Renaissance/Muziek
Renaissancemuziek is muziek, gecomponeerd tussen 1400 en 1600. Het is echter moeilijk om het begin van dit muzikale tijdperk te bepalen, omdat er in de 15e eeuw geen plotselinge verandering heeft plaatsgevonden en de muziek in de loop van de eeuw slechts geleidelijk meer 'renaissance'-kenmerken kreeg. De jaren tussen 1500 en 1600 zijn de meest revolutionaire periode in de Europese muzikale geschiedenis. Het is de eeuw waarin zowel de harmonieleer als de opera zijn ontwikkeld. Venetië is de bakermat van de opera terwijl Napels zich kan beroepen op een verleden van door de Kerk gesponsorde conservatoria. De componisten en uitvoerende musici van deze instituten zouden van groot belang zijn voor de muzikale ontwikkeling van de rest van Europa.
Het belangrijkste verschil tussen renaissancemuziek en haar voorgangers is het toegenomen gebruik van het tertiaire interval als basis voor harmonie. In de middeleeuwen werd de terts nog als controversieel beschouwd en is bijvoorbeeld gregoriaanse kerkmuziek vooral gebaseerd op harmonieën op basis van kwints en octaven. Renaissancemuziek was modaal van aard en niet tonaal, hoewel aan het einde van de periode tonale kenmerken in de muziek naar voren kwamen. Polyfonie, die al sinds de 12e eeuw in gebruik was, werd stilaan complexer.
De belangrijkste kerkelijke vormen van renaissancemuziek waren de mis en het motet. Tijdens de renaissance werd het componeren van seculiere muziek ook gebruikelijker. Mogelijk is die schijnbare toename van het aantal seculiere muziekcomposities vooral te wijten aan de uitvinding van de boekdrukkunst die een overvloediger publicatie van muziek mogelijk maakte. De belangrijkste vormen van wereldse muziek waren de Italiaanse frottola, het Franse chanson en het in Noord-Italië ontstane madrigaal.
Terwijl de renaissance in de 17e eeuw langzaam overging in de barok, begon men met name madrigalen in een sterk maniëristische stijl te componeren. De composities werden complexer en bevatten zelfs zeer sterke chromatische passages, zoals in de composities van Carlo Gesualdo.