Nieuwgrieks/Samengestelde zinnen

Het gebruik van de aanvoegende wijs vind je op de pagina over de aanvoegende wijs.

Voorwaardelijke zinnen

Het Grieks kent 4 soorten voorwaardelijke zinnen, we herkennen ze aan de gebruikte tijden:

1° een logisch gevolg of vaststaand feit:

αν ξέρεις Αγγλικά είσαι κατάλληλη για τη δουλειά αυτή   "als je Engels kent, ben je geschikt voor deze job"

Beide werkwoorden staan in de tegenwoordige tijd.

2° een waarschijnlijke mogelijkheid:

αν δεν προσέξεις, θα πέσεις   "als je niet oppast, dan val je (zal je vallen)"

αν δεις τον Πέτρο, πες του αυτό   "als je Peter ziet, zeg hem dan dit"

In de hoofdzin staat een momentane toekomende tijd, een bevel of verbod, in de bijzin αν gevolgd door een momentane aanvoegende wijs (zonder να).

3° een veronderstelling:

αν διάβαζες το γράμμα του, θα το καταλάβαινες   "als je zijn brief zou lezen, zou je het begrijpen"

Deze zinnen worden gekenmerkt doordat we zowel in de bijzin als de hoofdzin een imperfectum vinden. In de bijzin wordt dit door αν voorafgegaan, in de hoofdzin door θα.

αν είχες διάβασει το γράμμα του, θα καταλάβαινες   "als je zijn brief zou gelezen hebben, zou je het begrijpen"

Bij de verleden tijd van deze constructie verandert er niets in de hoofdzin, in de bijzin vinden we αν gevolgd door een verleden perfectum.

4° een onmogelijkheid:

αν είχες διαβάσει το γράμμα του, θα είχες καταλάβει   "als je zijn brief zou gelezen hebben, zou je het begrepen hebben"

Hier vinden we zowel in hoofd- als bijzin een verleden perfectum (voorafgegaan door resp. θα en αν).

De voegwoorden ότι en πως

In het Nederlands komen beide voegwoorden overeen met het voegwoord "dat", om de Griekse vormen correct te gebruiken delen we de werkwoorden in 5 groepen in:

1° werkwoorden zoals λέω die spreken of zeggen uitdrukken met ότι:

ομολογώ "bekennen", ειδοποιώ "meedelen", ισχυρίζομαι "beweren", πείθω "overtuigen", καταθέτω "getuigen", φωνάζω "roepen", ...

ο άνθρωπος λέει ότι έιναι αθώος   "de man zegt dat hij onschuldig is"

2° werkwoorden zoals δείχνω die tonen of aantonen uitdrukken met ότι:

αποδείχνω "bewijzen", φανερώνω "verduidelijken", δηλώνω "verklaren", παριστάνω "uitbeelden", ...

το ντύσιμό του έδειχνε ότι ήταν πλούσιος   "zijn kledij toonde aan dat hij rijk was"

3° werkwoorden zoals αισθάνομαι die voelen of bemerken uitdrukken met ότι:

νιώθω "begrijpen", καταλαβαίνω "verstaan", αντιλαμβάνομαι "gewaarworden", βλέπω "zien", ακούω "horen", διαπιστώνω "vaststellen", παρατηρώ "opmerken", ...

βλέπω ότι γράφεις ωραία   "ik zie dat je mooi schrijft"

4° werkwoorden zoals γνωρίζω die weten of herkennen uitdrukken met ότι:

ξέρω "weten", αγνοώ "onwetend zijn", μαθαίνω "vernemen", ...

έμαθα ότι πέτυχες στις εξετάσεις σου   "ik vernam dat je voor je examens slaagde"

5° werkwoorden zoals νομίζω die denken of geloven uitdrukken met πως:

πιστεύω "geloven", υποθέτω "vermoeden", φρονώ "menen", παραδέχομαι "aannemen", συμπεραίνω "besluiten", ελπίζω "hopen", σκέπτομαι "overwegen", υποπτεύομαι "verdenken", ...

πιστεύω πως ο Γιάννης είναι πολύ ικανός   "ik geloof dat Jan heel geschikt is"

Ook het onpersoonlijke werkwoord φαίνεται "het schijnt" valt in deze groep:

φαίνεται πως θα βρέξει   "het schijnt dat het zal regenen"

---

>> Nieuwgrieks >> Syntaxis van de zin >> Samengestelde zinnen