uit. Er kwamen wel sovjets, maar daar konden alleen bevoorrechte mensen in komen. Het volk had uiteindelijk dus nauwelijks macht gekregen. Hier is de radendemocratie niet goed tot zijn recht gekomen.

Trotski was op het gebied van de radendemocratie nogal tegenstrijdig; enerzijds hielp hij mee aan de opbouw van de communistische eenpartijstaat van Lenin, anderzijds leverde hij veel kritiek op hem en diens manier van denken en handelen tijdens de Revolutie. Zou Trotski in eerste instantie niet door hebben gehad wat Lenin van plan was? Niemand zal het weten. Maar uit veel van zijn werken die hij na de Revolutie heeft geschreven, blijkt dat hij toch een voorstander is van de radendemocratie. Hier heeft hij namelijk veel over geschreven in positieve zin. Bijvoorbeeld over de sovjets: "Sovjets kunnen slechts dan ontstaan, als de massabeweging in een openlijk revolutionair stadium treedt. Als spil, waarrond tientallen miljoen werkenden zich in hun strijd tegen de uitbuiters verzamelen, worden de sovjets vanaf het ogenblik van hun ontstaan rivalen en tegenstanders van de plaatselijke autoriteiten en vervolgens ook van de centrale regering. Vormt het fabriekscomité een element van de dubbele macht in de fabriek, de sovjets openen een periode van dubbele macht in het land." Hedendaagse trotskisten zeggen met het trotskisme een democratische vorm van communisme te vertegenwoordigen.