Leer jezelf ecologisch tuinieren/Problemen

Weet je dat... De Orde van de Distel de hoogste onderscheiding in Schotland is? De distel wordt door sommigen als lastig onkruid gezien en anderen vinden hem mooi staan in de siertuin. Je moet ze wel 'binnen de perken' houden anders krijg je een disteltuin.

De Speerdistel →

Problemen veroorzaakt door dieren vind je in het hoofdstuk 'Dieren'.

Aardappelziekte

Door aardappelziekte aangetaste aardappelen.

Schade	Bruine, gescheurde vlekken op de knol en blad.
Gevoelige planten	Aardappel en tomaat.
Preventieve maatregel	Neem gezonde poters en planten en vermijd bodemmoeheid door wisselteelt toe te passen. Te veel kalk bevordert de schimmelgroei. Plant hennep en mierikswortel.
Bestrijding	In de biologische landbouw mogen er geen chemische middelen worden gebruikt en wordt het loof van de aardappelen gebrand, voordat er 1000 aangetaste blaadjes per 20 m² zijn.
Meer info:	Wikipedia: Aardappelziekte

Amerikaanse kruisbessenmeeldauw

Amerikaanse kruisbessenmeeldauw

Gevoelige planten	Aalbes.
Meer info:	Wikipedia: Amerikaanse kruisbessenmeeldauw

Bessenroest

Schade	Bessenroest is een schimmelziekte die zorgt voor oranje pukkels. Aan de onderzijde van het blad komen ook gelevlekken en puisten. Het blad valt af.
Gevoelige planten	Kruisbes en zwarte bes.
Preventieve maatregel	Deze bessenstruiken niet planten bij dennenbomen. Als buurplant alsem planten.
Bestrijding	Spuit alsemaftreksel in het voorjaar en herhaaldelijk heermoesthee.
Meer info:	Wikipedia: Bessenroest

Bladvalziekte

Foto gezocht

Schade	Vooral na een lange regenperiode vanaf juni toont deze ziekte zich in kleine bruine vlekjes op het blad. De bladeren vergelen en vallen af. De schimmel overwintert op het afgevallen blad met gevormde sporen. In het voorjaar ontwikkelt zich dat dan weer tot een schimmel.
Gevoelige planten	Vooral bessenstruiken.
Preventieve maatregel	Kies resistente rassen. Spuit met een heermoesaftreksel.
Bestrijding	Verzamel het afgevallen blad en vernietig dit.
Meer info:	Wikipedia: Bladvalziekte

Bladvlekkenziekte

Bladvlekziekte bij de tomatenplant.

Schade	Bladvlekkenziekte is een schimmelziekte die op het blad lichte tot bruine vlekken laat zien. De ziekte wordt ook wel roest genoemd. De vlekken drogen in en het blad sterft af. Bij perenroest zijn er oranjegele vlekken met in de herfst bobbeltjes.
Gevoelige planten	Aalbes, boon, chrysanten, erwt, granen, peer, prei, pruim, selderie, en tomaat.
Preventieve maatregel	Mulchen en resistente rassen kiezen. Pas combinatieteelt toe en spuit met een extract van valeriaanbloemen of uienschillenthee.
Bestrijding	Spuit drie dagen achtereen met heermoesthee bij vochtig weer. Zieke planten en blad verbranden.
Meer info:	Wikipedia: Bladvlekkenziekte

Botrytis

Botrytis of grauwe schimmel op tomaat.

Schade	De schimmelsporen dringen onder vochtige, warme omstandigheden binnen via wondjes, bloemblaadjes van uitgebloeide bloemen, kroonbladeren, bladpunten en stengeltjes van kiemplantjes. Het aangetaste weefsel wordt zacht en gaat rotten. Hierop worden sporendragers gevormd, die weer nieuwe sporen vormen. Deze sporen kunnen voor nieuwe aantastingen zorgen. Soms wordt de aantasting pas veel later zichtbaar. Zo vindt de aantasting bij aardbei plaats tijdens de bloei, maar komt pas tot uiting op de vrucht. Op de aangetaste delen ontwikkelen zich eerst bruine vlekken waarop later een grijs schimmelpluis gevormd wordt.
Gevoelige planten	Komt op zeer veel planten voor, vooral aardbeien, aubergine, bonen, paprika, sla, tomaten, uien en witlof.
Meer info:	Wikipedia: Grauwe schimmel

Doorschieten

Gevoelige planten

Bladgroenten zoals kolen, sla en ui kunnen een stengel met een bloem vormen. Als je dat bewust laat gebeuren voor de zaadwinning is dat natuurlijk goed, maar als het te vroeg ontstaat is het gewas onbruikbaar geworden zowel voor consumptie als voor zaadwinning. Voor dit laatste heb je juist planten nodig die zo laat mogelijk doorschieten anders blijf je met het probleem zitten. Van de bloeiwijze genieten kan natuurlijk wel.

