Leer jezelf ecologisch tuinieren/Carpinus

Ecologisch tuinieren

Inleiding
De tuinkalender
Register
Wat zijn planten
Algemene begrippen
Sorteringslijsten
Grondbewerking
Plantkunde
Vermeerderen
Plantenfamilies
Geslachten
Soorten
Plantenziekten
Problemen
Het dierenleven
De moestuin
De kruidentuin
De boomgaard
De siertuin
De speeltuin

Carpinus is een geslacht van betrekkelijk kleine bomen in de Berkenfamilie (Betulaceae). Sommige botanici geven er echter de voorkeur aan om het geslacht samen met het geslacht Corylus en het geslacht Ostrya in de afzonderlijke Hazelaarfamilie (Corylaceae) onder te brengen. Zelden ook in de familie Carpinaceae.

De wetenschappelijke geslachtsnaam is de oude Latijnse naam voor de Haagbeuk (Carpinus betulus). De Engelse naam voor dit geslacht, "hornbeam", is afgeleid van de hardheid van het hout, via horn = hoorn en het Oudengelse beam = boom.

Beschrijving

De bomen zijn bladverliezend. De bladeren zijn afwisselend geplaatst, hebben een getande rand, en zijn 3 – 10 cm lang. De bloemen zijn door de wind bestoven katjes, die in het voorjaar verschijnen. De mannelijke en vrouwelijke bloemen komen aan verschillende katjes voor, maar wel aan eenzelfde boom.

De vruchten hebben de vorm van een klein nootje van 3–6 mm lang. De asymetrysche vorm van de zaadjes zorgt voor een ronddraaiend effect wanneer ze vallen. Dit zorgt bij wind voor een grotere verspreiding. De vorm van de vleugeltjes is belangrijk bij de identificatie.

Verspreiding

De 30-40 soorten van dit geslacht zijn verspreid over de gematigde zones van het noordelijk halfrond. De meeste soorten komen voor in oost-Azië, vooral in China. Slechts twee soorten zijn inheems in Europa, en een in Noord-Amerika.

Gebruik

Het hout van de haagbeuk is erg hard, maar wordt niet veel gebruikt omdat ze moeilijk te bewerken is. Ze wordt wel gebruikt voor handvatten van gereedschap en andere toepassingen waar een taaie, harde houtsoort vereist is.