Leer jezelf ecologisch tuinieren/Naaldvaren
Naaldvaren (Polystichum) is een wereldwijd voorkomend geslacht van ongeveer 180 tot 260 soorten terrestrische varens uit de niervarenfamilie (Dryopteridaceae). In België in Nederland zijn er drie vertegenwoordigers die allen zeldzaam zijn.
Polystichum komt van het Griekse 'polus' (= veel) en 'stychos' (= rij), wat waarschijnlijk slaat op de rijen van sporenhoopjes op de blaadjes van deze varen.
De Nederlandse naam 'naaldvaren' slaat op het getande of genaalde zijranden en toppen van de blaadjes.
- Kenmerken
Naaldvarens hebben allen een korte, rechtstaande of kruipende wortelstok waaruit een platte bundel bladen of veren groeit. De bladen zijn 0,3-2 m lang, bladeren zijn lancetvormig of ovaal en enkel- tot drievoudig geveerd. In vergelijking met de Niervarens (Dryopteris) zijn de bladen steviger, dikwijls leerachtig en voelen ze ruwer aan. Ze blijven ook in de winter. Op één uitzondering na is er geen onderscheid tussen vruchtbare en onvruchtbare bladen.
Een belangrijk kenmerk dat alle naaldvarens delen, is de asymmetrische bladvoet van de blaadjes ter hoogte van de bladspil: de kant die naar de top van het blad wijst is groter dan de andere kant.
De ronde sporenhoopjes zitten in één of meer rijen op de onderzijde van de blaadjes en worden meestal afgedekt met een eveneens rond dekvliesje.
Naaldvarens staan bekend om hun frequente hybridisatie.
- Soorten
In Europa komen ongeveer acht soorten van nature voor, waarvan drie in België en Nederland:
-
Lansvaren (Polystichum lonchitis)
-
Stijve naaldvaren (Polystichum aculeatum)
-
Zachte naaldvaren (Polystichum setiferum)
- Externe links
- Polystichum in de Flora of North America
- Checklist of World Ferns: soortenlijst
- The Polystichum website: beschrijving en afbeeldingen