Kanker

Knolvoet

Knolvoet bij bloemkool.

Gevoelige planten	Kolen
Bestrijding	De aangetaste plant verwijderen en verbranden.
Meer info:	Wikipedia: Knolvoet

Krulziekte

Een perzik met krulziekte.

Schade	Een schimmelziekte met woekering aan het blad waardoor het opkrult. Ook zijn er misvormde scheuten zichtbaar.
Gevoelige planten	Amandel en perzik.
Preventieve maatregel	Strooi compost en mulch rond de boom en plant er oostindische-kers en knoflook onder.
Bestrijding	Spuit met heermoesthee (ook in de herfst op de grond en bomen) en brandnetelgier.
Meer info:	Wikipedia: Taphrinomycetes

Loodglans

Preventieve maatregel	Niet buiten september/oktober snoeien.

Meeldauw

Valse meeldauw bij komkommer

Echte meeldauw op tomaat.

Schade	Er is een verschil in echte en valse meeldauw. Beide zijn een schimmelziekte, een wit of grijs schimmelpluis. Bij echte meeldauw zijn op de aangetaste planten eerst witte poederachtige vlekken te zien, die in een later stadium het gehele oppervlak bedekken. Het poeder bestaat uit sporen. Niet alleen de bladeren maar ook de stengels kunnen aangetast worden. Meestal worden de onderste bladeren het eerst aangetast. Valse meeldauw onderscheidt zich doordat het schimmelpluis van valse meeldauw op de onderkant van het blad zit, terwijl dat van echte meeldauw op de bovenkant van het blad zit. De schimmel kan ook andere delen van de plant aantasten. Op de aangetaste planten ontstaan aan de onderkant van de bladeren poederachtige vlekken, die in een later stadium het gehele oppervlak bedekken. Het poeder bestaat uit sporen. Onder vochtige omstandigheden kan de schimmel zich snel uitbreiden.
Gevoelige planten	Boerenkool, colchische esdoorn, amandelwolfsmelk en ridderspoor (Delphinium).
Preventieve maatregel	Plant knoflook onder vruchtbomen en tussen aardbei en roos. Spuit met een bieslookaftreksel.
Bestrijding	Fenegriekzaadpoeder is door de Europese Commissie toegelaten als gewasbeschermingsmiddel voor de bescherming van planten tegen bladschimmels, meer bepaald echte meeldauw (Uncinula necator) bij druif. Het wordt in water opgelost en versproeid over de bladeren. Het poeder van fenegriekzaden is zelf geen fungicide, maar het activeert het zelfverdedigingsmechanisme van de plant.
Meer info:	Wikipedia: Meeldauw

Monilia

Door monilia aangetaste kersen.

Schade	Monilia is een algemene schimmelziekte. De takken drogen in en op de vruchten onstaan geelbruine ringen waarna ze als een mummie indrogen. De schimmel tast twijgen, bloemknoppen en vruchten aan en overwintert in bloemknoppen, twijgen en afgevallen vruchten. De ziekte is erg besmettelijk. Het aangetaste fruit dient te worden verbrand en de handen moeten goed worden gewassen als besmet fruit is aangeraakt.
Gevoelige planten	Alle pit- en steen vruchten zoals: Appel, kers, peer, perzik en pruim. Vooral bij kers kan veel tak- en bloesemsterfte optreden.
Preventieve maatregel	Mierik onder de boom planten. Zieke takken en fruit vernietigen.
Bestrijding	Eventueel spuiten met bestrijdingsmiddel Bio-S.
Meer info:	Wikipedia: Monilia-rot

Mozaïekvirus

Frambozenblad met mozaïekvirus.

Schade	Lichte, gele of donkere, mozaïekachtige vlekken of bobbels in het blad. Frambozen bij hobbytuinders zijn bijna altijd besmet met het virus.
Gevoelige planten	Aardappel, bloemkool, boon, courgette, framboos, komkommer, meloen en pompoen.
Preventieve maatregel	Bladluizen brengen het virus over. Lees wat je aan deze beesten kan doen.
Bestrijding	Zieke planten vernietigen. Elke twee weken spuiten met brandnetel-, boerenwormkruid- of alsemoplossing.
Meer info:	Wikipedia: Mozaïekvirus

Omvalziekte

Schade	Omvalziekte wordt veroorzaakt door diverse schimmels. Zichtbaar is een donkere insnoering van de stengels, de planten vallen om en sterven af.
Gevoelige planten	Vooral de zaailingen en jonge planten van komkommer, kool, sla en tomaat.
Preventieve maatregel	Voorkomen kan dit worden door zorgvuldige voorbereiding van het zaaibed met rijpe compost en gesteentemeel. Kies gezond zaaigoed en zaai of plant niet te dicht opeen. Als er in de bak of kas gezaaid is deze goed luchten en pas teeltwisseling toe.
Bestrijding	Spuit met heermoesthee op de grond en zaailingen.
Meer info:	Wikipedia: Omvalziekte

Rondknop

Bestrijding	Grote afwijkende ronde knoppen weghalen (aantasting mijten en larven) en verbranden.

Schurft

Preventieve maatregel	Bieslook en ui planten.

Stengelziekte

Preventieve maatregel	Geef het gewas goede compost.

Sterroetdauw

Sterroetdauw op een roos.

Schade	Een schimmelziekte die ronde, zwart-bruine vlekken geeft op het blad waarna het afvalt.
Gevoelige planten	Roos.
Preventieve maatregel	Zorg voor goede grondverzorging en bemesting. Strooi houtas.
Bestrijding	Ziek blad weghalen en heermoesthee spuiten.
Meer info:	Wikipedia: Sterroetdauw

Twijgsterfte

Schade	Twijgsterfte is een schimmelziekte met violette of roodbruine vlekken op de takken. De scheuten verdrogen.
Gevoelige planten	Framboos.
Preventieve maatregel	Framboos moet als bosplant behandelt worden. Zorg voor zure grond en mulch het liefst met blad, stro of turf. Houd de plant gelijkmatig vochtig. Niet te dicht op elkaar en de afgedragen stengels wegsnoeien.
Bestrijding	Spuit met een kruidenoplossing van afwisseld heermoes, brandnetel met kamille en wat alsem en verbrand de zieke takken. Eventueel de planten op een andere plek zetten.
Meer info:	Wikipedia: Twijgsterfte

Verwelkingsziekte

Verticillium theobromae

Omschrijving	De ziekte komt gewoonlijk vaker voor in de broeikas of tropische tuin. Deze schimmels komen vaak voor in natte grond en kunnen verspreid worden door messen en snoeischaren tijdens het snoeien.
Schade	De schimmel dringt de plant via de wortels binnen en verstoort de sapstroom waardoor de plant verwelkt en afsterft.
Gevoelige planten	Aardbei, Esdoorn, Luzerne, Paardenkastanje, Passiebloem en Tomaat.
Bestrijding	Geïnfecteerde planten moeten vernietigd worden en de aarde waarin ze groeien moet verwijderd worden om verdere besmetting te voorkomen. Voordat er nieuwe planten kunnen worden aangeplant moet de bodem worden ontsmet met een bodemsterilisator.
Meer info:	Wikipedia: Verwelkingsziekte

Vlekkenziekte

foto gezocht

Gevoelige planten	1 en 2.

Vuur

Gewoon meniezwammetje

Schade	Vuur wordt veroorzaakt door het meniezwammetje. Het is te zien aan fel oranje pukkeltjes op de takken. Als er zomaar takken afsterven dan is er een grote kans dat dit door vuur komt.
Gevoelige planten	Bessenstruiken.
Preventieve maatregel	Zorg voor een goed waterhuishouding. Te nat of te droog kan het probleem veroorzaken. Vaak zijn struiken op een te natte bodem gevoeliger.Het helpt ook als je laat snoeit, bijvoorbeeld in februari, maar dat moet de vorst toelaten natuurlijk. Snoei in ieder geval alleen bij droog weer. Vermijd te veel stikstof.
Bestrijding	Verwijder en verbrand alle aangetaste takken en dood hout. Dicht bij de grond snoeien en geen stompjes laten staan.
Meer info:	Wikipedia: Gewoon meniezwammetje

Winde

Zwamziekte

Zwartbenigheid

Schade	Deze schimmelziekte veroorzaakt bruine vlekken op het blad en de stengel waarna de plant afsterft. Er komen grijsbruine ingezonken plekken op de knol (van aardappel) daaronder worden ze rot. Op de tomaat bruingroene tot zwarte vlekken eb de vruchten worden hard.
Gevoelige planten	Aardappel, paprika en tomaat.
Preventieve maatregel	Neem voor aardappel gezonde poters (geen gevoelige zoals 'Bintje'). Aangetaste planten direct verwijderen.
Bestrijding	Spuit bij aantasting 2-3 keer per week met brandnetelgier en stuif gesteentenmeel. Tomaat met magere melk of knoflook/uienschillen thee bespuiten.
Meer info:	Wikipedia: Zwartbenigheid

Volgende hoofdstuk >